Erfelijkheid deel 1 - DNA tot Genotype

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Zoek je plek.

Pak je laptop en je werkboek.

We gaan een LessonUp doen.

H11 Erfelijkheid

Vandaag: Wat zijn erfelijke eigenschappen?

1. Huiswerk bespreken
2. Leerdoelen
3. Uitleg + vragen
4. Opdrachten maken

Huiswerk 

bespreken

Huiswerk 

bespreken

Huiswerk 

bespreken

Leerdoelen

Na deze les, kun je:

• Uitleggen welke eigenschappen erfelijk zijn en welke niet
• Uitleggen wat DNA, chromosomen, chromosomenparen, genen en allelen zijn
• Het verschil tussen genotype en fenotype uitleggen

Wat zijn erfelijke eigenschappen?

-Erfelijke eigenschappen zijn eigenschappen die zijn vastgelegd in het DNA. 

-Sommige eigenschappen komen niet door je DNA, je hebt ze bijvoorbeeld zelf bepaald of je omgeving, dat zijn niet-erfelijke eigenschappen.

Vorm van de wenkbrauwen

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Haarkleur

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Strikje in het haar

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Vorm van de ogen

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Kleur van de ogen

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Kleur van de lippen

1. Erfelijk
2. Niet-erfelijk
3. Combinatie van erfelijk en niet erfelijk

Welke van de de onderstaande is een erfelijke eigenschap?

1. een wat kromme arm na een armbreuk
2. oogkleur
3. tattoo die niet meer weggaat
4. geel geverfd haar

Wat is een erfelijke eigenschap?

Wat is DNA?

DNA is de bouwbeschrijving voor jouw lichaam.

-De informatie op het DNA is verdeeld in stukjes die de informatie bevatten voor één eigenschap: de genen. Bijv. voor haarkleur, oogkleur, etc.

-Voor elk van die genen kun je verschillende varianten hebben, dit noem je allelen. Blond en bruin zijn bijvoorbeeld allelen van het gen voor haarkleur.

Een allel is een variant van een.......

1. fenotype
2. DNA
3. gen
4. chromosoom

Bruin haar

1. Gen
2. Allel

Haarkleur

1. Gen
2. Allel

Oogkleur

1. Gen
2. Allel

Bruine ogen

1. Gen
2. Allel

Hoe ziet DNA eruit en waar zit het?

Chromosomen: draden van DNA in de kern van elke cel.

Je hebt 23 chromosomenparen, 23 van je vader en 23 van je moeder. Er zitten dus 46 chromosomen in elke cel.

Hoe ziet DNA eruit?

Alle chromosomen netjes gerangschikt per paar.

Wat is de juiste volgorde van groot naar klein?

1. Cel-celkern-chromosomenpaar- chromosoom-gen
2. Gen-chromosoom-chromosomenpaar-celkern-cel
3. Cel-celkern-gen-chromosomenpaar-chromosoom
4. Gen-celkern-cel-chromosoom-chromosomenpaar

Is dit DNA van een mens?

1. Ja
2. Nee

	Naam	Beschrijving
1
2
3

Chromosoom

DNA

Celkern

Bevat de info voor eigenschappen.

Opgerolde draad DNA.

Onderdeel van de cel, waarin het DNA ligt.

Genotype en fenotype

De informatie op jouw genen noem je je genotype.

Wat je ziet van een bepaalde eigenschap noem je je fenotype.

Bijv. blauwe ogen, bruine ogen, een bepaalde ziekte of niet, etc.

Je fenotype wordt deels bepaald door je genotype en deels door je omgeving/milieu.

Welke stelling is juist?

1. Fenotype = genotype + milieu
2. Milieu = genotype + fenotype
3. Genotype = fenotype + milieu

Paars haar hebben is...

1. Genotype
2. Fenotype

Een allel voor bruin haar hebben is...

1. Genotype
2. Fenotype

Opdrachten maken

Wat: Maak van hoofdstuk 11.1 Erfelijkheid opdracht 2 en 3

Hoe: Alleen (je mag rustig overleggen)

Hoe lang: De rest van de les

Hulp: Tekstboek Hoofdstuk 11 Erfelijkheid (ELO) en vragen stellen

Resultaat: Het wordt huiswerk

Klaar? Kijk het na via de ELO