Begrijpend lezen voorbereiding toets

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Welkom!

In deze les oefenen we nog eens 

• Het onderwerp van een tekst
• De hoofdgedachte van een tekst
• Tekstverbanden 
• Signaalwoorden

Het onderwerp van de tekst is kort. Je vertelt in 1 of 2 woord(en) waar de tekst over gaat.

1. Juist
2. Niet juist

De hoofdgedachte van een tekst

1. Vertelt wat de schrijver wil zeggen over het onderwerp
2. Bestaat uit een hele zin, soms uit 2 zinnen
3. A en B zijn juist

Vraag wat is het onderwerp van de tekst?

Vraag je af waar de tekst over gaat, hoe zou je dat in 1 of 2 woorden kunnen samenvatten?

Vraag: Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

• Wat wil de schrijver vertellen over het onderwerp?
• Vat dat samen in 1 of 2 zinnen

Lees de tekst

IJsberen lijken heel lief en schattig door hun dikke, wollige vacht. Toch moet je oppassen voor deze dieren. IJsberen zijn namelijk roofdieren. Ze eten vlees van andere dieren. Kijk dus maar uit als je er eentje tegenkomt!

Wat is het onderwerp van de tekst?

Lees de tekst nog eens

IJsberen lijken heel lief en schattig door hun dikke, wollige vacht. Toch moet je oppassen voor deze dieren. IJsberen zijn namelijk roofdieren. Ze eten vlees van andere dieren. Kijk dus maar uit als je er eentje tegenkomt!

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

Waar vind je de hoofdgedachte

Deze staat vaak in het begin van de tekst. Bij een krantenartikel staat hij in de inleiding.

Lees de inleiding van het nieuwsbericht

In de nacht van maandag op dinsdag braken drie schapen uit hun wei aan de Polderweg. De schapen gingen op onderzoek uit en ontdekten de moestuin van de buren. Daar aten ze alle groenten tot aan de grond toe op. …

Wat is het onderwerp van de tekst

Wat is de hoofdgedachte?

Samenvatting/conclusie

Als een artikel eindigt met een samenvatting of conclusie, staat de hoofdgedachte vaak in de laatste alinea.

Titel

Soms verwijst de titel al naar de hoofdgedachte

Voorbeeld:

Kinderen moeten meer buiten spelen

De schrijver wil vertellen dat kinderen meer moeten buitenspelen

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. gevonden pootafdrukken van dino's
2. het Schotse eiland Skye
3. De pootafdrukken zijn 170 miljoen jaar oud
4. Wetenschappers denken nu dat dino's in een gezin leefden

Wat is een signaalwoord

Een signaalwoord vertelt je wat de zinnen of alinea’s met elkaar te maken hebben. Met andere woorden: een signaalwoord geeft het verband aan tussen zinnen of alinea’s.

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. gevonden pootafdrukken van dino's
2. het Schotse eiland Skye
3. wetenschappers in Schotland

Tekstverbanden en signaalwoorden

Welke tekstverbanden ken je?

Danny heeft veel goede vrienden: Bert, Jarno, Mustafa en Khalid. Ook Kian en Djoeke horen tot zijn vriendengroep. Tenslotte heeft hij nog een allerbeste vriend: Jay. Welke 3 signaalwoorden zie je?

En, ook, tenslotte

1. Geven een tegenstelling aan
2. Geven een oorzaak-gevolg aan
3. Geven een opsomming aan

Daisy houdt niet van kroketten, maar ze vindt frikadellen echt overheerlijk. Welk signaalwoord herken je?

Maar

1. geeft een opsomming aan
2. Geeft een reden aan
3. Geeft een voorbeeld aan
4. geeft een tegenstelling aan

Een fiets vindt Marco maar een saai ding, maar auto’s hebben een speciaal plekje in zijn hart.

1. tegenstelling
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. reden

Hij wil dolgraag automonteur worden, want zijn vader is dat ook.

1. opsomming
2. reden
3. tegenstelling
4. oorzaak-gevolg

Op een dag wil hij een garage waarin hij auto’s, auto-onderdelen en banden verkoopt.

1. tegenstelling
2. reden
3. opsomming
4. voorbeeld

Marco verkoopt het liefst van die snelle auto’s, zoals sportwagens.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. voorbeeld

Verschil reden en oorzaak-gevolg

• Bij  een reden altijd iets is wat mensen (kunnen) doen, een keuze. 
•  Bij een oorzaak-gevolg hebben mensen niks te kiezen en zitten ze met de gevolgen opgescheept. 

Door een nog onbekende oorzaak had de bus vanochtend vertraging.

1. oorzaak-gevolg
2. reden

Dat het slecht is voor je gezondheid, is een goede reden om te stoppen met roken.

1. oorzaak-gevolg
2. reden

Steeds meer mensen gaan op de fiets naar de binnenstad. Dit komt doordat het parkeren steeds duurder wordt .

1. oorzaak-gevolg
2. reden

Bij de bakker was al het brood al verkocht. Daardoor moest Mark naar de supermarkt om brood te halen.

1. oorzaak-gevolg
2. reden

Nu zelf oefenen

Op de volgende twee dia's ga je naar de oefeningen. Maak een screenshot van jouw antwoorden en stuur deze via Teams.

https:

https: