1. Verlichting introductie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Isabelle Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken

Belle van Zuylen 

1740-1805

schrijfster

componiste

Wat weet je al over de verlichting 1700-1800?

politieke achtergronden

Republiek: de standenmaatschappij

1. de adel

2. regenten

3. middelstand/ de burgerij

4. boeren en arbeiders

Politieke achtergrond 18e eeuw

Oranjegezinden

Patriotten 

Europa

1789 Franse Revolutie

Opstand van de burgerij tegen vorst, kerk en adel

1795 einde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

1795-1806 Bataafsche Republiek

1806-1810 Lodewijk Napoleon is ' Konijn van Olland'

Pruikentijd

Dubbele betekenis

1. Men droeg pruiken

2. decadentie en zelfgenoegzaamheid van de elite

In de vorige (17e) eeuw kwam de kunst en de handel tot bloei. In de 18e eeuw staat dit enigszins stil. Hoewel dat meer schijn is, dan werkelijkheid.

Welke twee politieke stromingen staan in deze periode tegenover elkaar?

Belangrijke termen van de 18e eeuw

1. Ratio

2. Optimisme

3. Moraliseren (Didactisch-moralistische tijdschriften)

4. Opvoeding (tabula rasa)

Ratio

In deze eeuw draait alles om ratio/reden.

 Je moet rationele beslissingen nemen.

Kennis staat boven gevoel

encyclopedie

Optimisme

De mensen zijn van nature goed

Kennis bevordert positief gedrag

moraliseren

mensen moeten leren wat goed en wat slecht is.

Het kind is een onbeschreven blad (tabula rasa)

Opvoeding

Het kind werd dus gezien als een tabula rasa (onbeschreven blad)

Door opvoeding kon je er een oplettende en weldenkende burger van maken.