Les 8 - Paragraaf 5.3 (vwo)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 5

Nationalisme en imperialisme

Les 8 - Paragraaf 5.3

Nederlands-Indië

Doelen

• Je kunt beschrijven hoe Nederlands-Indië ontstond.
• Je kunt beschrijven hoe Nederland de mensen in Nederlands-Indië bestuurde.
• Je kunt uitleggen hoe de economie en de samenleving in Nederlands-Indië in elkaar zaten.
• Je kunt uitleggen wat de Nederlandse ethische politiek inhield.

Planning

• Opening: schilderij
• Paragraaf 5.3 lezen + aantekeningen
• Filmpje + vragen?
• Afsluiting

Het ontstaan van Nederlands-Indië

• VOC: 17e en 18e eeuw
• Handelsposten langs de kust
• 1799: VOC failliet
• Nederlandse staat neemt bezittingen en schulden over
• Veroveringen door Nederland

Bestuur van Nederlands-Indië

• Indirect bestuur: inheemse vorsten worden aangestuurd door Nederlanders.
• Hoofd van bestuur: gouverneur-generaal
• Verdeel-en-heerspolitiek: groepen tegen elkaar opzetten om te voorkomen dat ze zullen samenwerken tegen Nederland.
• Gewone inheemse bevolking: geen inspraak in bestuur

Economie en samenleving

• Doel: winst maken (exploitatie)
• 1830: cultuurstelsel. Boeren moesten 20% bebouwen met koffie, tabak, suiker e.d.
• Gevolg voor boeren: honger
• 1870: afgeschaft. Begin van 'vrije arbeid'. Tegen een laag loon voor Europese ondernemers werken.
• Grote ongelijkheid

Ethische politiek

• Kritiek: 

1. Bevolking was arm en hongerig.
2. Bevolking was slecht opgeleid.
3. Edelen misdroegen zich

• Multatuli schreef Max Havelaar.
• Veel invloed op publieke opinie.

Ethische politiek

• 1901: ethische politiek. 

1. Economische maatregelen (betere irrigatie rijstakkers, infrastructuur, banken)
2. Betere gezondheidszorg.
3. Beschavingsoffensief: scholen.
4. Vergroting politieke inspraak voor volk.

• Kwam weinig van terecht.

Maken

• Kijk dit filmpje:

bit.ly/2TpTWq7

• Beantwoord de vragen

Hoe goed heb je meegedaan deze les?

0100

Hoe goed snapte je deze les?

0100

Huiswerk

Kijk het filmpje af en maak de vragen