Burgerlijke cultuur in Nederland - muziek

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Burgerlijke Cultuur van Nederland - Muziek

Tijdsbeeld 

Twee soorten mensen 17e eeuw Nederland:

• Geloof

• Handel

Wat kun je vertellen over geloof in de 17e eeuw in Nederland?

Wat kun je vertellen over handel in de 17e eeuw van Nederland?

Muziek in de kerk

• Eerst: meerstemmige zang (o.a. Gregoriaans), beroepsmuzikanten, koorscholen
  
• Luther: kerkzang in volkstaal, meerstemmigheid toegestaan
  
• Calvijn: eenstemmige gemeentezang in volkstaal
• Katholieke schuilkerken toegestaan

Orgel

• Kerk wilde het verbieden, maar het was overheidsbezit. 
• Organist deels in dienst van stadsbestuur. 
• Orgelbespelingen rondom dienst(voor- tussen – en naspel). 
• Orgel in de loop van 17e eeuw meer en meer toegestaan als begeleiding van (moeilijke) gezangen tijdens de dienst (discussie over gebruik orgel)
  
• In de middag: kerk was ontmoetingsplek

Drie belangrijke componisten

1. Jan Pieterszoon Sweelinck (organist & componist): bracht vernieuwingen, experimenteerde en improviseerde (wanneer dit mocht), werd klein gehouden door calvinisten. Bach had respect voor Sweelinck.
2. Jacob van Eyck : blind geboren, briljante blokfluitist.
3. Constatijn Huygens (musicus, natuurkundige, wiskundige): vond dat men Frans moest beheersen.

Muziek in huis

• Psalmen na de mis
•  Muzieklessen, privé lessen
• Collegia Musica (vereniging)

Muziek op straat

• Openbare plechtigheden/feesten
  
• Stadsmuzikanten
  
• Beiaard/carillon
  
• Volkslied/volksdans
  
• Straatmuzikanten
  
• + liederen VOC

Muziek in theater

Vanaf 1638: muzikanten (viool, fluit, bas) in dienst van schouwburg. Vanaf 1677: groot orkest.

Tegenstelling Classicistisch theater en Spektakelstukken:

• Classicistisch: tekst en eventueel voor- tussen en naspel en rei (lied/koor). 
• Spektakelstukken: dialogen, zang, dans en ballet, muziek, rei, vertoning van kunst en vliegwerk. Govert Bidloo introduceerde ‘Kunst en vliegwerk’ ; er moest meer spektakel komen in het theater
  

Weetjes

1677: eerste opera: Jean Baptist Lully:Isis

1678: Zingende klucht: C. Hacquart/ tekst D Buysero: De triomferende Min (allegorisch vredespel, ‘gemengt met sang- en snaarenspel, vliegwerken, balletten). Ook Lijsje Flepkous.

1686: J. Schenk/tekst G. Bidloo: Bacchus, Ceres en Venus (‘zonder spys en wyn kan geen liefde zijn)

Kritiek op opera: ‘Een en al ijdelheid”

Belangrijk: verschil NL vs Zuid-Europa

Nederlandse muziek was....

• platter
• minder origineel
• veel sequensen
• minder aandacht solisten

Zuid-Europa vs Nederland 17e eeuw

Volgende week

Oefentoets in groepjes a la dorpsquiz

Zorg dat je per groep één boek bij je hebt. 

Zorg dat je de stof beheerst.

Je hebt maar enkele hulplijnen.

Be Prepared!

Hoe leer je voor KUA?

• samenvattingen maken van paragrafen
• mindmaps maken van thema's muziek, theater, beeldend, dans en een algemeen tijdsbeeld
• zelf presentatie geven van lessonups (aan elkaar of ouders)
• Richt je NIET op jaargetallen, maar op kenmerken van de tijd 

Opdracht Burgerij

Ga verder met de opdracht en lever hem vóór 22 oktober in via teams opdrachten.