Literaire mindmap

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lesprogramma

• Warming up
• Lesdoelen
• Literaire begrippen
• Verhaal analyseren:

        Literaire mindmap maken

• Afsluiting

ik ga uitleg geven over literaire begrippen

ik ga een verhaal voorlezen

jullie gaan een mindmap maken met de literaire begrippen

Wat vond jij een mooi verhaal?

waarom/wanneer is iets een goed verhaal? 

antw: personages, spannend, herkenbaar, 

* literaire begrippen

      open plek

      personages

      ruimte en tijd

      vertelperspectief

* literaire mindmap maken

Wat leer je vandaag? 

Aan het eind van de les ken/kan ik:

* literaire begrippen

      open plekken

      personages

      tijd en ruimte

      vertelperspectief

* literaire mindmap maken

Wat leer je vandaag? 

Aan het eind van de les ken/kan ik:

Een open plek is....

1. een locatie in het bos
2. vraag die je hebt bij het lezen van een verhaal
3. een schoolplein
4. een wond op je lichaam

Wat moet je weten van een personage?

1. het karakter
2. karakter, uiterlijk, gedrag
3. hoe hij/zij eruit ziet
4. wat het personage doet

De ruimte geeft aan...

1. waar iets zich afspeelt
2. de locatie
3. de sfeer van het verhaal
4. een voorwerp

Chronologische volgorde is...

1. een flashback
2. een tijdsprong in het verhaal
3. een flash forward
4. iets verteld in volgorde, van begin tot eind

Hoeveel vertelperspectieven zijn er?

1. 3
2. 1
3. 2
4. 4

Hoe wordt fictie getoetst?

Je gaat een literaire mindmap maken  over een kort verhaal
dat de docent gaat voorlezen.

Je moet daarbij de literaire begrippen kennen en kunnen toepassen op het verhaal.

Dus: theorie en toepassingsvragen.

De theorie die wordt behandeld:

   * Open plekken

* Personages

* Perspectief

     * Ruimte en tijd

* Thematiek

Niet alles in een verhaal is meteen duidelijk. Sommige situaties roepen vragen op. 

Het kan om van alles gaan; een personage dat vreemde dingen doet, een situatie die raadselachtig is, je ziet de relatie niet tussen gebeurtenissen, sprongen in de tijd, enz.

Open plekken

Een personage in een verhaal omschrijf je door de belangrijkste eigenschappen te noemen. Die vind je letterlijk in de tekst, of je leidt het karakter af door wat hij/zij zegt of doet. We zoeken dan naar zoveel mogelijk kenmerken van een personage: uiterlijk, man/vrouw, leeftijd, karakter…

Personages

Ruimte:  plaats,  weer, klimaat, tijd(stip)

Ruimte

De ruimte bepaalt de sfeer en spanning 

van het verhaal

Tijd

chronologisch: alles wordt verteld in een volgorde, van begin tot eind.

terugverwijzing: er wordt kort herinnerd over iets dat in het verleden is gebeurd. flashback: in het verhaal word je meegenomen naar het verleden flashforward: je wordt meegenomen naar de toekomst

Ik-verteller: De verteller is de ik-figuur, je ziet het verhaal door zijn/haar ogen (bijv. dagboek)

Personale verteller: de verteller is onzichtbaar, hij staat buiten het verhaal. Hij vertelt over één hij of zij, je ziet het verhaal door haar/zijn ogen (bijv. xx)

Alwetende verteller: De verteller staat buiten het verhaal, maar geeft er soms wel commentaar op.
Hij volgt meerdere personages, hij weet van alle personages wat zij zien, denken en voelen (bijv. xx)

Vertelperspectief

Wie kan er een voorbeeld geven van een boek met een ik-verteller? 

Literaire mindmap

We lezen het verhaal: Dolly

Daarna ga je in tweetallen een literaire mindmap maken over het verhaal

Je hoeft niet goed te kunnen tekenen. Het is geen tekenwedstrijd! Het gaat om de informatie die je uit het verhaal haalt: waar jouw tekeningen voor staan. 

• Welke literaire begrippen heb je geleerd?

• Bij welk ander vak zou je een mindmap kunnen maken?

Afsluiting les

Lesdoelen vandaag:

Aan het eind van de les, ken ik:

de literaire begrippen:
- Open plek
- Personages
- Vertelperspectief
- Tijd en ruimte
je maakt een literaire mindmap

Aan het eind van de les, ken ik

* literaire begrippen

- open plek

- personages

- vertelperspectief

- tijd en ruimte

Literaire begrippen helpt je om een verhaal beter te begrijpen. Je kunt daarmee een verhaal analyseren