Vwo4 H1.3 communicatie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Gedrag bestuderen (H1.2)
Communicatie (H1.3)

Gedrag bestuderen

• Subjectieve en objectieve waarneming van gedrag
• Duidelijke onderzoeksvraag: 
  - wat voor type vloer vinden olifanten prettig?
  - wat is het effect van een betonnen en rubberen vloer op het loop- en slaapgedrag van olifanten?
• Gedrag meten met ethogram en protocol

H1.3 Communicatie

Bijen moeten veel stuifmeel verzamelen om honing te maken. Het is van levensbelang dat bijen elkaar kunnen vertellen waar voedselbronnen zijn

Signalen

- De bijendans is een signaal

 Een signaal is een prikkel met informatie voor soortgenoten       om hun gedrag te beïnvloeden

- Met behulp van signalen kunnen bijen met elkaar communiceren : het uitwisselen van informatie

Rituelen

- Een ritueel is gedrag met een symbolische betekenis dat bestaan uit een aantal vaste handelingen

- Rituelen zijn bij veel diersoorten vaak belangrijk bij ontmoetingen om de spanning weg te nemen

Ritueel gedrag dat leidt tot een paring wordt baltsgedrag genoemd.

Dreiggedrag

Dieren (en mensen) kunnen dreiggedrag vertonen wanneer iemand hun territorium dreigt binnen te komen 

Gedrag na tegenstrijdige prikkels

Soms vragen meerdere tegenstrijdige prikkels tegelijk om een reactie, dan ontstaat conflictgedrag:

1. Ambivalent gedrag: Verschillende gedragsystemen wisselen elkaar af: Bijvoorbeeld vechten en vluchten, beide systemen zijn even sterk
2. Omgericht gedrag: Het gedrag richt zich op iets anders in plaats van de bron. Bijvoorbeeld: je bent boos op je ouders en slaat de deur hard dicht

3. Overssprongsgedrag: Gedrag wat niet in de situatie past dat ontstaat bij conflict van gedragsystemen. Bv: moeilijke vraag: conflict tussen toch beantwoorden en weglopen. Je krabt op je hoofd (zo raak je wat opgebouwde spanning kwijt)