Historische vaardigheid: standplaatsgebondenheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Historische vaardigheid: standplaatsgebondenheid

Toets hoofdstuk 2 

Aan het einde van de les weet je wat standplaatsgebondenheid is en hoe je dit kunt inzetten bij historische bronnen 

- Standplaatsgebondenheid 

Geschiedenis

Opdrachten met standplaatsgebondenheid 

Hoe zijn de opdrachten gegaan? Welke vragen heb je nog over standplaatsgebondenheid? 

Geen :)

Leerdoel

Aan het einde van de les weet je wat standplaatsgebondenheid is en hoe je dit kunt inzetten bij historische bronnen 

Standplaatsgebondenheid

• Iedereen kijkt naar het verleden vanuit zijn/haar eigen achtergrond (standplaatsgebondenheid)

• Factoren die ons beïnvloeden: cultuur, opvoeding, sociale positie, geslacht, leeftijd, religie, politieke voorkeur etc.  

Waarom Standplaatsgebondenheid achterhalen? 

• Het helpt ons om de bedoelingen van de maker te doorgronden.
• Het leert ons om bronnen kritisch te beoordelen op betrouwbaarheid.
• Het zorgt ervoor dat we een bron in de juiste context gebruiken.

Standplaatsgebondenheid achterhalen

1. Wie is de maker ⮕ wat weten we over de persoon (naam, sociale positie, beroep)

2. Wat is zijn/haar achtergrond ⮕ religie, sociale klasse, politieke overtuiging

3. Wat zijn zijn/haar doelen ⮕ waarom heeft de maker deze bron geschreven of gemaakt?

4. Hoe beïnvloeden deze factoren de inhoud van de bron ⮕ Laat de maker informatie weg in de bron? Wat zegt dat over de betrouwbaarheid en de bruikbaarheid van de bron? 

Hiernaast zie je een afbeelding van Willem van Oranje 

Geef een korte omschrijving van hem vanuit de standplaats van:

- Een Nederlandse protestant uit de 16e eeuw 

- Een katholieke priester uit de 16e eeuw 

- Een Spaanse soldaat die in de Nederlanden vecht in de 16e eeuw

Protestantse Nederlander in de 16e eeuw

• Wie is het? Een gewone burger, die zich tot het protestantisme heeft bekeerd  
• Standplaatsgebondenheid: beïnvloed door Spaanse onderdrukking (bloedplakkaten)
• Wat denkt hij van Willem van Oranje? Willem van Oranje is een verdediger van het protestantse geloof 

Een katholieke Nederlandse priester in de 16e eeuw

• Wie is dit? Een priester die trouw is aan de katholieke kerk en het gezag van de Spaanse koning erkent 
• Standplaatsgebondenheid:  gelooft in de katholieke traditie en ziet protestanten als ketters 
• Wat denk hij over Willem van Oranje? Willem is een verrader en veroorzaker van alle chaos

Een Spaanse soldaat die in de Nederlanden vecht in de 16e eeuw

• Wie is dit? Een soldaat in dienst van Filips II die in de Nederlandse vecht tegen de opstandelingen 
• Standplaatsgebondenheid: Loyaal aan de koning van Spanje, opgegroeid als katholiek. Leeft onder slechte omstandigheden door oorlog. 
• Wat denkt hij over Willem van Oranje: Willem van Oranje vecht tegen zijn koning, Filips II.  

Opdracht standplaatsgebondenheid

• Maak de opdrachten op het opdrachtenblad 
•  8 vragen
• Beantwoord de vragen zo uitgebreid mogelijk, en onderbouw met argumenten uit de bron