NOVA H4.1 Verhoudingsformules van zouten(1)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4.1 Verhoudingsformules (1)

Deze les

1. opfrissen voorkennis ionen en zouten
2. uitleg naam en verhoudingsformule van een zout

Zouten zijn opgebouwd uit

voorkennis

1. metaal atomen en niet-metaal atomen
2. metaal atomen
3. niet-metaal atomen
4. moleculen

voorkennis

Welke stoffen zijn zouten ? 

sleep deze formules naar de afbeelding van zoutwinning.

voorkennis

NaCl

HCl

H₂S

P₂O₅

CaO

CO₂

Fe₂O₃

SO₃

BaF₂

ZnS

SnCl₂

K₂O

Waar hoort wat?

voorkennis

18

8

2

M

L

K

Schil:

Schil:

Schil:

Aantal e^-

Aantal e^-

Aantal e^-

Kijk goed naar deze afbeelding

boven:

magnesium-atoom wordt magnesium-ion

onder:

zwavel-atoom wordt sulfide-ion

tip, tel het aantal e- in de buitenste schillen

Wat betekent (III) in ijzer(III)oxide?

oefenen

1. er zijn 3 ijzerionen
2. er zijn 3 oxide-ionen
3. de lading van Fe is 3+
4. de lading van oxide is 3-

Leg uit waarom het magnesium-atoom graag twee elektronen afstaat

Leg uit waarom het zwavelatoom graag twee elektronen opneemt

Welke lading krijgt een atoom als hij 2 elektronen afstaat?

voorkennis

1. 2+
2. 2-

Welke lading krijgt een atoom als hij 2 elektronen opneemt?

voorkennis

1. 2+
2. 2-

Leerdoelen& succescriteria

Na afloop van deze les kun je de naam en verhoudingsformule van een zout geven:

• het postieve ion staat vooraan
• een Romeins cijfer in de naam als het ion meerdere ladingen kan hebben
• de verhouding van de ionen is zó gekozen dat de som van de positieve lading gelijk is aan de som van de negatieve lading (zout = neutraal)

Enkelvoudige ionen 

bestaan uit één atoomsoort bijv.  Na⁺ , Cu²⁺ , Fe³⁺, Br^- , O^2-

Formules van zouten

1. In zouten trekken de positieve en negatieve ionen elkaar aan.
2. In het ionrooster dat ontstaat zijn alle ionen gestapeld.
3. Er zijn dus geen zoutmoleculen aan te wijzen. 
   
4. VERHOUDING van de ionen in het ionrooster = verhoudingsformule
   

NaCl bestaat uit Na+ en Cl- ionen

MgCl2 bestaat uit Mg2+ en Cl- ionen

formules van zouten

Zouten zijn ongeladen = neutraal.

Er is dus altijd in totaal evenveel postieve lading als negatieve lading.

1000 Na+ ionen met 1000 Cl- ionen = neutrale stof.

1000 Mg2+ ionen met  .....   Cl- ionen = neutrale stof. 

1. Schrijf de naam van het zout op.
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
3. Bereken de verhouding van de ladingen, zodat het samen 0 is.
4. Schrijf de verhoudingsformule op
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en met de fase. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Enkelvoudige ionen

Leer deze tabel uit je hoofd

De systematische naam van een zout

 is afgeleid van de namen van de ionen 

positieve ion staat altijd voorop. 

Dat levert dan de naam van het zout op.

NOOIT telwoorden als di/tri/tetra etc.. Telwoorden zijn voor moleculen en niet voor zouten.

Opstellen zoutformule:

1. noteer naam van het zout
2. zet de ionen met lading in symbolen
3. zet de verhouding eronder, de totale lading moet nul zijn
4. schrijf de verhoudingsformule op. Aantallen noteer je rechtsonder, laat het cijfer 1 weg
5. schrijf de zoutformule op zonder lading

Voorbeeld 1:

1. magnesiumchloride
2.       Mg2+       Cl-                                          
3.          1       :        2     (1x2+) + (2x1-) = 0                                                          
4.    Mg2+  Cl- 2                                              
5. Mg Cl 2

1. Schrijf de naam van het zout op.
2. Schrijf de ionen met ladingen in symbolen.
3. Zet de verhouding van de ladingen eronder, zodat het samen 0 is.
4. Schrijf de verhoudingsformule op. 
5. Schrijf de zoutformule op zonder ladingen en de fase. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Neem dit over in je schrift!

1. ijzer(III)oxide

2. 

3.    2     :     3

4. 

5. 

Hoe stel je een zoutformule op?

Voorbeeld

Fe​3+​​

O​2−​​

(Fe​3+​​)​2​​(O​2−​​)​3​​

Fe​2​​​​​O​3​​(s)

Wat is de juiste naam van het zout FeO?

Tip: kijk naar de lading van oxide om te weten wat de lading van het ijzerion moet zijn

oefenen

1. ijzeroxide
2. ijzer(II)oxide
3. ijzerdioxide
4. di-ijzeroxide

Wat is de juiste verhoudingsformule van natriumchloride ?

oefenen

1. 2NaCl
2. Na​2​​Cl
3. NaCl​2​​
4. NaCl

Wat is de juiste verhoudingsformule van kaliumoxide ?

oefenen

1. K​2​​O​2​​
2. K​2​​O
3. KO​2​​
4. KO

Wat is de juiste verhoudingsformule van tin(II)jodide ?

oefenen

1. Sn​2​​I​2​​
2. Sn​2​​I
3. SnI​2​​
4. SnI

Wat is de juiste verhoudingsformule van lood (IV) oxide ?

oefenen

1. Pb​2​​O​2​​
2. Pb​2​​O
3. PbO​2​​
4. PbO

Geef de verhoudingsformule van:
1. magnesiumoxide
2. aluminiumoxide
3. uraan(VI)fluoride
4. koper(I)sulfide

Geef de juiste naam van de volgende zouten:

Hg​2​​O

Fe​2​​S​3​​

Ag​2​​S

PbBr​4​​

Ik kan de verhoudingsformule van een zout met enkelvoudige ionen geven

leerdoelencheck

1. nee, ik weet niet wat een verhoudingsformule is
2. nee, ik snap niet wat die getallen boven en onder het ion betekenen
3. nee, ik snap niet hoe je de verhouding kunt weten
4. als ik de lading van de ionen heb geleerd, lukt me dit wel

Ik kan de naam van een zout geven als ik de formule zie

leerdoelencheck

1. nee, ik ken de namen van de ionen niet
2. nee, ik weet niet wat die Romeinse cijfers betekenen
3. nee, ik begrijp niet waarom je geen telwoorden gebruikt
4. ja, als ik de formules van de ionen heb geleerd, lukt me dit wel

Eigen werk

Maak opgave 8 (online)

Leer de lading van de 

ionen uit tabel 1 (blz 111) 

oefenen

#100%

leren

Heb je nog een vraag over deze les? Stel hem dan hier