les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

les 4

de toets

beeld en opmaak

tekstsoort

leespubliek

argument

signaalwoorden

onderwerp

kernzin en toelichting

verwijzen

Hoe achterhaal je het leespubliek van een tekst?

1. Je kijkt naar de woordkeus/het taalgebruik.
2. Je kijkt naar de bron.
3. Je kijkt naar het onderwerp.
4. Alle drie de antwoorden zijn goed.

Leespubliek 

Een schrijver schrijft zijn tekst niet voor iedereen, maar voor een bepaalde groep lezers. Deze lezers noem je het leespubliek.

 

Hoe kom je te weten voor welk leespubliek een tekst is bedoeld? Let dan hierop:

• het soort plaatjes;

• de bron;

• het taalgebruik;

• het onderwerp;

• hoe de lezer wordt aangesproken: met u of jij.

Een schrijver houdt rekening met beeld en opmaak als hij zijn tekst plaatst op een bladzijde. Welke van de volgende mogelijkheden is geen voorbeeld van beeld en opmaak?

1. De keuze van de plaatjes bij de tekst
2. de keuze van de soort letters
3. de verdeling van de tekst in alinea’s
4. de verdeling van de tekst over de bladzijde

Beeld en opmaak/ Lay-out

Een schrijver plaatst zijn tekst niet zomaar op een bladzijde of website. Hij houdt dan rekening met beeld en opmaak: de manier waarop de tekst is vormgegeven. Bijvoorbeeld door:

• de verdeling van de tekst over de bladzijde of website;

• de soort letter en de grootte van letter;

• het gebruik van de kleuren;

• de plaatjes bij de tekst.

een kernzin vind ik :

1. in het midden van een alinea
2. aan het begin van de alinea
3. aan het einde van de alinea
4. alleen in de eerste alinea

Toelichting

(argument/uitleg)

Kernzin

De opwarming van de aarde heeft een slechte invloed op de natuur.

Bovendien is het ook slecht voor de gezondheid van de mens, nu de lucht steeds smeriger wordt. 

Daarom vind ik dat de overheid snel actie moet ondernemen tegen de opwarming van de aarde.

kernzin en toelichting

Alinea’s hebben meestal een duidelijke opbouw. Ze bestaan dan uit twee delen: een kernzin en een toelichting op die kernzin.

De kernzin is:

• de zin met de belangrijkste informatie;

• meestal de eerste zin van de alinea;

• soms de laatste zin van de alinea.

Toelichting is:

De andere zinnen van de alinea zijn een toelichting bij de kernzin. Meestal is de toelichting een uitleg of een voorbeeld.

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Les 14  Tekstsoorten

Informeren

Activeren

Overtuigen

Amuseren

Wat zijn argumenten?

Argumenten zijn ...

1. Belangrijke woorden in een tekst die een verband aangeven
2. De mening van de schrijver
3. Redenen waarom je iets wel of niet doet/vindt
4. Voorbeelden die gegeven worden in de tekst

Wat is het onderwerp van de tekst?

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. gevonden pootafdrukken van dino's
2. het Schotse eiland Skye
3. wetenschappers in Schotland
4. dino's leefden in een gezin

"Lisa heeft een nieuwe fiets gekocht, die erg snel is.
waar verwijst die naar

de tekst voor de toets

LAPTOP DICHT

oefentoets 4.3 

maak de oefentoets online 

afmaken de opdrachten van 4.3