Woordenschat H2: Beeldspraak: metonymie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lesplanning

* 10 min. lezen in je leesboek

* uitleg 

* opdrachten maken 

Lesdoel

Je kan metonymie herkennen en begrijpen.

Beeldspraak

1. Vergelijking: Je zet twee dingen naast elkaar die op elkaar lijken (object en beeld) en je maakt gebruik van een verbindingswoord.

2. Metafoor: je gebruikt alleen het beeld. Het object wordt weggelaten.

3. Personificatie: een ding doet iets wat alleen een levend persoon kan.

Metonymie

Je gebruikt een deel van het object (= beeld) dat te maken heeft met het object.

Voordat ik start, ga ik eerst de neuzen tellen.

Hiermee wordt bedoeld dat je de mensen / leerlingen gaat tellen. Iedereen heeft een neus. Je benoemt dus een deel van het object.

Voorbeeld metonymie

Er hangt bij hem een Rembrandt aan de muur. 

De Nederlander houdt van kaas.

Geef mij nog maar een glaasje.

1. Je bedoelt het geheel, maar noemt het deel: 

(pars pro toto)

"Die snor deelt de ene na de andere bekeuring uit!"

2. Je bedoelt het deel, maar noemt het geheel: 

(totum pro parte)

"Nederland heeft bij het EK gelukkig van Duitsland gewonnen!"

3. Je bedoelt de personen die er zijn, maar noemt de plaats/ruimte. 

"Na een corona-uitbraak moest de hele school in quarantaine ."

4. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt de maker: 

"Ik heb thuis een originele Van Gogh aan de muur hangen."

5. Je bedoelt de persoon, maar noemt een eigenschap van iemand. 

"Die kleine van Nederlands geeft ons dit jaar weer les." 

6. Je bedoelt het voorwerp, maar noemt het materiaal: 

"Het vriest flink, dus ik heb mijn ijzers alvast maar tevoorschijn gehaald."

7. Je bedoelt de inhoud, maar noemt het voorwerp: 

"Zullen we een blikje kopen?"

8. Je bedoelt een product of persoon, maar noemt de aardrijkskundige naam waar het vandaan komt: 

"Mag ik een kilo Beemster?"

Zo ... als ...

Opdracht

We maken de opdrachten op het lesblad. Lees alles goed door en maak deze opdrachten in tweetallen of kleine groepjes.

(Zachtjes overleggen!)