VWO TV 6 - KA2 de Gouden eeuw van Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ga zitten volgens de plattegrond

 (pak je computer en start met de evaluatie in teams)

Toetsen periode 2

Toets hoofdstuk  4/5/6

Programma tot de kerst

6.1 Een Wereldeconomie

6.2 De Gouden eeuw van Nederland (ma)

6.3 Het absolutisme (di)

6.4 De wetenschappelijke revolutie (ma)

Agenda

Vorige les

Onderwerpen

• Handelskapitalisme
• De VOC
• Het begin van een wereldeconomie

Kenmerkend aspect

Wereldwijde handelscontacten

handelskapitalisme

en het begin van een wereldeconomie

Kenmerkend aspect deze les

De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse republiek

De bijzondere plaats in staatkundig opzicht

De Republiek

• Steden en graafschappen (stadniveau)
• Gewesten (provincie niveau)
• Staten-generaal (landelijk niveau)

bijzondere personen:

• Stadhouder (aanvoerder leger en vloot)
  
• Raadspensionaris (geeft juridisch en financieel advies aan de staten generaal)

Wat is er bijzonder?

• De republiek werd niet bestuurd door vorsten maar door stedelijke regenten in de Staten-Generaal.
• De stadhouder speelde een belangrijke rol in het leger en de bestuur.
• De raadspensionaris was de belangrijkste ambtenaar van de republiek. (buitenlandse zaken)

De staatkundige situatie in de republiek

Generaliteitslanden

• Brabant, delen van Vlaanderen en Zuid Limburg werden 'generaliteitslanden'
• Deze gebieden werden bestuurd door de Staten-Generaal.
• Zijn veroverd door stadhouder Maurits

Bloeiende economie

Bloeiende economie

Bloeiende handel in de Nederlanden

• 1. Van af c.a. 1600: alleen nog oorlog in het zuiden en oosten van de Nederlanden: Holland en Zeeland konden bloeien.
• 2. Nederland was een stapelplaats. Graanhandel met Polen en Oost-Pruisen, pakhuizen (stapelplaats) en doorverkopen.
• Hout uit Scandinavië 
• Wijn en zout uit Zuid-Europa
• Specerijen uit Azië
• Suiker en tabak uit Amerika

Groei nijverheid

Door deze Ooszeehandel groeide  ook de nijverheid 

• scheepsbouw
• touwslagerijen 
• zijlmakerijen
  

Nijverheid:

• Grondstoffen werden niet langer alleen doorverkocht.
•  Men ging grondstoffen bewerken: dit noem je nijverheid.
• Zo werd Amsterdam van een stapelmarkt --> plek voor luxegoederen.

nijverheid / ambacht

Ambachtslieden: mensen die iets maken met hun handen. 

Andere naam voor ambachten, is nijverheid. 

Sociaal

• lage werkloosheid
• armenzorg
• relatief hoge welvaart

Bloeiende cultuur

culturele bloei

• Burgers waren de belangrijkste kopers van kunst.
• Er werden veel boeken gedrukt die in andere landen verboden waren.
• Er was gewetensvrijheid. (Je werd niet vervolgd, maar had wel andere rechten dan de calvinisten.)

Samenvattend

De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch & cultureel opzicht van de Nederlandse republiek.

(Opdracht oorzaken Gouden Eeuw.) + weekplanner

HUISWERK (zie weekplanner)

Vragen maken

Test vragen

Ten tweede: Wat wordt er verstaan onder de culturele bloei van de Republiek?

1. Er werden meer kerken gebouwd
2. Burgers lieten veel schilderijen en andere kunst maken
3. Er werd enorm veel geld verdiend met specerijenhandel
4. Er was veel immigratie naar de Republiek

2. Bekijk de afbeelding. Bij welke twee kenmerkende aspecten is de afbeelding
het meest passend? (1p)
a. de bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch
en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek
b. de wetenschappelijke revolutie
c. het streven van vorsten naar absolute macht
d. wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van
een wereldeconomie

1. a-b
2. a-d
3. b-c
4. b-d

Waardoor week de culturele bloei van de Republiek af van die in andere landen?

1. Er woonden veel beroemde schilders in de Republiek
2. In de Republiek was meer geld voor kunst en cultuur
3. Er was hier geen hofcultuur, maar een burgercultuur
4. De mensen in de Republiek hadden een bijzondere smaak

Gouden Eeuw
Welke eeuw was de Gouden Eeuw?

1. 14e eeuw
2. 15e eeuw
3. 16e eeuw
4. 17e eeuw

Waarom wordt de "Gouden Eeuw" de GOUDEN eeuw genoemd?

1. Doordat in Nederland erg veel verdiend is in deze eeuw.
2. In de kunst werd erg veel goud gebruikt.
3. Deze eeuw was Nederland leidend op veel gebieden. Bijvoorbeeld sport.
4. Het was een eeuw van grote voorspoed.

De Republiek was in staatkundig opzicht
bijzonder, want:

1. De Republiek was heel erg rijk geworden van de handel.
2. Er was een constante machtsstrijd tussen twee partijen.
3. Het bestuur was niet via één centraal persoon geregeld.
4. Er was gewetensvrijheid in de Republiek.