H3 leesvaardigheid week 38

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Reader, schrift en leesboek op tafel

Welkom

Leerdoel

Aan het eind van de deze week

• heb je de tekst over Het ontstaan van taal begrepen en de opdrachten gemaakt
• heb je de theorie herhaald over tekstdoel, -soort en -vorm; kritisch lezen, leespubliek; argumenten
  
• heb je in de Belofte van Pisa gelezen t/m blz. 

NOG DOEN

Lees verder t/m blz.... 

Huiswerk leesvaardigheid bespreken 

Waarom Weps niet fout is 

Opdracht 13

• Deze slotzin is de centrale vraag van de hele tekst.
• Hoe komt het dat kinderen moeite hebben met de -sp in wesp of gesp?
• De andere vorm van woorden op -sp in de middeleeuwen.
• Alinea 5 en 6: De taalverandering van woorden, waaronder die met -sp. Alinea 7: De verklaring voor de uitspraak -ps. Of: de logica van de uitspraak -ps.

Opdracht 14

Hoe komt het dat kinderen moeite hebben met de -sp in wesp of gesp? (14)
In de middeleeuwen hadden deze woorden twee lettergrepen (wespe) en waren daarom gemakkelijk uit te spreken. (16)
Door een taalverandering is de stomme e aan het eind van veel woorden verdwenen en ontstond bij sp-woorden een ongebruikelijke medeklinkercombinatie. (21)
Dat kinderen eeuwen later nog weps zeggen, komt omdat in ons brein is opgeslagen dat de s in het Nederlands altijd aan de buitenkant van een lettergreep (spel, rups) staat. De uitspraak van kinderen is dus eigenlijk grammaticaal correct. (39)

Opdracht 15

• Signaalwoord: want.
• Het signaalwoord toch wijst op een tegenstellend tekstverband.
• Signaalwoord: dus.

Opdracht 16

• Verspreking: vergissing bij het spreken, iets anders zeggen dan je bedoelt.
• Woordstructuur: de manier waarop een woord uit letters of woorddelen is opgebouwd.
• Ingrijpend: vergaand, radicaal.
• Een grammaticaal correct woord is een woord dat is opgebouwd volgens de regels van een taal.

Leesvaardigheid 

Aantekeningen maken

Theorie leesvaardigheid (H2)

• je leest kritisch als je bij objectieve (neutrale) informatie vragen stelt als: "Is deze informatie waar?" "Is dit echt gebeurd?"
• bij subjectieve informatie (opinie) stel je je vragen als: "ben ik het eens met de mening van de auteur?" "Klopt de argumentatie? Vind ik dit ook?"

Theorie leesvaardigheid (H2)

• Let op de woordkeuze bij teksten:
• tegenstanders van de wolf zullen het eerder over 'massaslachting onder schapen' en 'gevaar voor mensen' hebben om mening van de lezer te beïnvloeden.
• voorstanders gebruiken woorden als 'instinct van de wolf' en 'leefruimte' en 'dat is zijn natuur'.

Theorie leesvaardigheid (H2)

• Waaraan zie je voor welk leespubliek een tekst is geschreven?
• ...
• bron
• afbeeldingen
• taalgebruik (woorden, zinslengte)
• onderwerp
• "u" of "je" 

Standpunt - argument - tegenargument - weerlegging (H3)

• Standpunt: "Er moet een maximumsalaris komen voor professionele voetballers" 
• Argument: "Met een maximumsalaris voor topvoetballers houden voetbalclubs meer geld over voor andere dingen"
• Tegenargument: "Maar dan kan de club niet de gewenste voetballer in zijn team krijgen, omdat deze dan in het buitenland gaat spelen."
• Weerlegging: "Als alle internationale clubs meedoen, bestaat dit risico niet."

Kies een stelling 

1. Stelling: Vrouwelijke topsporters moeten hetzelfde verdienen als mannelijke topsporters.
   
2. Stelling: Leerlingen die roddelaccounts onderhouden moeten de rest van het jaar de aula schoonmaken.
3. Stelling: Reclames voor vliegvakanties moeten verboden worden.

Formuleer in je schrift Argument / Tegenargument / Weerlegging

Welke vragen heb je nog?

Samen lezen

 Het ontstaan van taal

Opdracht 17 

• Het onderwerp van tekst 3: 
• Tekstdoel: 
• Tekstsoort: 

• Onderwerp: Een nieuwe theorie over het ontstaan van taal. 
• Tekstdoel: informeren. 
• Tekstsoort:  informatieve tekst. 

Opdracht 17 

• Tekstvorm: 
• Tekstopbouw: 
• Auteur/Bron: 

• Tekstvorm: artikel/uiteenzetting. De schrijver geeft uitleg over het onderzoek. 
• Tekstopbouw: tweedeling. Alinea 1: inleiding. Alinea 2 tot en met 10: kern. 
• Auteur/Bron: Lucas Brouwers in het NRC Handelsblad.
  

Opdracht 17

Welke vaste structuur herken je in tekst 3?

Zelfstandig werken (ook huiswerk)

1. Tekst Het ontstaan van taal verder lezen en opdracht 18 t/m 22 maken op blz. 12 en 13
   
2. Eerder klaar? Verder lezen in De belofte van Pisa 

Afronding

•  Vragen? Opmerkingen?