Hoofdstuk 2. Stoffen paragraaf 2 BK

Hoofdstuk 2

Paragraaf 2

Rara, wat is het?
Het is wit en rechthoekig. Je kunt het vouwen en je kunt er op schrijven.

Papier!

Dat moet wel papier zijn. 

Iemand zegt: "het is wit en je kunt erop schrijven." Dan kan het papier zijn. Maar het kan ook een witte muur zijn. Of een witte tafel. Nu zegt iemand erbij: "Je kunt het gemakkelijk scheuren en vouwen." Nu weet je zeker dat het papier is. Want er is geen andere stof waarover je precies hetzelfde kunt zeggen. 

Je kunt een stof herkennen aan bijzonderheden.
Bijvoorbeeld:
Het is doorzichtig, hard en erg breekbaar.

Het is glas.

De bijzonderheden van glas zijn: doorzichtig, hard en breekbaar. Dat zijn de eigenschappen van glas. 

De bijzonderheden van een stof noem je de stofeigenschappen. Aan de stofeigenschappen kun je een stof herkennen. 

Opdrachten maken

Maak nu opdracht 1 t/m 5.

Na ongeveer 5 minuten gaan we verder.

Stoffen herkennen

In de kast staan drie flessen. In één fles zit water. in één fles zit wasbenzine. In één fles zit azijn. Er zit geen etiket op de flessen. Daardoor kun je niet zien welke vloeistof in de fles zit. Water, wasbenzine en azijn zien er hetzelfde uit. Ze hebben twee stofeigenschappen die hetzelfde zijn:

- doorzichtig

- kleurloos

Maar water, wasbenzine en azijn hebben elk ook andere eigenschappen. 

Bijvoorbeeld: één van de drie stoffen heeft geen geur.

Je kunt deze stof dus niet ruiken. 

Welke van de drie stoffen heeft geen geur?
Water, wasbezine of azijn.

Je kunt een stof meestal niet herkennen door alleen maar te kijken. Je moet dan meer weten van die stof. Je hebt ook andere stofeigenschappen nodig. Die eigenschappen kun je ontdekken door de stof te onderzoeken. 

Opdrachten maken

Maak opdracht 6 t/m 8.

Je krijgt hier 5 minuten de tijd voor.

Vaste stof, vloeistof en gas

Water is een vloeistof. Als het vriest, wordt water ijs. Als na een regenbui de zon schijnt, verdampen de plassen water op straat. Verdampen betekent: het water verandert in waterdamp. Waterdamp kun je niet zien. Waterdamp is water in de vorm van gas. 

Water komt voor in drie verschillende toestanden: water, ijs en waterdamp. Die verschillende toestanden van een stof noem je fasen. De fase is de toestand die de stof op dat moment heeft. 

Water

Ijs

Waterdamp

Vloeistof

Vaste stof

Gas

Opdrachten maken

Maak opdracht 9 t/m 12

Je krijgt hier 5 minuten de tijd voor.

Veranderen van fase

Een stof kan veranderen van één fase naar een andere fase. Dat noem je een fase-overgang. De fase-overgang is het veranderen van een stof in een andere fase. Bijvoorbeeld: een vloeistof wordt een vaste stof. Fase-overgangen gebeuren door verwarmen of door afkoelen.

De fase-overgangen hebben elk een naam.

- vast naar vloeibaar -->  smelten.

- vloeibaar naar gas --> verdampen.

- vloeibaar naar vast --> stollen.

- gas naar vloeibaar --> condenseren

Smeltpunt en kookpunt

Het smeltpunt is de temperatuur waarbij een vaste stof vloeibaar wordt. Zilver smelt bijvoorbeeld bij 961 graden Celsius. 

Het kookpunt is de temperatuur waarbij een vloeistof gaat koken. In de vloeistof ontstaan gasbellen. De vloeistof gaat borrelen. Het kookpunt is de hoogste temperatuur die een vloeistof kan krijgen. 

Opdrachten maken

Maak opdracht 13 t/m 22.