Presentatie Taalkunde 8

• Nederlands
• HBO
• Studiejaar 4

Hoofdstuk 10 over toetsing en evaluatie

Wat is het nut van toetsing?

Hoe gebruik jij toetsing in je stage?

Wat zijn de verschillen in toetsing bij NT2-onderwijs en bij regulier onderwijs?

Over de 2 toetsvormen

Formatieve toetsing

Summatieve toetsing

De techniek van het toetsen (1)

Validiteit:  de mate waarin een toets daadwerkelijk meet wat we willen meten.

* Inhoudsvaliditeit verreist dat de inhoud van de toets goed is afgestemd op de lesdoelen of cursusdoelen.

* Constructvaliditeit/begripsvaliditeit: de toetstaak en de procedures rondom afname en scorebepaling doen afbreuk aan de te toetsen vaardigheid bijv. meerkeuzevragen bij taalvaardigheidstoetsing.

* Indruksvaliditeit: Het gaat hierbij om de vraag of alle betrokkenen de toets ook vertrouwen en accepteren als een goed en eerlijk meetinstrument.

De techniek van het toetsen (2)

Betrouwbaarheid:  een toets is betrouwbaar als hij de cursisten op een precieze wijze kan onderscheiden. (Wie weet en kan voldoende, en wie niet?)

Hoe weet je dat?
De mate van betrouwbaarheid kan worden berekend met bepaalde statische procedures -> instellingen die toetsen ontwikkelen. We kunnen ervan uitgaan dat toetsen van dergelijke instellingen een aanvaardbare betrouwbaarheid hebben.

Soorten toetsvragen

- Gesloten vragen  (meerkeuzevragen, ja/nee, correct/incorrect)
Voordeel:  hoge betrouwbaarheid     
Nadeel:  alleen geschikt voor receptieve vaardigheden;  er is een raadkans.

- Open vragen:  vereisen taalproductie
Voordeel:  geen raadkans     
Nadeel:  afname en verwerking kosten meer tijd + subjectieve beoordeling

- Vrije respons:  alternatieve vormen van toetsing, zoals portfoliobeoordeling en zelfevaluatie.
Voordeel: betrekken cursist bij het leerproces
Nadeel: beoordeling is subjectief, vereisen veel logistiek en organisatie.

1. Bedenk een toetsvraag die makkelijker is voor:
* mannen dan voor vrouwen;
* Europeanen dan voor niet-westerlingen;
* jongeren dan voor ouderen;
* Engelstaligen dan voor Franstaligen;
* mensen met een hoog IQ dan voor mensen met een laag IQ.

2. Welke maatregelen kun je bedenken om bevooroordeling van bepaalde groepen te voorkomen?

Bias

Verschillen in toetsresultaten tussen groepen die NIET worden veroorzaakt door verschillen in de gemeten vaardigheid.

Bijv.  als jongens systematisch hoger scoren dan meisjes ->  als een toets voor de 2 groepen niet dezelfde vaardigheid meet of dat er vragen / onderwerpen in de toets voorkomen die één groep bevoordelen. 

Achtergrondkennis, taalkennis, negatief/kwetsende inhoud.

Zes tips ter voorkoming van toetsbias

1. Beperk invloeden van achtergrondkennis door neutrale en gevarieerde tekstonderwerpen te kiezen.
2. Gebruik geen teksten die aanstootgevend kunnen zijn.
3. Leg de toetstaak in simpele bewoordingen uit. Iedereen moet in staat zijn de opgaven te begrijpen.
4. Zorg voor correcte en heldere formuleringen.
5. Zorg voor overzichtelijke vormgeving en lay-out.
6. Houd de vraagstelling compact: laat overbodige onderdelen weg uit de vraagstelling.

Washback en impact

Washback: betrekking op de invloed van toetsen op zowel cursist als docent. 

-> Op welke manier moedigen toetsen zowel docenten als cursisten aan tot gedrag dat ten goede komt aan het taalleerproces.

Impact: betrekking op het effect van toetsen voorbij het klaslokaal.

-> beleidsmatige en/of politieke functie, dit kan gebruikt worden om te bepalen over de toegang tot de Nederlandse maatschappij

Washback heeft betrekking op de invloed van toetsen op cursist en docent.  Anders gezegd: op welke manier moedigen toetsen zowel docenten als cursisten aan tot gedrag dat ten goede komt aan het taalleerproces?

Toetsing en de cursist

Moeilijk vast te stellen: individu

- Een toets kan motiverend werken, je gaat meer tijd en energie steken in je lesstof.

- Het resultaat kan motiverend werken: 'Dit kan ik nog niet en hier moet ik aan werken.'

- Ondergemiddeld presteren kan tegendraads werken .

-> stigmatiseren, ervaren worden als oneerlijk of nutteloos, kan leiden tot stress

Toetsing en de docent

'Teaching to the test': docenten stemmen activiteiten in de klas af op toetsen en examens, dit gaat ten koste van de lesstof.

Onderwijs voegt zich naar de toets, toetsen bepalen in hoge mate wat er gebeurt in de klas. 

Dit gegeven benadrukt het belang van het gebruik van goede (formatieve) toetsen en een goede afstemming tussen doelen en het toetsinstrumentarium.

Teaching to the test - als docenten de lesactiviteiten in de klas afstemmen op toetsen en examens.

Toetsen maken of selecteren

Toets maken: didactisch instrument, het beste effect als je de toetstaken zo authenthiek mogenlijk laat zijn en een betekenisvolle en realistische context bieden. 

-> validiteit, betrouwbaarheid

Wantrouw de scores van je eigengemaakte toets. Lage scores zijn niet altijd het resultaat van de kennis en vaardigheid van de cursist/student. 

Methodeonafhankelijke toetsen worden meestal door instanties gemaakt, want er worden enorm hoge eisen aan de betrouwbaarheid en efficiëntie gesteld. 

Gebruik geen toetsen die bedoeld zijn voor het voortgezet onderwijs voor volwassen NT2-leerders. 

Samenvatting

Noodzakelijk ->  stelt vast of onderwijsdoelen bereikt zijn.

Resultaten hebben gevolgen voor docent, cursist en maatschappij.
Bruikbare feedback ->  washback en impact: het (leer)gedrag van studenten en docenten beïnvloeden, effect voorbij het klaslokaal
Toetsselectie: toets kiezen die past bij toetsdoel (voortgangtoets = geen examen).

Bedankt voor je aandacht

Zijn er vragen?