Leestekens

Leestekens
1 / 17
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 17 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Leestekens

Slide 1 - Slide

Beperkende en uitbreidende bijzin
 

De scholieren die slechte cijfers haalden, kregen bijles.

De scholieren, die slechte cijfers haalden, kregen bijles.


Slide 2 - Slide

Wat is een bijvoeglijke bijzin?
Dit is een bijzin die als nabepaling bij een zelfstandig naamwoord of een voornaamwoord staat. Een bijvoeglijke bijzin is nooit een zelfstandig zinsdeel, maar altijd een deel van een zinsdeel. 

Slide 3 - Slide

Beperkende bijvoeglijke bijzin
Een beperkende bijzin specificeert (beperkt) de betekenis van het zelfstandig naamwoord, en kan daarom niet weggelaten worden.

Slide 4 - Slide

Beperkend: 

Sinaasappels die nog niet helemaal oranje zijn, kun je beter niet eten.

Slide 5 - Slide

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin
Een uitbreidende bijzin geeft extra informatie over het zelfstandig naamwoord, en kan weggelaten worden.

Slide 6 - Slide

Uitbreidend: 

Sinaasappels, die veel vitamine C bevatten, kunnen een verkoudheid voorkomen.

Slide 7 - Slide

Uitleg:
In de eerste zin is er geen korte rust voor de bijzin die nog niet helemaal oranje zijn. Ook krijgt de bijzin bijzondere nadruk. 
Zoals je ziet kun je deze bijzin niet weglaten: het gaat puur om sinaasappels die nog niet helemaal oranje zijn.

Slide 8 - Slide

Uitleg:
In de tweede zin hoor je een korte rust voor de bijzin die veel vitamine C bevatten. Ook krijgt deze bijzin een lagere toon dan de hoofdzin. 
Deze bijzin geeft extra informatie en kun je daarom weglaten.

Slide 9 - Slide

Let op!
Vóór een beperkende bijzin zet je geen komma, vóór een uitbreidende bijzin wel.

Slide 10 - Slide

Verschil
De volgende twee voorbeeldzinnen maken duidelijk hoe belangrijk een komma kan zijn: 

Slide 11 - Slide

beperkend:  
De jongens die te laat waren, moesten nablijven.  
uitbreidend:  
De jongens, die te laat waren, moesten nablijven.

Slide 12 - Slide

In de eerste zin zijn er ook nog jongens die niet te laat waren. In de tweede zin zijn alle jongens te laat.

Slide 13 - Slide

Uitspraaktekens uit andere talen
Sommige woorden nemen wij over uit andere talen. Hierbij nemen we de bijbehorende uitspraaktekens uit die taal over.

    Umlaut:  Ik kan dan überhaupt niet, want ik heb die dag een afspraak op de röntgenafdeling.  
    Cedille:   De reçu stond op zijn naam. 
    Tilde:       Ik heb Spaanse les van señora Flores.


Slide 14 - Slide

Accenten 
Er zijn drie accenten. 
- accent aigu: café, saté (mee)
- accent grave: carrière, crème (met)
- accent circonflexe: gênant, enquête 

Het accent aigu wordt soms gebruikt om de klemtoon aan te geven: 
- Dat is dé manier om het goed te doen. 
- Zij heeft geen twéé dochters, maar drie. 

Slide 15 - Slide

Beperkende en uitbreidende bijzin
Voorbeeld beperkende bijzin
De scholieren die slechte cijfers haalden, kregen bijles.
Alleen de scholieren die slechte cijfers haalden, kregen bijles.

Voorbeeld uitbreidende bijzin:
De scholieren, die slechte cijfers haalden, kregen bijles.
Alle scholieren haalden slechte cijfers.

Slide 16 - Slide

Uitspraaktekens

Slide 17 - Slide