Lezen - blok 3 - les 2 - hoofdzaken, bijzaken, kernzinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Blok 3 - Lezen - blz. 139

Hoofdzaken, bijzaken, bijzin

• Telefoon in telefoonhotel
• Jas uit / hoofddeksels af
• Niet eten en drinken (ook geen kauwgom)

Nodig voor de les:

Tekst 11 (Warchild) uitprinten voor leerlingen

Wat weet je nog over de vorige les? 

1. Noem drie tekstvormen bij een uitleggende tekst.
2. Noem vier kenmerken van een instructie.

3

Tijdens deze fase blik je terug op de vorige les.

Eventueel bespreek je moeilijke opdrachten uit het huiswerk.

Kunnen

Je weet wat de volgende begrippen betekenen:

• hoofdzaken
• bijzaken
• kernzinnen

• Je kunt het verschil tussen hoofd- en bijzaken zien in een tekst. 
• Je kunt een korte samenvatting maken van een tekst.

Weten

3

Hier beschrijf je de leerdoelen van deze les.

Hoofdzaak en bijzaak

Niet alle informatie in een tekst is even belangrijk. 

De belangrijkste informatie noem je de hoofdzaak. De minder belangrijke dingen zijn bijzaken. 

De bijzaken helpen je om de tekst beter te begrijpen of ze maken de tekst leuker om te lezen.

3

Tijdens deze fase richt je de aandacht van de leerlingen op de lesstof en activeer je de voorkennis.

Uitleg kernzin

In een alinea staat de hoofdzaak meestal in de eerste of de laatste zin. Dat is de kernzin. 

In de andere zinnen staan bijzaken. Ze geven uitleg of voorbeelden bij de kernzin.

3

Tijdens deze fase richt je de aandacht van de leerlingen op de lesstof en activeer je de voorkennis.

1. Noteer de kernzin (hoofdzaak).
2. Noteer of de rest van de alinea een uitleg of een voorbeeld is.

Tijdens deze fase richt je de aandacht van de leerlingen op de lesstof en activeer je de voorkennis.

Teksten in schoolboeken

In teksten van schoolboeken zijn vaak extra moeilijk, omdat er veel  informatie in staat.

Let bij het leren voor toetsen goed op hoofd- en bijzaken.

Hoofdzaken moet je in elk geval goed begrijpen en onthouden, maar soms moet je ook voorbeelden kunnen geven.

3

Tijdens deze fase richt je de aandacht van de leerlingen op de lesstof en activeer je de voorkennis.

Zelfstandig werken

Lees	Blok 3 - Lezen - 3.13 (blz. 139) Hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen
Maak	1. Maak opdracht 3 in je schrift. 2. Pak daarna het stencil 'Tekst 5 Voedselvergiftiging ' en arceer/onderstreep daarin van iedere alinea de kernzin. 3. Maak opdracht 4 + 5 in je schrift.
Hoe	Alleen en in stilte
Tijd	10 minuten
Eerder klaar?	Maak opdracht 6
Resultaat	Klassikaal nabespreken

3

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen jouw instructie hebben begrepen d.m.v. een begeleide oefening.

Hoe gaat het tot nu toe?

1. Vind je het moeilijk of makkelijk om kernzinnen en hoofdzaken te vinden in de tekst?
2. Leg uit waardoor dat kwam.

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.

Zelfstandig werken

Lees	Blok 3 - Lezen - Hoofdzaken, bijzaken en kernzinnen
Maak	- Maak opdracht 6 in je schrift. - Pak daarna het stencil 'Tekst 6 Plannen met geld ' arceer/onderstreep daarin van iedere alinea de kernzin *. - Maak opdracht 7, in je schrift.
Hoe	Op fluistertoon overleggen met schoudermaatje mag.
Tijd	10 minuten
Eerder klaar?	Maak de bijspijkeropdrachten van Blok 3 die je nog nietgemaakt hebt.
Resultaat	Klassikaal nabespreken

Let op: in één alinea is de kernzin niet de eerste of laatste zin van de alinea!

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen jouw instructie hebben begrepen d.m.v. een begeleide oefening.

Evaluatie en huiswerk

Huiswerk:

• Zie Magister

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.

Leerdoel gehaald?

Welke tips uit deze paragraaf ga je gebruiken bij het leren van toetsen? 

Tijdens deze fase van de les controleer je of leerlingen het leerdoel van de les hebben behaald.