Voedingsstoffen

• Doktersassistent
• MBO
• Studiejaar 1

Voedinggstoffen MK1 

Voedingsstoffen

MK1 Maart 2022

Leerdoelen

• Je kan de zes verschillende groepen voedingsstoffen benoemen 
  
• Je kan kort beschrijven wat de functie van deze voedingsstofgroep  (brandstof, bouwstof, hulpstof) is
  
• Je kan uitleggen hoe suikers, vetten en eiwitten tijdens de spijsvertering worden afgebroken.
  

• Je kan uitleggen wat het belang van water, sporenelementen en vitaminen voor het lichaam is.

Heb jij vanmorgen ontbeten?

JA

NEE

Was dit ontbijt "gezond"?

JA

NEE

Wat heb jij vandaag al gedronken?

WATER

THEE

KOFFIE

ZUIVEL

ANDERS

Welke voedingsstoffen ken je?

Waarom hebben we voedingsstoffen nodig? noem minstens 3 redenen

 Koolhydraten 

Suikers           glucose

• Enkelvoudige suikers (monoschariden)

glucose (druivensuiker)

fructose (vruchtensuiker)

galactose

• Tweevoudige suikers (disachariden)

maltose (moutsuiker)

lactose (melksuiker)

sacharose (bietsuiker)

• Meervoudige suikers (polyscachariden)  zetmeel- cellulose- glycogeen

Afbraak van Suikers

Je hebt hiervoor.........enzymen nodig!

Enzym knipt/spilt  suikers: 

amylase  ->  zetmeel in maltose

maltase  ->  maltose in glucose

lactase  ->  lactose in glucose

sacharase  ->  sacharose in glucose en fructose

 Enzymen in lichaamssappen;

Speekselklier: speeksel​

Maag: maagsap​

Darmen: darmsap​

 enzymen zijn  nodig  om eiwitten, vetten en koolhydraten af te breken tot kleine deeltjes, zodat zij door de darmwand heen kunnen en in het bloed opgenomen kunnen worden.​

Wat zijn de 6 functies van vetten

Vetten            lipiden

Niet op te lossen in water!

Functies:

Bouwstof- brandstof-energiereserve- steun van organen-vervoer van vitaminen

• Triglyceriden: verzadig en onverzadigd

• Fosfolipiden

• Steroïden:  zoals cholesterol en hormonen

Afbraak van Vetten

Ook door enzymen!!

Lipase split vetten in vetzuren en glycerol.

Grotere moleculen zijn te groot om in het bloed te gaan, 

Functie van eiwitten

Eiwitten          Proteïnen

Functies:

• bouwstof
• transport stoffen
• spierwerking
• bescherming: antistoffen, stolling, haren, nagels....
• energiebron

Eiwitten kunnen we onderverdelen in:​

Plantaardige eiwitten (brood, aardappelen, graanproducten, peulvruchten)​

Dierlijke eiwitten (vlees, vis, wild, gevogelte, ei, melk en melkproducten).​

​

Afbraak van eiwitten

Eiwitten worden aminozuren

door proteasen: pepsine, trypsine en dipeptidase

Mineralen

Zijn anorganische stoffen 

Komen zeer verspreid voor in voedingsmiddelen, waardoor we ervoor moeten zorgen dat onze voeding gevarieerd is. 

Een teveel is toxisch!

Calcium (Ca): melk(producten), grove graanproducten, peulvruchten en groente​

Ijzer (Fe): vlees (lever), grove graanproducten, peulvruchten en noten​

Natrium (Na): bestanddeel van keukenzout,  in vrijwel alle voedingsmiddelen

J

Functie van mineralen: bouwstof en regulerende stof! ​

Kalium (K): van nature in meeste voedingsmiddelen, voornamelijk melk, vlees, bouillon, aardappelen en vruchtensappen​

Fluor (F): thee, zeevis, soorten tandpasta​

Jodium of jood (I): brood (jodiumhoudend zout), zeevis​

Functie van mineralen: bouwstof en regulerende stof! ​

Welke vitaminen kennen jullie?

Vitaminen

Vitaminen : in water oplosbaar of in vet oplosbaar

- Vitamine A, D, E en K zijn in vet oplosbaar.

- Vitamine B  1 t/m 12. Brood granen maar ook in vlees zorgt dat alles in je lichaam goed werkt

- Vitamine C Groente en fruit: Weerstand

- Vitamine B en C zijn in water oplosbaar (groenten kort koken
in klein laagje water). Maar ook worden ze minder werkzaam als ze in aanraking komen met lucht.

Water

Functies

• bouwstof
  

• oplosmiddel

•  transportmiddel

• warmtebuffer

• vochtbalans

Wat hoort NIET thuis in het rijtje van voedingsstoffen?

1. water
2. cholesterol
3. vitaminen
4. mineralen

6 voedingstoffen

mineralen zijn anorganische stoffen.

1. juist
2. onjuist

Vitaminen zijn oplosbaar in:

Een functie van water is:

1. Transport
2. Warmtebuffer
3. Oplosmiddel
4. Alle antwoorden zijn goed

Wat heb je vandaag geleerd? Noem minstens 3 dingen?

Opdracht spijsvertering

Wie: In groepjes

Resultaat: je leert de onderdelen van de spijsverteringsorganen kennen

Wat: De bedoeling is dat jullie informatie gaan opzoeken over de spijsverteringsorganen. Ik wil dat jullie de functies beschrijven, de Latijnse namen en aanvullende informatie opzoeken die interessant is (ligging, bouw . Ieder groepje maakt een presentatie van een aantal organen:

Groep 1: mondholte, keelholte,  Groep 2:  slokdarm

Groep 3:  maag,  Groep 4; dunne darm, alvleesklier

Groep 5: Lever, galblaas, Groep 6: dikke darm

Volgende week presentaties!!