Les 7.5 Voortplanting

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Les 7.5 Voortplanting

Terugblik

Vorige week:

• Concept gedrag en interactie
• Kan ik uitleggen dat gedrag een reactie is op prikkels uit de omgeving.
• Kan ik uitleggen dat organismen aanpassingen in gedrag kunnen aanbrengen om te overleven.
• Ben ik verder gegaan aan de formatieve toets 'De Slimste Student'.
  

Periode 7

Beoordeling (formatief):

• Aanwezigheid + deelname
  
• Start- + formatieve toets

Lesdoelen

Aan het einde van deze les:

• Kan ik het doel van voortplanting benoemen van planten, schimmels en de mens benoemen.
• Kan ik de voortplantingsorganen, geslachtskenmerken en de menstruatiecyclus benoemen
• Kan ik uitleggen wat erfelijkheid en genen inhouden.
• Ga ik verder aan de formatieve toets 'De Slimste Student'.
  

Welk boek gaan we gebruiken?

• Aanschaffen van de boeken niet verplicht
• Boeken zijn op school en worden gebruikt in de lessen
• Gebruikten boeken worden aangeboden voor kleine prijsjes op diverse websites dus wellicht is dat een optie als je het toch graag aan wilt schaffen.

• https://www.goedvoorbereidnaardepabo.nl
  
• https://www.studiopabo.nl/studiopabo
• De websites zijn echt heel breed en helpen jou om de stof beter te begrijpen

Formatieve toets

Week 9 

 10 april

Spel slimste mens

Programma van vandaag

• Hoe bouw ik een bewijsstuk op?
• Starten met de formatieve toets het spel `de slimste student`

• Afsluiting

5 kernconcepten Natuur:

• Biologische eenheid
  
• Instandhouding
  
• Gedrag en interactie
  
• Voortplanting
  
• Groei en ontwikkeling
  

5 kernconcepten Techniek:

• Materie en techniek
  
• Energie en techniek
  
• Licht, geluid en techniek
  
• Kracht, beweging en techniek
  
• Ruimte

Portfolio natuur & techniek

Het kernconcept biologische eenheid ken

4 leerdoelen

B.4.1. De aspirant-student kan uitleggen hoe de voortplanting bij dieren, planten en de mens

verloopt.

Planten: ongeslachtelijk voortplanting (bollen, knollen, stekken, uitlopers, klonen), geslachtelijke

voortplanting, soort, zaadplanten, man, vrouw, eenslachtig, tweeslachtig, (kruis-)bestuiving,

bevruchting, voortplantingscellen (stuifmeel, eicel), zaadbeginsel, zaad, vrucht, zaad- en

vruchtverspreiding (wind-, dier- en waterverspreiding)

Schimmels: paddenstoel, vorming sporen, versmelting

Dieren: spermacel, eicel, uitwendige bevruchting, inwendige bevruchting, eierleggend,

levendbarend

Mens: menstruatiecyclus, eierstok, ovulatie, menstruatie, innesteling, baarmoederslijmvlies,

vruchtvliezen, voorbehoedsmiddelen

Het kernconcept biologische eenheid ken

4 leerdoelen

B.4.2. De aspirant-student kan kenmerken van planten, dieren en de mens (bouw, gedrag) in

verband brengen met de wijze van bevruchting.

Wind-, en insectbestuiving, primaire en secundaire geslachtskenmerken, balts, nesteldrang,

paringsdrang

B.4.3. De aspirant-student kan het ontstaan van geslachtscellen beschrijven aan de hand van

het verschil tussen een dubbele set en een enkelvoudige set chromosomen en de rol van

chromosomen bij het overdragen van erfelijke eigenschappen op nakomelingen toelichten.

Meiose (vorming chromosoomparen), DNA, gen, erfelijke eigenschappen, erfelijkheid

(dominant, recessief), X- en Y- chromosoom 

Secundaire geslachtkenmerken man

• Baardgroei
• Stemverlaging door verandering strottenhoofd
• Lichaamsbeharing
• Schaamhaar

Secundaire geslachtkenmerken vrouw 

• Borsten
• Brede heupen
• Schaamhaar
• Meer vetafzetting

Wie bepaald het geslacht van een baby?

1. Man
2. Vrouw

De man is de bepaler

• Vrouwen hebben twee X-chromosomen (XX).
  
• Mannen hebben één X-chromosoom en één Y-chromosoom (XY).
  

