Les 1: Inleiding

• Kunst Algemeen
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Cultuur van de Burgerij

17de eeuw in de Nederlanden

Startvragen

1. Wie zijn Karel V, Philipps II en Willem van Oranje

2. Wat is calvinisme

3. Ten kosten van welke stad groeide Amsterdam exponentieel

4. Wat was een belangrijke reden voor de relatief goede positie voor vrouwen in de gouden eeuw

5. Waar staan de afkortingen VOC en WIC voor?

Karel V is de vader van Phillips II die Willem van Oranje tot stadhouder van de Nederlanden benoemd. Phillips II is opvolger van Karel V die uiteindelijk met Willem van Oranje in conflict komt waardoor de 80-jarige oorlog zal ontstaan

80-jarige oorlog in 80 seconden uitgelegd klik hier

Een protestantse geloofsovertuiging naar de leer van Calvijn. In het calvinisme staat arbeidsmoraal (hard werken) en soberheid centraal.

Antwerpen

- Er was een vrouwenoverschot

- veel mannen waren door zeevaart en visserij vaak van huis

VOC - verenigde oostindische compagnie

WIC - West indische compagnie

Vandaag

• Opbouw samenleving in de Nederlanden
• Belangrijke gebeurtenissen
• Geloof in Europa van 15 t/m 17e eeuw
• Gevolgen voor de kunsten
• Gilden/ Wetenschap

Opbouw samenleving in de Nederlanden

Bestuurlijke burgers

Grote Burgerij

Middenklasse

Volksklasse

Bedelaars

Belangrijke gebeurtenissen

Belangrijke gebeurtenissen

GELOOF in 15e t/m 17e eeuw

Geloof in de 15e t/m 17e eeuw

Opkomst Humanisme 

Reformatie

Contrareformatie

Gevolg voor de kunsten

Protestants Noorden:

• Het woord staat centraal
• Rust, Harmonie, beheersing
  
• Geen heilige verhalen
• Republiek -> 'kleine' opdachtgever

Katholieke Zuiden

• Vier het geloof
  
• Druk, overdreven
  
• Religieuze afbeelding
• Absolutisme --> 'grote' opdrachtgever

Nederlands conflict

Welvarend

rijkdom, luxe

Calvinisme

soberheid, naasteliefde

Inleiding
Blok 2 vraag 1

GILDENSTRUCTUUR

Opbouw: Gilden

•  Het gilde zorgde ervoor dat alleen hun leden rechtmatig hun beroep mochten uitoefenen --> alleen als je lid was van het gilde mocht je je beroep uit oefenen

• Ook stelde het gilde regels op voor haar leden en controleerde deze. Voorbeelden van deze regels waren bijvoorbeeld prijs- en kwaliteitsafspraken. --> eerlijke concurrentie 

•  Tot slot zorgde het gilde voor saamhorigheid en behartigde het de belangen van hun leden.  --> veiligheid en welbevinden

• Ook zorgde het gilde voor haar zieke of oudere leden. --> vangnet voor dood/ziekte
  

WETENSCHAP IN 17e EEUW

Van theologisch naar meer empirisch

Weinig censuur - (boekdrukkunst 1450 vooral bloeiend binnen NL)

Renaissantistisch denken (empirische wetenschap)

Gevolg wetenschap op kunst

• Camera obscura
• Lijnperspectief

Gevolg wetenschap op kunst

• Rariteitenkabinetten en curiosa

                  -  artificialia

                  - naturalia

https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=ajTYfNQ8Ods

Gevolg wetenschap op kunst

• Kunst en vliegwerk machines in toneel

Gevolg wetenschap op kunst

• Inpoldering en nieuwe landschap
  
• Atlassen & Zeekaarten (cartografie)

https://schooltv.nl/video/de-beemster-een-17e-eeuwse-polder/

Gevolg wetenschap op kunst

• Nog mooiere huizen
  
• Zowel van buiten als van binnen

https://www.youtube.com/watch?v=Ledy3qw-cic

Werktijd

• Rond je aantekeningen af
• Ga aan de slag met je zelfstudie

Wat ga je de volgende les verbeteren?