Par. 3.3 Alinea's en kernzin

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

	Vak: Nederlands
1.	Lesopening
2.	Lesdoel
3.	Terugblik
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

Welkom!

Telefoon in de bak.

Neem plaats.

Jas uit.

Op tafel: Werkboek Nederlands of laptop en schrift dicht 

Tas op de grond.

Geen eten of drinken

Presentie!

Lesdoel(en)

Aan het einde van deze les kan je:

- Een alinea herkennen in een tekst

- In eigen woorden vertellen wat een kerzin is en aanwijzen in een tekst

- Een voorbeeld geven van het tekstdoel informeren

21 januari 2025

Wat: Par. 3.3

Wanneer: 12:40-14:20

Hoe: Gezamelijk/ zelfstandig werken

Klaar:Par. 3.3 opdrachten oefenen

HW: Par. 3.3 opdrachten oefenen

Lesdoel: Zie vorige slide!

Taaldoel: Kernzin

Lestaak: Basis

Wat: Par. 3.3 opdrachten 1+2+6+7

Hoe: zelfstandig werken

Hulp: Leertekst par. 3.3 

Tijd: 20 min

Uitkomst: Klassikaal bespreken

Eerder klaar: Par. 3.3 opdrachten 8 t/m 12

Wat is het verschil tussen deze teksten?

Tip: Lees de tekst verkennend!

Vier kenmerken van alinea's

1. Elke alinea begint op een nieuwe regel.

2. De laatste zinnen van de alinea’s eindigen meestal halverwege de regel.

3. De eerste regel springt soms in.

4. Er staan soms witregels tussen de alinea’s.

Alinea's

Een langere tekst is verdeeld in stukjes: Alinea’s. 

- De zinnen in een alinea horen bij elkaar. 

- Ze gaan over hetzelfde stukje van het onderwerp.

- In de eerste of laatste zin staat vaak de belangrijkste informatie.

Filmpje

Let op:

- Vragen bij het afspelen van het filmpje

- DDU

00:45

Controle vraag:

Waaruit bestaat een alinea's?

01:19

Vraag 1:

Vertel in eigen woorden wat een kernzin is.

01:53

Vraag 2:

Hoe weet je wat een kernzin is in een alinea?

Kernzin en toelichting

De kernzin:
- is de belangrijkste zin uit de alinea 

- geeft informatie over het deelonderwerp

- vaak de 1ste zin v/d alinea, maar soms ook de 2e zin of de laatste zin.

De andere zinnen zijn een toelichting bij de kernzin, een uitleg , cijfers,  een voorbeelden of feiten. 

Lees de tekst: Welke zin is de kernzin?

Voedselvergiftiging

(1) Wanneer er in de keuken niet hygiënisch gewerkt wordt, kunnen er bacteriën in het eten komen. (2) Denk bijvoorbeeld aan vieze vaatdoekjes op het aanrecht of het niet goed wassen van de handen voor je gaat koken.'

Welke zin is de kernzin ?

Voedselvergiftiging

(1) Wanneer er in de keuken niet hygiënisch gewerkt wordt, kunnen er bacteriën in het eten komen. (2) Denk bijvoorbeeld aan vieze vaatdoekjes op het aanrecht of het niet goed wassen van de handen voor je gaat koken.'

Welke zin is de kernzin?

Het alternatief gaat uit van invoering van rekeningrijden en het beperkt uitbreiden van capaciteit. In dit alternatief wordt het autoverkeer flink beprijsd. Er komt een kilometerheffing op locaties waar files vaak optreden. Daarnaast worden de ernstigste knelpunten opgelost. Dit houdt in dat de capaciteit van de A6, de A1 en de A10-oost worden uitgebreid.

De kernzin staat...?

1. eerste zin
2. tweede zin
3. in het midden
4. laatste zin

Welke zin is de kernzin?

Het alternatief gaat uit van invoering van rekeningrijden en het beperkt uitbreiden van capaciteit. In dit alternatief wordt het autoverkeer flink beprijsd. Er komt een kilometerheffing op locaties waar files vaak optreden. Daarnaast worden de ernstigste knelpunten opgelost. Dit houdt in dat de capaciteit van de A6, de A1 en de A10-oost worden uitgebreid.

WHHTUK

Wat: Par. 3.3 oefenen met alinea's en kernzinnen herkennen opdrachten 1+2+4+5

Hoe: zelfstandig werken

Hulp: Leertekst par. 3.3 

Tijd: 30 min

Uitkomst: Klassikaal bespreken

Eerder klaar: Par. 3.3 opdrachten 6+7+8+11+12

Wat is een tekstdoel?

Een schrijver heeft een bepaald doel bij het schrijven van een tekst: Tekstdoel.

Soorten tekstdoelen 

Vier tekstdoelen: 

- Informeren

- Activeren 

- Amuseren 

- Overtuigen

Tekstdoel: Informeren

De schrijver wil de lezer informatie geven over een bepaald onderwerp.

Bijvoorbeeld: 

Nieuwsbericht of een tekst uit een schoolboek

Lestaak

Wat: Par. 3.3 oefenen met de opdrachten 3+4+5 

Hoe: zelfstandig werken

Hulp: Leertekst par. 3.3 

Tijd: 20 min

Uitkomst: Klassikaal bespreken

Eerder klaar: Par. 3.3 opdrachten 8 t/m 12

Tekstdoelen

Een nieuwsbericht heeft als tekstdoel:

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is een tekstdoel

1. De schrijver heeft een bepaald doel bij het schrijven van een tekst
2. De schrijver wilt de tekst begrijpen

Wat is het tekstdoel?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Instrueren

Wat wordt bedoeld
met 'kernzin'?

1. De zinnen in de kern van de tekst.
2. De zin in in het midden van een alinea.
3. De belangrijkste zin van de alinea.
4. De minst belangrijke zin van de alinea.

Wat is de plaats van een kernzin

1. vooraan in de alinea
2. achteraan in de alinea

Wat is de kernzin?

1. Pubers zijn ... te kiezen
2. Hun hersens ... hun leven

Wat is vaak de kernzin?

1. De eerste zin
2. De middelste zin
3. De laatste zin
4. De tweed zin