Les 10 - Voedingsleer

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 1

Voedingsleer - les 10

Weekplanning

Week 1: Gezonde voeding

Week 2: Spijsverteringskanaal

Week 3: Bouw en de vertering van voedingsstoffen + allergenen, intoleraties en PDS

Week 4: Voedingswaardetabel en koolhydraten

Week 5: Eiwitten, 

Week 6: Vocht, vetten en vitaminen en mineralen

Week 7: Vitaminen en mineralen  en herhaling

Week 8: Toets 

2 toetsen + opdracht 'Hoe gezond eet ik?' = eindcijfer 

Vermelden welke lessen uitvallen

Leerdoelen

• Je kunt m.b.v. een ingrediëntenlijst een voedingswaarde tabel berekenen
• Je kunt een voedingswaarde tabel beoordelen
• Je kunt een voedingswaarde tabel omrekenen naar eigen consumptie

Bijna alle voedingsstoffen leveren energie. Dit wordt ook wel de voedingswaarde genoemd. Het is bij voorverpakte producten verplicht om de voedingswaarde te vermelden.

Hoeveel Kcal levert 1 gram vet, koolhydraten, eiwitten, alcohol en voedingsvezels op?

Voedingswaarde 

1 gram vet = 9 Kcal

1 gram koolhydraten = 4 Kcal

1 gram eiwitten = 4 Kcal

1 gram alcohol = 7 Kcal

1 gram voedingsvezel = 2 Kcal

Zorg dat je dit uit je hoofd kent!

1 Kcal = 4,2 Kj

1Kj = 0,239 Kcal

Wat staat er allemaal op een etiket?

Verplicht gegevens op etiket

• Benaming van het levensmiddel
• Ingrediëntenlijst
• Voedingswaarde per 100 gram of 100 ml:

1. Energie (kcal/Kj)
2. Vetten
3. Waarvan verzadigd
4. Koolhydraten
5. waarvan suikers
6. Eiwitten
7. Zout

• Houdbaarheidsdatum
• Nettogewicht
• Bewaar en bereidingswijze

Overige gegevens (vrije keuze)

• GDA of dagelijkse voedingsrichtlinen
• keurmerken (VB fairtrade, planet proof)
• Vitaminen en mineralen
• Voedingswaarde per portie
• Overige dingen

Ingrediëntenlijst

• Aangeduid met: "Ingrediënten:"
• Een opsomming van alle in het product aanwezige grondstoffen
  
• De ingrediënten worden weergegeven in afnemende volgorde

Voedingswaarde tabel

De hoeveelheid energie en voedingsstoffen die het product bevat aangegeven per 100 gram  vaste stof of 100 ml vloeibare stof, dit is vastgesteld in de wetgeving.

Verplichte weergave:

Energie (kcal/Kj)

Vetten

Waarvan verzadigd

Koolhydraten

waarvan suikers

Eiwitten

Zout

Stappenplan voedingswaarde berekenen

1. Inventariseer welke grondstoffen je gebruikt voor het product en wat de voedingswaarde is per 100 gram van deze grondstoffen.
2. Geef aan hoeveel gram van de verschillende grondstoffen gebruikt worden in het product. 
3. Bereken de bijdrage per grondstof aan het product
4. Tel de waarden van de grondstoffen voor elke voedingsstof bij elkaar op
5. Bereken de voedingswaarde per 100 gram product

Nu gaan we oefenen!

Op de komende paar sheets komen verschillende oefen opdrachten te staan waarvan we de voedingswaarde willen berekenen. 

Op de sheet na de opdracht komt de uitwerking van de opdracht te staan.

Maak de opdrachten op papier en kijk daarna of je ze goed gedaan hebt.

Oefenopgave 1

Hoeveel Kcal/ Kj bevat dit product per 100 ml?

Uitwerking oefenopgave 1

Het product bevat: 

• 26 gram vet = 26*9 kcal= 234 kcal
  
• 10 gram koolhydraten= 10*4 kcal= 40 kcal
• 0,5 gram eiwitten = 0,5*4 kcal= 2 kcal

234+40+2= 276 kcal

276*4,2= 1159Kj

Oefenopgave 2

Ik eet 50 gram komkommer, wat is de hoeveelheid energie en de hoeveelheid van de overige voedingsstoffen die ik binnen heb gekregen?

Gebruik hierbij deze site: eetmeter of voedingswaardetabel

Uitwerking oefenopgave 2

Op voedingscentrum vind je de voedingswaarden zoals weergegeven op de afbeelding hiernaast. Alleen deze voedingswaarde is voor 100 gram komkommer.

Deel alles door 2 om op de voedingswaarde voor 50 gram te komen

Uitwerking oefenopgave 2

• Energie in kJ= 53/2= 27 kJ (je rond kJ altijd af naar een heel getal)
• Energie in kcal = 13/3 = 7 kcal (je rond kcal altijd af naar een heel getal)
• vet = 0,4/2= 0,2 gram
• Koolhydraten=  1,3/2= 0,7 gram
• Eiwitten = 1/2=0,5 gram

Oefenopgave 3

IK maak een salade met:

• 50 gram komkommer met schil
• 25 gram tomaat
• 20 gram sla
• 30 gram wortels

Wat is de voedingswaarde van de totale salade?

Wat is de voedingswaarde per 100 gram salade?

Uitwerking oefenopgave 3

Wat is de voedingswaarde van de totale salade?

Hiervoor reken je per product uit wat de voedingswaarde is en telt dat bij elkaar op. Bijvoorbeeld 100 gram komkommer bevat 13 kcal, 50 gram komkommer bevat dan (13/100)*50=6,5 kcal = afgerond 7kcal

Uitwerking oefenopgave 3

Wat is de voedingswaarde per 100 gram salade?

Hiervoor moet je eerst weten hoeveel gram je totale salade is: 50+20+25+30 = 125 gram. 

In de vorige sheet heb je de totale voedingswaarde van de 125 gram salade berekend, hierbij doe je dus alles delen door 125 (terugrekenen naar 1 gram) en vervolgens keer 100. 

Bijvoorbeeld (25/125)*100= 20 kcal

Tijdens de lessen Excel van meneer Meekers leren jullie hoe je de voedingswaarde makkelijker en sneller kunt berekenen met behulp van Excel

Actieve Leefstijl

Weinig actieve leefstijl

Oefenopgave 4

Eva is een vrouw van 24 en sport erg veel. Ze eet een avondmaaltijd die 750 kcal bevat.

Hoeveel kcal mag Eva per dag consumeren?

Hoeveel % van de dagelijkse inname bevat de avondmaaltijd?

Uitwerking oefenopgave 4

Hoeveel kcal mag Eva per dag consumeren?

Eva heeft een actieve leefstijl en mag daarom 2400 kcal per dag consumeren.

Hoeveel % van de dagelijkse inname bevat de avondmaaltijd?

100%=2400kcal, de maaltijd bevat 750 kcal.

2400/100 = 24 = 1%         750/24=31,25%

Leerdoelen

• Je kunt m.b.v. een ingrediëntenlijst een voedingswaarde tabel berekenen
• Je kunt een voedingswaarde tabel beoordelen
• Je kunt een voedingswaarde tabel omrekenen naar eigen consumptie