Paragraaf 1.3 Regenten en stadhouders

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Par 1.3 Regenten en stadhouders

Lezen

Mavo: paragraaf 1.3.

Havo: paragraaf 1.1.

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen hoe de Republiek werd bestuurd.

- Je weet het verschil tussen een republiek en een koninkrijk.

- Je kunt uitleggen wat een stadhouder deed.

- Je weet wie de regenten waren.

- Je kent de volgende begrippen: stadhouder, regent en republiek.

Quiz

Maar eerst gaan we kijken wat jullie nog weten van de vorige lessen.. 

De driehoekshandel ging tussen welke werelddelen?

1. Amerika, Europa en Azie
2. Afrika, Europa en Azie
3. Australie, Afrika en Amerika
4. Europa, Afrika en Amerika

Wanneer werd de VOC opgericht?

1. 1600
2. 1602
3. 1621
4. 1622

Waar handelde de WIC in?

1. Slaven en specerijen
2. Slaven en tabak
3. Tabak en specerijen
4. Aluminium en tabak

Waarom werd juist Amsterdam het centrum van handel?

1. Omdat Rotterdam dat niet wilde zijn
2. Vanwege de ligging tussen noord en zuid
3. Omdat er pakhuizen stonden
4. Omdat er veel mensen met geld woonden

Waarom legden de Nederlanders gebieden droog?

1. Zodat er steden gebouwd konden worden
2. Voor extra landbouwgrond en wonen
3. Om nog meer pakhuizen te bouwen
4. Voor het stadion van Ajaks

Hoe noemen we markt die in Amsterdam ontstond?

1. Amsterdamse markt
2. Stapelmarkt
3. Pakjesmarkt
4. Mediamarkt

Mindmap

Pen en schrift op tafel, we gaan een mindmap maken over deze paragraaf. 

Herhalen

Multinational.

Banda-eilanden.

Driehoekshandel.

Schelde afsluiten.

Stapelmarkt.

Grachtengordel.

Herhalen

1588: De Republiek onafhankelijk van Spanje.

Amsterdam belangrijkste handelsstad.

1602: VOC.

1621: WIC.

Gouden Eeuw

Tussen 1588 en 1670 ging het heel goed met de Republiek.

De 17de eeuw noemen we ook wel de Gouden Eeuw.

Veel handel en de welvaart steeg.

Bijzonder land

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Het eerste land in Europa zonder koning.

Geen eenheid.

Bijzonder land

De Republiek was geen eenheid.

Alle gewesten hadden hun eigen bestuur.

Verdediging en buitenlandse zaken deden ze samen.

Staten-Generaal in Den Haag.

Bijzonder land

De Republiek werd bestuurd door regenten.

Dit waren de rijke burgers.

Ze gaven elkaar de belangrijkste baantjes.

Armen hadden niks te zeggen.

Bijzonder land

De belangrijkste bestuurder waren de stadhouder en de raadspensionaris.

Ze kwamen uit het machtigste gewest: Holland.

Stadhouder: familie van Oranje.

Raadspensionaris: belangrijke eerste mininster.

Zonder stadhouder verder

1650-1672

• De stadhouder (Prins van Oranje) is de hoogste militaire baas in de Republiek
• Als stadhouder Willem II in 1650 plotseling overlijdt is zijn zoon nog niet eens geboren (pas acht dagen later)
• Sommige regenten zijn van mening dat er geen nieuwe stadhouder hoeft te komen: ze kunnen het wel alleen!

Rampjaar

• 1672 aanval op De Republiek

• Nederland word aangevallen door:

Engeland, Frankrijk, Münster en Keulen

• Leger van de Republiek is zwakker dan voorheen door bezuinigingen
  

Concurrenten

• Raadspensionaris Johan de Witt

• Kreeg de schuld van deze ramp van de Staten-Generaal en de Republiek

• Admiraal Michiel de Ruyter geeft leiding aan de vloot op zee
  

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

Wat is een republiek?

1. Een land met een koning
2. Een land met een keizer
3. Een land met een gekozen staatshoofd
4. Een land met meerdere koningen

Wie hadden in de Republiek de belangrijkste baantjes?

1. De rijke vrouwen
2. Regenten
3. Regenjassen
4. De arme mannen

Welk gewest was in de Republiek het rijkst?

1. Groningen
2. Holland
3. Friesland
4. Utrecht

Wat was het gevolg van het rampjaar?

1. De verwoesting van Nederland
2. Het einde van een tijdperk
3. Einde van de Gouden eeuw van Nederland
4. De verwoesting van de VOC

Hoe noemen we de gezamenlijke vergadering van de gewesten?

1. De Tweede Kamer
2. Staten-Generaal
3. Het Capitool
4. De Rijksdag

En nu?

Check of alle leerdoelen op je mindmap staan.

Maak de vragen van paragraaf 1.3.

Bekijk de filmpjes over dit onderwerp.