Tijdens de bevruchting draagt de moeder altijd een X-chromosoom bij, terwijl de vader een X- of een Y-chromosoom kan bijdragen.

Tepels zijn bedoeld om een baby mee te voeden. Waarom hebben mannen tepels?

1. Evolutie
2. Primair geslachtskenmerk
3. Door het X-Y chromosoom
4. Gebeurd ergens tijdens de ontwikkeling van het embryo

Tepelmysterie

• Het mannenlichaam en het vrouwenlichaam zijn in het begin van de zwangerschap nog hetzelfde (inclusief tepels)
• Tot een week of zeven hebben zowel jongens als meisjes een opening in het kruis, met een knopje (‘genitaal uitsteeksel’) erboven
• Ook zitten bij allebei buisjes in de buik, het begin van eileiders óf testikels
• Zowel jongens als meisjes krijgen tepels. Kortom: tepels horen bij het ‘basispakket’ van het menselijk lichaam, bij zowel mannen als vrouwen.

Mannen maken continu zaadcellen aan. Wanneer produceren vrouwen hun eicellen?

1. Tijdens puberteit
2. Bij de geboorte
3. Tijdens de menopauze
4. Na de eerste menstruatie

Wat doet de prostaat?

1. Bewaart zaadcellen
2. Voegt vocht toe aan de zaadcellen
3. Maakt zaadcellen
4. Maakt de penis stijf

Bij sterilisatie worden de zaadleiders doorgeknipt en dichtgemaakt.
Iemand beweert dat een man na een geslaagde sterilisatie minder baardgroei heeft. Leg uit of deze bewering juist is.

Hoelang duurt de menstruatiecyclus van een vrouw?

Wanneer begint de eerste dag van een menstruatiecyclus?

1. Op de dag dat de ovulatie plaatsvindt
2. Op de laatste dag van de menstruatie
3. Op de middelste dag van de menstruatie
4. Op de eerste dag van de menstruatie

Wanneer is een vrouw het meest vruchtbaar tijdens haar menstruatiecyclus?

1. Een week voor de menstruatie
2. Direct na de menstruatie
3. Ongeveer halverwege de cyclus
4. Tijdens de menstruatie

Welke van de volgende gebeurtenissen vinden plaats in de eileider van een vrouw?

1. Bevruchting en de eerste delingen van de bevruchte eicel
2. Innesteling en ovulatie
3. Bevruchting en innesteling
4. Ovulatie en de eerste delingen van de bevruchte eicel

Op welke dagen van de menstruatiecyclus is vrouw vruchtbaar?

1. cd 1-28
2. cd 14-18
3. cd 21-28
4. cd 11-16

LH en FSH

(hypofyse)

• Follikelstimulerend hormoon stimuleert de groei en rijping van follikels (eiblaasjes) in de eierstokken. Deze follikels bevatten eicellen die klaar zijn om te ovuleren. 
• Luteïniserend hormoon stimuleert de ovulatie (eisprong), wat de vrijlating van een eicel uit de eierstok is. Na de ovulatie helpt LH bij de vorming van het corpus luteum, dat progesteron produceert om de baarmoeder voor te bereiden op een mogelijke zwangerschap.

Regulatie menstruatiecyclus

Oestrogenen: Wanneer de niveaus van oestrogenen in het lichaam stijgen, geven ze een signaal aan de hypofyse om de productie van follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH) te verminderen. 

Progestagenen: Deze hormonen werken op een vergelijkbare manier als progesteron en kunnen de afgifte van FSH en LH door de hypofyse remmen. Dit voorkomt de eisprong en maakt het slijm in de baarmoederhals taaier, waardoor het minder doorgankelijk wordt voor zaadcellen.

Werking anticonceptie

wat zijn kenmerken cyclus bij de pil?

Onderzoek naar gedrag van vrouwen tijdens de vruchtbare dagen

1. Verhoogde aantrekkelijkheid: Vrouwen kunnen zich aantrekkelijker voelen en worden vaak als aantrekkelijker gezien door anderen tijdens hun vruchtbare dagen.
   
2. Verandering in voorkeuren: Tijdens de vruchtbare periode hebben vrouwen de neiging om voorkeur te geven aan mannen met meer masculiene kenmerken.
   
3. Verhoogde seksuele interesse: Er is vaak een toename in seksuele interesse en activiteit tijdens de vruchtbare dagen.
   
4. Sociale interacties: Vrouwen kunnen meer geneigd zijn om sociale 

        interacties aan te gaan en meer aandacht te besteden aan hun uiterlijk.

