BSR 25/03 1aha Spelling §10 voltooid en onvoltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

Open je boek op blz. 258-259.
Log alvast in op LessonUp
(de code staat  linksonder in beeld).

§10 Voltooid en onvoltooid deelwoord

Voordat we beginnen:

1AHA

SPELLING

CURSUS 7:

• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze bijvoeglijk zijn gebruikt.
  
• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze hetzelfde klinken
  als de pv tt enkelvoud.

Lesdoelen

In deze les:

• Verder met Cursus 7: Spelling.
  
• Persoonsvorm vt sterke en zwakke werkwoorden -> herhaling.
  
• Uitleg voltooid en onvoltooid deelwoord.
• Oefenvragen in LessonUp.
• Tijd voor opdrachten.
• Gezamenlijk afronden.

Er volgen nu wat herhalingsvragen

Welk werkwoorden zijn sterke werkwoorden?

1. Slapen
2. Krijgen
3. Werken
4. Lachen

Welk werkwoord is een zwak werkwoord?

1. Gaan
2. Drinken
3. Horen
4. Zien

Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt vaak op …

1. -d
2. -en
3. -t

Werkwoordspelling Cursus  7

Nieuw Nederlands - §10

Voltooide en onvoltooide deelwoorden

§10 - Bladzijde 258-259

 Het voltooid deelwoord

Kenmerken voltooid deelwoord

• Een voltooid deelwoord begint bijna vaak met
    ge–, be-, ver-, ont-.
  

•  Een voltooid deelwoord eindigt op –en, –t of –d.
•  Bij een voltooid deelwoord hoort altijd een hulpwerkwoord.

        De meest voorkomende hulpwerkwoorden zijn : zijn,
        hebben  en worden.

•  het VD staat meestal achteraan in de zin.

Voltooid / onvoltooid deelwoord

Julia heeft gekampeerd.

Hij reist zeilend de wereld over.

Hij is naar Frankrijk gevlogen.

Vrolijk lachend fietste mijn oma naar huis.

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Voltooid deelwoord > de handeling is klaar

Onvoltooid deelwoord > De handeling is nog niet klaar

VD van sterke werkwoorden

Het voltooid deelwoord van vrijwel alle sterke werkwoorden eindigt op -en of -n:

                 Ik heb heerlijk geslapen.

                 Wij hebben gisteren pasta gegeten.

                 Hij heeft het niet gedaan!

Bij het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden schrijf je wat je hoort. Hij heeft zijn band geplakt.

Dus:

Sterke werkwoord

voltooid deelwoord eindigt op -(e)n:

smelten - smolten: Het ijs is gesmolten.

Zwakke werkwoord

voltooid deelwoord eindigt op -t of -d :

maken - maakten: Zij hebben wat moois gemaakt.

Je kunt niet altijd horen of een voltooid deelwoord op een -t of een -d eindigt. Weet je niet of een voltooid deelwoord op een –t of –d eindigt? Gebruik dan:

• De verlengproef (langer maken).
• Of ’t ex kofschip.

VD als bijvoeglijk naamwoord

• Een voltooid deelwoord kan ook gebruikt worden als een bijvoeglijk naamwoord. Je schrijft het dan  zo kort en zo eenvoudig mogelijk!

De trui is gebreid - de gebreide trui.

Het werkstuk is geprint - het geprinte werkstuk.

De toets is gemaakt - de gemaakte toets.

Is het *voltooid deelwoord* wel of niet bijvoeglijk gebruikt?

Marthe kon haar in de trein vergeten tas ophalen bij de *gevonden* voorwerpen.

1. wel bijvoeglijk
2. niet bijvoeglijk

Is het *voltooid deelwoord* wel of niet bijvoeglijk gebruikt?

Het voetbalteam heeft eindelijk weer eens wedstrijd *gewonnen*.

1. wel bijvoeglijk
2. niet bijvoeglijk

Noteer het bijvoeglijk naamwoord als bijvoeglijk naamwoord.

De koffie is gemorst / De ... koffie

Noteer het bijvoeglijk naamwoord als bijvoeglijk naamwoord.

De hond is gered / de ... hond

Werkblad nakijken

Pak het werkblad voor.

Noteer voor jezelf de goede antwoorden en kijk jezelf na.

Uitlegfilmpje!

Aan het werk

Optie A = huiswerk	Optie B als optie A klaar is	Optie C als optie A klaar is
Cursus 7: Spelling §10 (blz. 258-259). Havo: opdracht 1, 2 4, 6 en 7. Vwo: Opdracht 1 t/m 5.	Oefen verder in de online trainer via Magister -> leermiddelen -> Nederlands -> Cursus 7 Spelling -> §7, 8, 9 of 10. Of werk alvast verder aan §11: Werkwoordsvormen en werkwoordstijden.	Maak een samenvatting van spelling §7, 8, 9 en 10. Gebruik voorbeelden uit het boek of verzin zelf voorbeelden.

• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze bijvoeglijk zijn gebruikt.
• Je kunt voltooid deelwoorden spellen, ook als ze hetzelfde klinken
  als de pv tt enkelvoud.
• 
  

Lesdoelen

'Ik kan voltooid deelwoorden correct spellen.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

'Ik herken wanneer een voltooid deelwoord bijvoeglijk is gebruikt.'
0 = echt (nog) niet / 10 = absoluut wel

010

Welke vraag heb jij over werkwoordspelling?