Suikerziekte/Diabetes

• Kok
• MBO
• Studiejaar 1

Diabetes/suikerziekte 

Horecavakopleidingen

Diabetes

Wat weet jij over diabetes?

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Weet jij wat het verschil is tussen diabetes type 1 & type 2
• Weet jij welk orgaan de stof aanmaakt die suiker afbreekt in het lichaam
• Kan jij een eenvoudig drie gangen menu maken voor een persoon die een diabetes voedingspatroon aanhoudt 

 

Wat is diabetes?

• In je lichaam worden koolhydraten uit je eten omgezet in suikers
• Teveel suiker in je bloed is niet goed
• Insuline haalt suiker uit het bloed
• Diabetici hebben geen of niet voldoende insuline
• Je hebt diabetes type 1 en 2
• Afhankelijk v.h. type: insuline spuiten, medicatie in vorm van pillen en/of gezonder leven

Symptomen (meest voorkomend)

• Veel plassen (lichaam wil van suikers af)
• Veel dorst
• Veel afvallen (vetverbranding, omdat suikers niet gebruikt kunnen worden)
• Acetonadem (lichaam kan afvalstoffen niet kwijt).Adem ruikt naar nagellakremover
• Misselijk en moe

Type 1

Komt het minst voor

Lichaam maakt geen insuline meer

Vaak erfelijk bepaald

Behandeling: Insuline spuiten of pompje

Koolhydraten tellen!

Type 2

Komt het meest voor

Lichaam reageert niet goed op insuline

Overgewicht, roken, weinig bewegen en ongezond eten zijn risicofactoren

Behandeling: gezonder leven + medicijnen, soms spuiten

Bij een Hyper

• Teveel suiker in het bloed: >10 mmol
• Veel plassen en dorst
• Moe en humeurig
• Misselijk en overgeven
• Doen: bewegen + insuline spuiten

Bij een hypo

• Te weinig suiker in bloed: < 4 mmol
• Zweten, trillen, duizelig, slecht zien
• Plotseling wisselend humeur
• Hoofdpijn, hongerig en moe (geeuwen)
• Doen: suikers eten/drinken en na 15 min. opnieuw meten! Een hypo waar niet op gereageerd wordt is levensgevaarlijk, iemand kan in coma raken!!

Leven met diabetes

Diabetes kan het leven van iemand enorm beïnvloeden.

En welke behandeling de persoon ook heeft, medicijnen, insuline of alleen letten op gezond leven: vakantie van diabetes heb je nooit!

Leven met diabetes

• Groenten en fruit
  
• Volkoren graanproducten
  
• Noten
  
• Peulvruchten, zoals kikkererwten en linzen
  
• Plantaardige oliën
  
• Voeding met weinig toegevoegde suikers, zout en bewerkt vlees. 

Wat is een ander woord voor diabetes?

1. suikerziekte
2. hypertensie

Hoeveel soorten diabetes (suikerziekte) bestaan er?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welke vorm van diabetes komt het meest voor?

1. type 1
2. type 2

Insuline is een hormoon (chemisch stofje) dat wordt aangemaakt in de alvleesklier

1. waar
2. niet waar

Bloedsuikerspiegel of glucosespiegel betekent hetzelfde

1. waar
2. niet waar

Bij diabetes type 1 moet een patiënt altijd insuline spuiten

1. waar
2. niet waar

Behandelingen bij diabetes type 2 zijn:
gezond dieet en leefstijl en soms medicatie (tabletten of spuiten)

1. waar
2. niet waar

Van diabetes type 1 kun je niet genezen

1. waar
2. niet waar

Wat moet een diabetes patiënt allemaal leren?

Een hypo (of hypoglycemie) betekent dat de bloedsuikerspiegel te ________ is

1. laag
2. hoog

Een hyperglycemie betekent dat de bloedsuikerspiegel te ______ is.

1. laag
2. hoog

Onderzoek diabetes

Je leert hoe voeding invloed heeft op diabetes en hoe je onderzoek doet naar eetgewoonten van mensen met diabetes. 

Deze opdracht is ter voorbereiding voor het onderzoek die je ‘mogelijk’ gaat uitvoeren tijdens je examen.

Onderzoek diabetes

Je gaat onderzoeken wat voor gevolgen een diabetes patiënt ondervindt als hij of zij een diabetesvoedingspatroon moet aanhouden.

Het verschilt ook nog eens enorm met waar een persoon vandaan komt. Culturele verschillen (met eten) maken het soms lastig om toch gezond te kunnen eten.

Onderzoek diabetes

1. Korte oriëntatie

In dit onderdeel informeer jij je over diabetes.

2.  Het drie gangen menu

Je maakt een drie gangen menu die passend is voor een persoon die een diabetes voedingspatroon volgt.

3. Conclusie

Je schrijft hier op wat je van de opdracht vond, en wat je erover te weten bent gekomen. 

Voorbeeldmenu

1. Voorgerecht

Een geroosterde tomatensoep met verse basilicum

2.  Hoofgerecht

Gegrilde zeebaars met bloemkoolpuree, amandelschaafsel en geroosterde brocolli 

3. Nagerecht

Pannacotta van Griekse yoghurt (0%) & kaneel, geroosterde walnoten & passievruchtpitten

Evaluatie 

• Geef een verschil aan tussen diabetes type 1 & type 2
• Geef aan welk orgaan de stof aanmaakt die suiker afbreekt in het lichaam
• Toon aan dat jij een eenvoudig drie gangen menu kan maken voor een persoon die een diabetes voedingspatroon aanhoudt

 

Complicaties van diabetes

'Diabetische voet':

Door diabetes ontstaat beschadiging van bloedvaten

Bloed stroomt minder goed door benen en voeten

Gevolg: wondjes die  niet genezen, ontstekingen, in het ergste geval kan een (gedeelte van) voet afsterven en moet deze geamputeerd worden.

Neuropathie

Oftewel: zenuwschade door minder goed werkende bloedvaten

Symptomen: pijn, tintelingen, gevoelloosheid, zweten, minder gevoel en spierkracht in benen

Diabetische retinopathie

• In andere woorden: oogproblemen
• Veel mensen met diabetes krijgen hiermee te maken
• Niet scherp zien, dubbel zien, oogontstekingen 

Hulpverleners bij diabetes (meest voorkomend)

- Huisarts (meestal degene waarbij iemand met klachten als eerste komt en afhankelijk van type diabetes het eerste aanspreekpunt voor een patiënt)

- Internist (arts in het ziekenhuis die o.a. gespecialiseerd is in behandelen van diabetes)

- Diabetesverpleegkundige ( leert een patiënt om te gaan met diabetes zoals aanleren van spuiten, controles, herkennen van symptomen etc.)

- Diëtist (leert iemand om de juiste keuzes te maken betreft voeding/beweging, soms begeleiding bij afvallen)