PO inleveren + UL 5.6 2havo

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, havo
• Leerjaar 2

planning

• inleveren PO
• nakijken & huiswerkcontrole 
• leerdoelen 5.6
• uitleg 5.6
• huiswerk opgeven
• opdrachten maken

PO inleveren!

              =uitgeprint             

           niet geluk?          

hoe dan!

HUS controleert huiswerk

Zelf ga je aan de slag met:

1 = Kijk online na van 5.4 opdracht 1 t/m 8 (nakijken staat nu aan)

2 = Lees op blz. 145 alles van afb. 1

3 = Lees op blz. 147 alles van afb. 3

4 = Lees op blz. 148 alles van Tabel 1

 

leerdoelen 5.6

• Ik kan enkele DNA-technieken in de biotechnologie beschrijven. 

begrippenlijst:

biotechnologie  / recombinant-DNA-technieken   / modificatie /

crispr-cas   /  gene editing / gentherapie / genomics / 

DNA-tests  / eDNA / synthetische biologie

Klassieke biotechnologie

Biotechnologie wordt al heel lang door mensen gebruikt:

- gist (bier, brood)

- kaas

- veredeling

Recombinant DNA-technieken

Het DNA van organismen wordt veranderd.

Er zijn verschillende technieken om nieuwe

erfelijke informatie aan te brengen in het 

DNA van een organisme;

samen behoren al deze technieken tot

recombinante DNA-technieken. 

Het aanbrengen van gewenste erfelijke eigenschappen bij organismen heet 

genetische modificatie.

Een genetische gemodificeerd organisme wordt 

transgeen 

genoemd. 

De penseelaapje gloeien onder ultraviolet licht op door een gen uit een fluorescerende kwal. Wat een bewijs is om

aan te tonen dat de genetische ingreep gelukt is.

Geen DNA van een organisme meer nodig???

• Waarschijnlijk wordt op korte termijn het gebruik van genen van andere soorten vervangen door deze nieuwe techniek (CRISPR-CAS). 
• Door enkele letters te veranderen of een deel weg te laten, ontstaat er een nieuwe code in het DNA. Dit wordt gene editing genoemd. 

Ontdekt door: 

Emmanuelle Charpentier

en Jennifer Doudna

Gentherapie

De gene editing wordt al door de gezondheidszorg ingezet.

Hierbij worden kapotte genen gerepareerd.

Gentherapie kan worden toegepast op veel erfelijke ziektes, maar daarvoor is eerst meer onderzoek nodig. 

Op dit moment wordt gentherapie toegepast bij specifieke oogaandoeningen en spierziekten zoals SMA, 

en loopt er onderzoek naar het gebruik van gentherapie bij onder andere hemofilie.

Genomics

• studie van het gehele DNA 
• de combinatie van genen
  
• kankeronderzoek
• vergelijk verschillende weefsels met elkaar
  
• genen aan of uit
• dan medicijnen op maat

DNA vergelijken voor: 

• Misdaadbestrijding

    (wie is het slachtoffer/ wie is de dader)

• Je kunt daarmee verwantschap aantonen

  (wie is je moeder/ vader, wie is allemaal familie van je)

• fraude met voedsel opsporen

(goedkoop paardenvlees verkopen, maar het verkopen als duur koeienvlees) 

huiswerk voor volgende les

maak (online)

van thema 5

 van basisstof 5.6

opdracht 1 t/m 9

Let op; het stuk over eDNA en synthetische bioloige moet je zelf nog lezen.