This lesson contains 48 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
1.3 De kust
Leerdoelen
Uitleg
Aan de slag met opdrachten
Slide 1 - Slide
Leerdoelen
Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je:
de opbouw van de Nederlandse kust beschrijven;
de in Nederland voorkomende typen kusten noemen;
uitleggen hoe zeestromingen, getijdenstroming en wind de Nederlandse kust vormgeven;
beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/of menselijk ingrijpen.
Slide 2 - Slide
Opbouw Nederlandse kust
Dynamisch kustgebied:
Soms opbouw, soms afbraak.
Iedere dag is anders!
Waddenkust
Duinenkust
Estuarium
Slide 3 - Slide
Zachte kust:
stranden
zandplaten
duinen
wadden
Harde kust:
zeedijken
rotsen
boulevards
Zachte kust en harde kust
Slide 4 - Slide
Zachte kust
Harde kust
Dijken
Strand
Waddengebied
Door de mens aangelegd
Slide 5 - Drag question
Kenmerkend voor wadden is ...
A
veel sedimentatie en ze vallen droog
B
veel sedimentatie en altijd onder water
C
veel erosie en ze vallen droog
D
veel erosie en altijd onder water
Slide 6 - Quiz
Estuarium
Een half gesloten waterlichaam aan de kust waarin zeewater wordt verdund met zoet water -> brak water.
Er is hier een duidelijke invloed van getijden.
Slide 7 - Slide
Ontstaan van de kust
Dynamisch systeem:
wind
getijden
zeestroming
golfwerking
Slide 8 - Slide
Weichselien
(ca. 115.000 - 10.000 jaar geleden)
Strandwallen gevormd door getijdenstroming.
Duinen gevormd door wind.
zeespiegel 110 m lager dan nu!
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Video
Springtij: de kracht van de zon en de maan werken in elkaars verlengde.
Slide 11 - Slide
Doodtij: wanneer de aantrekkingskrachten van maan en zon haaks op elkaar staan.
Slide 12 - Slide
Getijden
Springtij: extra hoog water!
Doodtij: weinig verschil tussen hoog- en laagwater.
Slide 13 - Slide
Getijdenstroom in de Noordzee
Langs de Nederlandse westkust gaat de vloedstroom van zuid naar noord.
Windrichting (en zeestroming) helpen een handje mee.
Slide 14 - Slide
Stranddrift
De golfsnelheid is in diep water hoger -> sedimentatie bij de kust.
Golven schuin op de kust veroorzaken stranddrift (longshore drift). Daarbij wordt zand gemiddeld in noordoostelijke richting verplaatst.
Slide 15 - Slide
Waarom is de vloedstroom sterker dan de ebstroom en wat betekent dat voor het netto zandtransport?
Wadlopen naar Ameland en Schiermonnikoog; wie moet eerder vertrekken?
Opdracht
Slide 16 - Slide
Schiermonnikoog schuift op het grondgebied van Groningen. Verklaar waarom Schiermonnikoog zich in oostelijke richting heeft verplaatst.
Opdracht
Slide 17 - Slide
Schiermonnikoog schuift op het grondgebied van Groningen. Verklaar waarom Schiermonnikoog zich in oostelijke richting heeft verplaatst.
Opdracht
Slide 18 - Slide
Aan de slag met 1.3
HW 1.2 was 1 t/m 6 af Nakijken 1.2 (antwoordmodel in Teams / online nakijken met methode, kritisch vergelijken van antwoorden)
Maken 1.3 -> opdracht 1 t/m 6 (nog 1.5 les)
Slide 19 - Slide
1.3 De kust - les 2
Kennischeck 1.3 + afmaken uitleg
Leerdoelen 1.4
Start uitleg 1.4
Aan de slag met opdrachten
Slide 20 - Slide
Noem de 4 natuurlijke krachten die de kust dynamisch maken (iedere kracht los)
Slide 21 - Mind map
Na de watersnoodramp van 1953 is de deltakust veel veiliger gemaakt. Is hier vooral gekozen van harde (kust) of zachte (kust) ingrepen en waarom?
Slide 22 - Open question
Primaire keringen
Slide 23 - Slide
Slide 24 - Slide
Basiskustlijn
Een hoeveelheid kust die aangehouden wordt vanaf de rijkstrandpalenlijn.
Komt in gevaar door:
- stijgende zeespiegel
- dalende bodem
- klimaatverandering
Slide 25 - Slide
Slide 26 - Slide
Leerdoelen §1.4 - les 1
Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je:
maatregelen noemen en beoordelen die ervoor zorgen dat de Nederlandse kust veilig is;
het verschil uitleggen tussen absolute en relatieve zeespiegelstijging;
uitleggen hoe zandsuppleties en de Zandmotor werken;
verklaren waarom de Slufter bijdraagt aan de ecologische waarde van het kustgebied biodiversiteit.
Bij dit hoofdstuk / Snel naar ...
beschrijven hoe de kust verandert als gevolg van zeespiegelstijging en/of menselijk ingrijpen.
