26: Hieronymus van Alphen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

De Verlichting was de overheersende geestelijke stroming in......

1. de 16e eeuw
2. de 15e eeuw
3. de 17e eeuw
4. de 18e eeuw

Men noemt deze 18e eeuw ook wel.....

1. de pruikentijd
2. de sloffenperiode
3. de korsettentijd
4. het fin de siècle

Welke van onderstaande termen horen alle drie bij de Verlichting?

1. theocentrisme, classicisme, modernisme
2. liberalisme, optimisme, tolerantie
3. existentialisme, empirisme, feodalisme
4. purisme, aforisme, antropocentrisme

Voor welk typisch verlichte werk is Diderot verantwoordelijk?

1. Encyclopédie
2. Het imaginaire reisverhaal
3. Satire
4. Spectator

In de 18e eeuw was de literatuur episch-didactisch.......

episch=verhalend

didactisch=met een les

Episch-didactische genre(s) is/zijn:

1. utopie
2. imaginair reisverhaal
3. robinsonade
4. ontwikkelingsroman

Welke genre is Reize door het apenland?

1. Imaginair reisverhaal
2. Robinsonade
3. Satire
4. Utopie

Wat is de belangrijkste moraal van Reize door het apenland?

1. Verdiep je in je vaderlandse geschiedenis
2. Zorg dat je voldoende medische kennis hebt
3. Volg niet blindelings wat je politieke leider zegt
4. Vermoord je vrouw en dienstmeid niet

Deze dames heten....

1. Schaap en Sprei
2. Hond en Deken
3. Schaap en Kardinaals
4. Wolff en Deken

Wolff & Deken schreven de/het allereerste Nederlandse

1. Strip
2. Briefroman
3. Avonturenroman
4. Reisverhaal

Justus van Effen was de auteur van:

1. De encyclopédie
2. De Hollandse spectator
3. Reize door het apenland
4. Gulliver's travel

Hieronymus van Alphen

• Jurist, hoge ambtelijke functie van schatkistbewaarder
  
• Weduwnaar, vader van drie jonge zoontjes
• Schreef opvoedkundige gedichtjes
• Schreef in begrijpelijke taal voor kinderen
• Deugden als leergierigheid, naastenliefde,
  vaderlandsliefde, godsdienstigheid
• Proeve van kleine gedichten voor kinderen (1778)
  
• Komisch effect nu

3

Het vrolijk leeren

Mijn speelen is leeren, mijn leeren is speelen, 

En waarom zou mij dan het leeren verveelen? 

Het lezen en schrijven verschaft mij vermaak. 

Mijn hoepel, mijn priktol verruil ik voor boeken; 

Ik wil in mijn prenten mijn tijdverdrijf zoeken, 

't Is wijsheid, 't zijn deugden, naar welken ik haak.

Welke deugd wordt hier aangeprezen?

1

Welke deugd?

De perzik

Die perzik gaf mijn vader mij,

 Om dat ik vlijtig leer.

Nu eet ik vergenoegd en blij.

Die perzik smaakt naar meer.

De vrolijkheid past aan de jeugd

Die leerzaam zig betoont.

De naarstigheid, die kinderdeugd,

 Wordt altoos wel beloond.

Welke deugd wordt hier aangeprezen?

2

Welke deugd?

Maak nu zelf opdracht 26.2

Maak vraag a t/m f

Je hebt 7 minuten de tijd.....

Antwoorden 26.2

a ijdelheid

b innerlijke schoonheid, goedheid, deugdzaamheid, een goed karakter

c door naar ‘Gods woord’ te luisteren, de bijbel te lezen, godsdienstig te zijn

d Een mooi mens voelt zich trots voor de spiegel, een lelijk iemand heeft dan verdriet.

e moraliserend

f de godsdienstigheid

Les woensdag

Inleidende presentatie over Romantiek en Realisme

Niet verplicht, je mag ook zelfstandig een samenvatting maken van Dautzenberg hoofdstuk 4.