H3 paragraaf 5: koningen willen meer macht

Koningen willen meer macht
wat gaan we doen?

Uitleg paragraaf 5
aan het eind volgt een samenvatting

1 / 30
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo t, mavo, havoLeerjaar 1

This lesson contains 30 slides, with text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Koningen willen meer macht
wat gaan we doen?

Uitleg paragraaf 5
aan het eind volgt een samenvatting

Slide 1 - Slide

Leerdoelen

  • Een middeleeuws rijk bestond uit verschillende gebieden en steden met eigen regels en dat dat lastig was om te besturen
  • Waarom koningen hun gebieden centraal willen besturen
  • Hoe koningen probeerden hun macht te vergroten

Slide 2 - Slide

Koninkrijken
  • Rond het jaar 500 overal in Europa koninkrijken
  • Adel hielp koning bij bestuur en oorlog
  • Grenzen van koninkrijken veranderen steeds

Slide 3 - Slide

Niet makkelijk
  • Bestuur niet makkelijk
  • Door hele rijk reizen
  • Rechtspraak en controle van edelen
  • Elke stad met eigen regels en wetten
  • Rekening mee houden

Slide 4 - Slide

Belastinggeld
Vanaf 1200: meer belastinggeld innen voor meer macht. Koningen betaalden hiermee: 
1. Ambtenaren 
--> hielpen koning bij centraal
      bestuur. 
2. Huurleger
--> vechten voor koning
  • Zo macht afnemen van de adel. Succesvol in Frankrijk en Spanje.

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Video

Slide 8 - Video

Slide 9 - Video

Opdrachten
Maak vraag 1 tot en met 4 van paragraaf 5.

Slide 10 - Slide

= centralisatie

Slide 11 - Slide

Centraal bestuur
Centraal bestuur
Een centraal bestuur is een bestuur vanuit 
één plaats waarbij overal in het koninkrijk  
dezelfde regels en vaste  belastingen 
gelden. 

Slide 12 - Slide

Koninkrijken rond 1200
  • Centraal bestuur = bestuur vanuit één plaats. Overal gelden dezelfde wetten en regels. 
  • Hierdoor ontstonden staten. = gebied met duidelijke grenzen en wetten. 

Slide 13 - Slide

Centraal bestuur 
STATEN :  Staat = Gebied met centraal bestuur, met duidelijke grenzen, waar overal dezelfde wetten en regels gelden.

Slide 14 - Slide

Bourgondië 1200
  • Hertog van Bourgondië wilde ook centraal bestuur. 
  •  Gebieden in Nederland, België en Frankrijk. 

Slide 15 - Slide

Koningen kregen meer geld
  • Boeren betaalden pacht met geld in plaats van producten
  • Rijke steden betaalden belastinggeld.

Slide 16 - Slide

Geld = macht
Koning betaalden met dit geld:
  1. Ambtenaren die hem hielpen met het centrale bestuur.
  2. Een huurleger.

> Hierdoor had hij de adel minder nodig en pakte hij hun grond af.

Slide 17 - Slide

Koning krijgt meer macht
  • Belasting wordt in geld betaald:
  • Meer handel > meer geld
  • Pacht > geld
  • Handelssteden > geld

Slide 18 - Slide

Koning betaald:
  • ambtenaren (centrale bestuur)
  • huurleger (vechten)

Slide 19 - Slide

De adel
  • had ook eigen grond en eigen leger
  • luisteren minder naar de koning
  • koning neemt met huurleger deel bezit van adel over en wordt machtiger

Slide 20 - Slide

Bourgondië
  • hertogen willen een centraal bestuur
  • met behulp van ambtenaren
  • verzet van edellieden

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Video

Overal verschillende regels en wetten
  • Rond 500 waren overal in Europa koninkrijken ontstaan.  
  • Edelmannen bestuurden stukken van zijn land en hielpen bij het voeren van oorlog.
  • Twee redenen waarom het moeilijk was voor een koning om zijn rijk te besturen:
  1. Koningen moesten veel reizen om de adel te controleren of hun regels en wetten wel werden uitgevoerd
  2. in elk gebied en in elke stad binnen een rijk waren andere wetten en regels

Slide 23 - Slide

Meer macht voor de koning
  • Vanaf 1200 wilden koningen niet meer afhankelijk zijn van de adel om hun gebied te besturen. 
  • Koningen wilden vanuit 1 plaats besturen (centraal) en in hun hele gebied dezelfde wetten, regels en belasting invoeren
  • Er ontstonden op den duur staten: en staat is een gebied met een centraal bestuur en met duidelijke grenzen, waar overal dezelfde wetten en regels gelden.

Slide 24 - Slide

Belastinggeld
  • Koningen gingen vanaf 1200 meer belastingen ontvangen. Ze konden hiermee:
  1.  Ambtenaren betalen die hielpen bij het centrale bestuur uitvoeren
  2. Huurlegers betalen waardoor ze minder afhankelijk werden van de legertjes van de adel.
  • Koningen gebruikten huurlegers om van edellieden hun leger en een deel van hun grond af te nemen.

Slide 25 - Slide

Begrippen (187)
  • centraal bestuur: bestuur vanuit één plaats, waarbij overal in het koninkrijk dezelfde wetten en belastingen gelden.
  • staat: een gebied met een centraal bestuur en met duidelijke grenzen, waar overal dezelfde wetten en regels gelden.
  • huurleger: een leger van soldaten die betaald worden om voor een koning te vechten.

Slide 26 - Slide

Jaartallen (186)
ca. 500 ineenstorting van het Romeinse Rijk
900 - 1300 Heropleving van steden en handel in Europa
1200 - 1300 Koningen proberen voor het eerst een centraal bestuur in te stellen

Slide 27 - Slide

Begrippen historisch denken (187)
verandering: als mensen dingen op een andere manier gaan doen of op een andere manier- gaan denken
politiek gebied: alles wat te maken heeft met hoe een land wordt bestuurd en hoe de wetten zijn gemaakt
sociaal gebied: alles wat te maken heeft met de verschillen tussen groepen mensen in rijkdom, aanzien en macht
economisch gebied
economisch gebied: alles wat te maken heeft met de manier waarop mensen in hun levensonderhoud voorzien
cultureel gebied: alles wat te maken heeft met de ideeën van mensen, hun gewoontes, geloof, kunst en wetenschap

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Video

aan het werk :-)
maak paragraaf 5 af

Slide 30 - Slide