Leesvaardig: alinea's (NIeuw Nederlands)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Leesvaardig (Nieuw Nederlands)

De alinea (paragraaf 3, blz. 32-36)

Maar eerst...

... de opdracht en theorie van vorige week!

Welke drie belangrijke tekstsoorten ken je?

Sleep de juiste tekstdoelen naar de tekstsoorten.

Lezers overtuigen van jouw standpunt.

Objectieve, informerende tekst

opiniërende tekst, lezers laten nadenken en een mening vormen

Uiteenzetting

Beschouwing

Betoog

Wat zijn tekststructuren?

1. Logische opeenvolgingen van alinea's (functies)
2. Inleiding, middenstuk, slot
3. Standpunt, argument
4. Anekdote, uitleg, samenvatting

Vink aan: welke vaste tekststructuren passen bij een beschouwing? (meerdere antwoorden mogelijk)

1. probleem-oplossingsstructuur
2. argumentatiestructuur
3. vraag-antwoordstructuur
4. verklaringsstructuur

Welke tekststructuren kent de uiteenzetting?

1. aspectenstructuur, verklaringsstructuur en voordelen-nadelenstructuur
2. verklaringsstructuur, argumentatiestructuur vraag-antwoordstructuur
3. aspectenstructuur, verklaringsstructuur en verleden/heden/toekomst structuur
4. aspectenstructuur, probleem-oplossingsstructuur en voordelen-nadelenstructuur

Welke vaste tekststructuren zijn geschikt
voor een betoog/ingezonden brief?
(meerdere antoorden)

1. Verleden/heden/toekomststructuur
2. Een voor-/nadelenstructuur
3. Een argumentatie-structuur
4. Een verklaringsstructuur

Maken

Opdracht 2 op blz. 28 t/m 31

Eind van de les af!

Huiswerkcontrole

Vaste tekststructuren

Opdracht 2, blz. 28 t/m 31

(pak het gemaakte huiswerk en noteer de antwoorden)

vraag 1: Wat is het onderwerp van de tekst?

vraag 7: 

Maak de nu volgende sleepvraag met behulp van je antwoorden 

Intens en Rebels: rock, alternatieve muziek en heavy metal

Opgewekt en Conventioneel: pop, country, religieuze muziek

Energiek en Ritmisch: rap, hiphop, urban, soul, funk en dance/ elektronische muziek

Reflectief en Complex: jazz, blues, klassiek en folk

1. hulpvaardig 

2 hoffelijk 

3 sportief 

4 vindt zichzelf aantrekkelijk

1 bang 

2 somber

1 hulpvaardig 

2 hoffelijk 

3 sportief

1 vindt zichzelf niet aantrekkelijk

Extravert

aardig

wel open voor nieuwe ervaringen - neurotisch - zorgvuldig - aardig

extravert - aardig - zorgvuldig

wel open voor nieuwe ervaringen - slordig - onaardig

vraag 8: Waarom gebruikten Ter Bogt en zijn collega's de 'Big Five' bij de evaluatie van de persoonlijkheid van mensen.

vraag 12: Op welke van deze factoren gaat de auteur nader in?

Vraag 14: Welke structuur heeft deze tekst?

1. argumentatiestructuur
2. aspectenstructuur
3. verklaringstructuur
4. Vraag/antwoordstructuur

Theorie: alinea en kernzin

Alinea:

• Elke tekst is ingedeeld in alinea's.
• Een goed opgebouwde alinea is een afgeronde eenheid. met één deelonderwerp.

Kernzin:

• de zin die het belangrijkste (de hoofdgedachte) van een alinea weergeeft; 
• staat meestal aan het begin of aan het eind van de alinea: de rest van de alinea is een uitwerking (een verduidelijking of toelichting). 
• Bij langere alinea´s staat de kernzin  vaak na een overgangszin. De kernzin is dan de tweede zin van de alinea.

Functie van een alinea

Een tekstgedeelte (dat kan een alinea, een deel van een alinea of zelfs een groep alinea’s zijn) heeft een bepaalde functie binnen de hele tekst.

Extra stof:

Functiewoorden

Een alinea heeft een bepaalde 'taak', oftewel functie binnen een tekst. Deze 'taak' omschrijf je met:  Functiewoorden

Kijk de uitlegvideo

Huiswerk

Paragraaf 3: 'De alinea' 

Maak opdracht 3, blz. 33 t/m 36

Lees paragraaf 4: 'Tekstverbanden' (blz. 37), lesstof volgende week woensdag.