H5 en H6 Woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vandaag:

Spreekwoorden,

uitdrukkingen en 

vaste combinaties

 Spreekwoorden 

Een spreekwoord is onveranderlijk. 

Je gebruikt dus altijd

dezelfde woorden in dezelfde volgorde. 

Een spreekwoord is bovendien altijd

een mededeling, geen vraag.

 Spreekwoorden 

Het werkwoord (de persoonsvorm) staat

in de tegenwoordige tijd

(als er een persoonsvorm aanwezig is).

Meestal is een spreekwoord een

algemene levenswijsheid

Welk spreekwoord is er afgebeeld op de volgende foto's?

Uitdrukking 

Het is een overkoepelend begrip voor alle

vaste verbindingen met een figuurlijke betekenis.

Je kan een uitdrukking

veranderen van woordvolgorde.

Gezegde

Vaste reeks woorden met een vaste betekenis.

Collocaties

Vaste combinaties van woorden

ZN met vast WW: 'een besluit nemen'

Uitdrukkingen met WW: 'de boventoon voeren'

Uitdrukkingen zonder WW: 'een doorn in het oog'

Uitdrukkingen met woordpaar: 'pais en vree'

Uitdrukkingen met woordpaar én vast WW:

   'kant noch wal raken'

Hij valt met zijn neus in de boter.

1. Hij denkt niet goed over de dingen na.
2. Hij heeft geluk.
3. Hij krijgt toestemming om zijn plan uit te voeren.
4. Met wat hulp gaat alles gemakkelijker.

Spreken is zilver, zwijgen is goud.

1. Dat ligt voor de hand; dat behoeft geen toelichting.
2. Het is soms goed om ergens niet over te praten.
3. Ik trek me niets van je aan.
4. Wie opvalt of aanzien heeft, krijgt gemakkelijk kritiek.

Vele handen maken licht werk.

1. Hij denkt niet goed over de dingen na.
2. Hij heeft geluk.
3. Hij krijgt toestemming om zijn plan uit te voeren.
4. Met wat hulp gaat alles gemakkelijker.

Hoge bomen vangen veel wind.

1. Dat ligt voor de hand; dat behoeft geen toelichting.
2. Het is soms goed om ergens niet over te praten.
3. Ik trek me niets van je aan.
4. Wie opvalt of aanzien heeft, krijgt gemakkelijk kritiek.

Zijn voorstel krijgt groen licht.

1. Hij denkt niet goed over de dingen na.
2. Hij heeft geluk.
3. Hij krijgt toestemming om zijn plan uit te voeren.
4. Met wat hulp gaat alles gemakkelijker.

Je kunt me de boom in.

1. Dat ligt voor de hand; dat behoeft geen toelichting.
2. Het is soms goed om ergens niet over te praten.
3. Ik trek me niets van je aan.
4. Wie opvalt of aanzien heeft, krijgt gemakkelijk kritiek.

Hij kijkt niet verder dan
zijn neus lang is.

1. Hij denkt niet goed over de dingen na.
2. Hij heeft geluk.
3. Hij krijgt toestemming om zijn plan uit te voeren.
4. Met wat hulp gaat alles gemakkelijker.

Dat spreekt voor zich.

1. Dat ligt voor de hand; dat behoeft geen toelichting.
2. Het is soms goed om ergens niet over te praten.
3. Ik trek me niets van je aan.
4. Wie opvalt of aanzien heeft, krijgt gemakkelijk kritiek.

Aan de slag:

H5 (pag. 161) - opdracht 5

H6 (pag. 194) - opdracht 1-3