Betrouwbaarheid

• Lichaamstemperatuur verandert slechts minimaal tijdens de vruchtbare periode, wat het moeilijk maakt om nauwkeurig te bepalen wanneer je wel of niet vruchtbaar bent
• Baarmoederslijmvlies informatie over je vruchtbaarheid. 
• Levensduur van het zaad van partner speelt een rol bij het bepalen van vruchtbaarheid.
• Daarnaast verschilt het aantal vruchtbare dagen per vrouw.

Genen en erfelijkheid

Marcia en Millie Biggs

= tweeling met verschillende huidskleuren

Hogson tweeling--> Kian heeft een lichte huidskleur en blauwe ogen, terwijl Remee een donkere huidskleur en donkere ogen heeft.

Fragiele X syndroom (FXS)

• Zeldzame erfelijke aandoening
  
• Meest voorkomende erfelijke oorzaak van een verstandelijke beperking (m/v)
  
• Waarbij de mannen in de regel ernstiger zijn aangedaan

Hoe zit dat dan?

Jongens hebben één X-chromosoom en één Y-chromosoom. Als hun enige X-chromosoom een fout in het FMR1-gen heeft, dan krijgen ze het Fragiele X-syndroom.

Meisjes hebben twee X-chromosomen. Als één X-chromosoom een fout heeft, kan het andere X-chromosoom dat vaak deels opvangen. Daarom hebben meisjes meestal mildere klachten dan jongens.

Vragen?

5 minuten pauze

Spel `de slimste student`

• Spelregels staan op It's
• Maak een groep met 5 studenten
• Maak ook hier de tafel indeling naar in de klas

Groep 4

Amber

Evi

Valerie

Zoe

Mika

Groep 5

Fabian

Thijmen V

Noor

Ryan

Berra

Groep 6

Groep 1

Thijmen van H

Azine

Carmen

Tess

Nina

Groep 2

Yannick

Jasper

Roberto

Isabella

Annemarie

Groep 3

Nienke

Robin

Linda

Esmee

Tamam

Leerpark

Groep 4

Groep 5

Groep 6

Groep 1

Sanne

Thirze

Lotte

Tessa

Renee

Groep 2

Sara

Nora

Isa

Julie

Kayleigh

Groep 3

Sylvan

Alek

Aya

Ricky

Melissa

Britt

Mollenburgseweg

Taakverdeling spelen spel 

(later te bepalen)

Voor het spelen van het spel is er:

• 1 quizmaster nodig

• beheerder van de timer

• 3 kandidaten die het spel uiteindelijk gaan spelen

• Verdeel deze taken!

Taak verdeling 

• Wie maakt er een gratis account aan op LessonUP,  deel deze gegevens met de groep!
• Wie legt de vragen en de antwoorden vast in een document, zorg ervoor dat dit document met elkaar kan worden gedeeld
• Zorg ervoor dat dit iedere les met elkaar gedeeld kan worden!!

RONDE 2

OPEN DEUR

Ronde 2

In deze ronde moeten de kandidaten opnoemen wat ze weten van een onderwerp. Ze hebben hiervoor 1 minuut. Daarna mogen de andere kandidaten ook antwoorden geven.

De tweede ronde: Open Deur.

Iedere kandidaat krijgt een vraag gesteld die vier antwoordmogelijkheden heeft. De kandidaten moeten dingen zeggen die ze weten over het onderwerp terwijl er seconden aflopen. Voor elk goed antwoord kan een kandidaat 20 seconden krijgen. Een kandidaat mag ook passen, waarna er geen seconden meer aflopen en de beurt gaat naar een andere kandidaat.

Wat weet jij van ?

Perestrojka

20

Sovjet-Unie

20

communisme

20

Glasnost

20

Wat weet jij van ?

raketten

20

1962

20

Chroesjtsjov

20

Kennedy

20

Wat weet jij van de ?

vluchten

20

graffiti

20

gevallen in 1989

20

Oost-Duitsland

20

Wat hebben we vandaag bereikt?

✅Ik heb een duidelijk beeld hoe ik een bewijsstuk kan opbouwen.
✅Ik begrijp het concept biologische eenheid
✅Ik ben begonnen aan de formatieve toets 'De Slimste Student'.

Vooruitblik

• We gaan ons verdiepen in instandhouding
• We gaan verder werken aan het spel `de slimste student`

Vragen?