3.1 Van stadstaat tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

3.1 Van stadstaat tot wereldrijk

1 MAVO/HAVO

Wat gaan we doen?

- Uitleg

- Filmpje

- Opdrachten maken

- Evalueren

Leerdoelen 3.1

Hoe is het Romeinse Rijk ontstaan en hoe werd het bestuurd?

Welke invloed had de Griekse cultuur op de Romeinen?

Tijdvak Grieken en Romeinen

Wat weet jij eigenlijk
van de Romeinen?

Rome wordt machtig

• Net als Athene ooit een stadstaat
  
• Gebieden veroverd rondom Rome -> steeds groter en machtiger
• wereldrijk -> Imperium Romanum
• Rijk werd bestuurd vanuit Rome

Stadstaat Rome 

• In 753 voor Christus gesticht
• Was een monarchie
• Begon door meer overwinningen steeds meer te groeien
• Wel al bezig met een sterk leger te bouwen

Rome wordt machtig

• Rome: eerst stadstaat
• Door veroveringen rondom Rome wordt het gebied groter
• Vanuit Italië veroveren zij een wereldrijk: Imperium Romanum
• Bestuur vanuit Rome, door een groot leger kwam er rust en werden grenzen bewaakt. 

Netwerk van Rome

• Aanleg goede wegen voor: verplaatsen legers
• Reizen makkelijk
• Romeinen gebruikten geld voor handel
• Hierdoor groeide de handel sterk! 
  

Van koninkrijk ...

• Rome als stadstaat: koninkrijk met koning. Sommigen bestuurden goed, sommigen niet.
• Romeinse volk heeft er genoeg van, koning wordt verjaagd en er ontstaat een Republiek (land zonder koning)

Republiek

• De laatste koning gebruikte veel geweld 
• Werd in 509 v Chr. afgezet, toen werd Rome een republiek
• Een republiek is een land zonder koning

De Republiek Rome

• Leiding Republiek: Senaat
• Vergadering van rijkste / belangrijkste mannen uit Rome
• Verkiezingen voor Consuls
• Leiden Senaat en voerden besluiten van senaat uit
• Dus geen echte democratie!

Senaat 

• Het bestuur was in handen van het senaat 
• Een groep oude rijke mannen uit adelijke families met veel macht
• Die kozen twee consuls
• Die voerde de wetten uit van het senaat
• 
  

Vanuit waar werd het Romeinse rijk bestuurd?

1. Florence
2. Rome
3. Milaan
4. Athene

Wie kozen de Consuls 1 keer per jaar?

1. Vrouwen
2. Volk
3. Adel
4. Senaat

Wie was Caesar?(1C)

• Afkomst: Rijke, adellijke familie
• Succesvol legerleider
• Sluit vriendschappen met stammen tegen andere stammen
• Verovering van heel Gallië (Frankrijk), hierdoor heel rijk!
• Populair en machtig!
• Verhouding met Cleopatra

Moord op Caesar (1C/D)

• Julius Caesar: Heel machtige consul, kreeg veel macht om de orde te herstellen. 
• Benoeming tot dictator (alleenheerser) voor 10 jaar.
• Moord op Caesar midden in de senaat.
• Uitbraak burgeroorlog = oorlog tussen groepen in hetzelfde land

Naar Keizerrijk!

• Winnaar burgeroorlog: Octavianus, geadopteerde zoon van Caesar
• Nieuwe naam: Caesar Augustus
• Eerste keizer en alleenheerser
• Begin Pax Romana: periode van 200 jaar met bijna geen oorlog
• Opvolgers Augustus gaan zich ook Caesar (Keizer) noemen!

Grieken als voorbeeld

• Romeinen veroveren Griekenland, bewondering voor cultuur
• Namaken tempels, Griekse geleerden als slaaf naar Rome
• Overname Griekse Goden
• Zeus = Jupiter, Hera = Juno
• Foto: Pantheon, Rome

Vanuit waar werd het Romeinse rijk bestuurd?

1. Florence
2. Rome
3. Milaan
4. Athene

Wie kozen de Consuls 1 keer per jaar?

1. Vrouwen
2. Volk
3. Adel
4. Senaat

Wat kan een reden zijn waarom Caesar benoemd werd tot dictator door de Romeinse senaat?

Wat was het motief van de senaat om Caesar te vermoorden?

Aan de slag!

• Opdrachten paragraaf 3.1 in je werkboek.

Sleep naar het juiste 'kopje'.

Eerst kwam ...

Daarna kwam ...

Tot slot ...

Caesar

Koninkrijk

Republiek

Augustus

Macht bij rijke mannen

Consuls

Sleep de eigenschap naar de bestuursvorm.

Republiek

Koninkrijk

Consuls

Macht bij alleenheerser

Senaat

Macht bij rijke mannen

Wat betekent het begrip 'Pax Romana'?

1. Een periode van vrede in Romeinse Rijk
2. Oorlog tussen groepen in Rome
3. De val van Rome
4. Uitbreiding van het Romeinse RIjk

In welke functie werd je door verkiezingen verkozen?

1. Keizer
2. Senator
3. Consul
4. Dictator