Leerdoelen
Je be
Slide 27 - Slide
Dynamisch kustbeheer
In het Deltaprogramma is besloten om de basiskustlijn te handhaven door zandsuppletie toe te passen.
Zacht waar het kan, hard waar het moet.
Hierna: vooroeversuppletie en strandsuppletie
Slide 28 - Slide
Slide 29 - Video
de Zandmotor
Een nieuwe manier om de kust te verdedigen. Je spuit voortdurend zand voor de Nederlandse kust en laat de zee zelf het zand verspreiden (i.p.v. om de 5 jaar het zand op strand te spuiten).
Zeestromen en getijden zorgen voor de verspreiding van het zand.
Slide 30 - Slide
De zandmotor zal behalve tussen Ter Heijde en Kijkduin de kust verstevigen
A
Vooral richting Den Haag
B
Vooral richting Hoek van Holland
C
Alleen ter plekke
D
In beide richtingen in gelijke mate
Slide 31 - Quiz
Aan de slag met 1.3+1.4
Afmaken 1.3 -> opdracht 1 t/m 6
Nakijken 1.3 (+vragen aan mij stellen!)
Lezen 1.4
Starten opdrachten 1.4 -> 1 t/m 6
Slide 32 - Slide
1.4 De kust maatregelen
Welke rol speelt de bedreiging door water in jouw leven?
----------------------------------------
Aanvullende uitleg 1.4
Samen starten
Aan de slag met opdrachten
Slide 33 - Slide
Slide 34 - Video
De mythe van droge voeten
De overheid kan geen 100% veiligheid bieden. Toch lijken veel mensen daar wel op te rekenen.
De overheid wil het overstromingsrisicobewustzijn vergroten.
Slide 35 - Slide
www.atlasleefomgeving.nl
Slide 36 - Link
Politieke keuzes
De Nederlandse overheid (staat, provincie, gemeente, waterschap, als deelnemer aan de EU), maakt steeds keuzes:
- investeringen: waar wordt de geinde belasting aan besteed
- wetten: wat mag wel/niet en waar
-> hoe moet de toekomst van Nederland eruit zien?
Slide 37 - Slide
In Nederland hebben we de technologie om ons zelf veilig te houden voor de gevolgen van klimaat verandering. Toch moeten we investeren in het tegen gaan, het raakt minder welvarende landen en mensen.
We moeten ons gaan aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Niet overal meer bouwen en investeren. De belangrijkste economische functies moeten voor 2100 verplaatst zijn naar hoog Nederland.
Leven brengt risico met zich mee, de overheid moet communiceren welke veiligheid zij kan bieden en mensen moeten zich verzekeren en kiezen of ze bereid zijn onder zeeniveau te wonen.
Slide 38 - Slide
1.4 - terug naar de kust en maatregelen
Vorige keer: basiskustlijn, harde /zachte kust, primaire keringen, dynamisch kustbeheer (bouwen met de natuur), de zandmotor
Vandaag: de duinen als meer dan waterbescherming, een slufter als natuurlijke kust, het probleem van bolwerkvorming
Slide 39 - Slide
Verschillende functies van het duingebied
Slide 40 - Slide
Slufter
De zee krijgt de ruimte om bij hoogwater het land in te stromen.
Slide 41 - Slide
Slufter
Dynamisch kustbeheer: Getijden en wind houden de kust in stand en vormen een gradiëntrijk milieu (= allerlei overgangen in het landschap).
Ecologische waarde blijkt uit grote (bio)diversiteit.
Welke gradiënten ontstaan er in de Slufter?
Slide 42 - Slide
Bolwerkvorming
Kustbebouwing belemmert beweeglijkheid kust:
Bolwerken zijn belemmering voor dynamisch handhaven.
Bolwerkvorming verhoogt overstromingsrisico ➔
Bebouwingscontouren moeten de kuststrook veiligstellen
Slide 43 - Slide
Hondsbossche Zeewering
In 2015 is de Hondsbossche Zeewering veranderd van een harde kering in een hybride kering:
Extra recreatiemogelijkheden
Lagere kosten dan dijkverzwaring
Betere overgang tussen hard en zacht
Voor
Na
Slide 44 - Slide
Afmaken 1.4
Samen kijken naar opdracht 1.4 3
Afmaken 1.4 -> 1 t/m 6
Klaar met 1.3/1.4? Kijk digitaal na / na met antwoordblad in Teams + stel vragen!
Slide 45 - Slide
Wordt het gebied van Buikslotermeerplein, een nieuwe Watergraafsmeer?
Slide 46 - Slide
Het karakter van de Hondsbossche Zeewering is door de grootschalige zandsuppletie veranderd.
In een breed duingebied krijgt de zee hier weer grote invloed.
Door klimaatverandering is bemaling van de polders extra hard nodig.
Met zandsuppleties en met behulp van de natuur wordt het kustfundament versterkt.
Slufter
Hybride kering
Relatieve zeespiegelstijging
Dynamisch kustbeheer
Slide 47 - Drag question
Leg uit waarom de overheid en het Waterschap niet kiezen voor zandsuppletie langs de hele kuststrook van de Westerschelde.