9.3 Je huid

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

Leerdoelen

Je kunt:

- de onderdelen van de huid met hun functies benoemen. 

- uitleggen hoe je huid helpt bij het regelen van je lichaamstemperatuur. 

- beschrijven hoe wondjes dichtgaan.

- uitleggen wanneer je huid pigment maakt en wat pigment doet.

- uitleggende huidkanker ontstaat.

Welk hormoon zorgt voor de omzetting van glucose naar glycogeen?

1. insuline
2. glucagon

Glucose wordt in de lever omgezet tot........................

De huid...

Lagen van de huid

Opperhuid

lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Op temperatuur blijven

Afkoelen	Opwarmen
bloedvaatjes wijder	bloedvaatjes nauwer -> minder bloed = meer warmte vasthouden
zweetklieren meer zweet -> verdamping = verkoeling	rillen -> beweging van spieren = warmte (door verbranding)

Hoe heet de bovenste laag van de opperhuid?

1. kiemlaag
2. lederhuid
3. hoornlaag

In welke huidlaag zitten spieren, talgklieren zweetklieren, bloedvaten, zintuigen en haarzakjes met haren?

1. kiemlaag
2. hoornlaag
3. lederhuid
4. onderhuidsbindweefsel

Wat zit er voornamelijk in het onderhuidse bindweefsel?

1. Bloedvaten
2. Haartjes
3. Vet
4. Zenuwen

1. 1: lederhuid 2: opperhuid 3: onderhuids bindweefsel
2. 1: onderhuids bindweefsel 2 lederhuid 3: opperhuid
3. 1: opperhuid 2: lederhuid 3: onderhuid bindweefsel

Wat gebeurt er wanneer de warmte- en koudezintuigen in je huid voelen dat je lichaam afkoelt / opwarmt?

Opwarmen

Afkoelen

Bloedvaten verwijden

Bloedvaten vernauwen

Je gaat rillen

Je gaat zweten

Bloedplaatjes

• Bloedplaatjes zijn belangrijk voor de bloedstolling.
  
• Als je een wond hebt zorgen ze ervoor dat je niet te veel bloed verliest.
• Samen met het eiwit fribinogeen maken ze fibrinedraden.
  
• Wanneer je te weinig bloedplaatjes hebt, genezen bloedingen niet meer voldoende en kunnen er spontaan (ernstige) bloedingen optreden.
  

Bloedplaatjes

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedstolling

Afweer

Zuurstof vervoeren

Hemoglobine

Antistoffen maken

Fibrinogeen

Bescherming tegen de zon

Ultraviolette straling (UV) van de zon = schadelijk.

Cellen maken pigment.

Pigment = kleine korreltjes bruine kleurstof.

Door pigment dringt uv-straling minder diep in de huid. 

Wat beschermt je tegen uv-straling van de zon?

1. Talg
2. Pigment
3. Zweet
4. Lederhuid

Wat kan UV straling veroorzaken op de huid van mensen?

1. huidkanker
2. blaasjes
3. bruine huid

Bescherming tegen zonlicht

Ultraviolette straling ==> kan de cellen in de kiemlaag beschadigen

==> als de cellen te vaak beschadigen kan dit leiden tot huidkanker. 

Ontstaan van kanker

1. Huidcel wordt kankercel, kan door zon, gifstoffen of 'ouderdom' van cel. 

2. Kankercel deelt zich ongeremd- tot een tumor

3. Gezwel groeit door wand van bloedvat, Tumorcellen breken af, stromen met bloed/lymfe mee. Op andere plekken ontstaan nieuwe gezwellen. 

Mutagene invloeden vergroten de kans op mutaties (plotselinge verandering in de cel)
Welke mutagene invloed vergroot de kans op huidkanker?

1. Roken
2. Asbest
3. Zonnebaden

Wat heb je geleerd deze les?
Wat vond je het meest interessant?

Vooruitblik

Weektaak

Mk. §9.3 & §9.4

Lez. §9.4