werkwoordspelling - les 1

werkwoordspelling
1 / 34
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 34 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

werkwoordspelling

Slide 1 - Slide

Wat gaan we doen?
-vooruitblik
-incongruentie
-werkwoordspelling

Slide 2 - Slide

fictieopdracht 2

Slide 3 - Slide

keuzeopdracht 1
-lees een kort verhaal van plotify
-kies een van de bijbehorende opdrachten
-alleen of in tweetallen

Slide 4 - Slide

keuzeopdracht 2
-kies een boek van www.lezenvoordelijst.nl
-kies een van de bijbehorende opdrachten
-alleen of in tweetallen

Slide 5 - Slide

inleverdatum
uiterlijk vrijdag 4 juni 0:00 uur (mail of chat)

Slide 6 - Slide

incongruentie
doel:
Ik kan zinnen formuleren waarin ow en pv in getal overeenkomen.

Slide 7 - Slide

enkelvoud of meervoud?
Geef van de volgende woorden aan of deze ev of mv zijn.

Slide 8 - Slide

media
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 9 - Quiz

aantal
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 10 - Quiz

iedereen
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 11 - Quiz

overheid
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 12 - Quiz

hersenen
A
enkelvoud
B
meervoud

Slide 13 - Quiz

(in)congruentie
Bij een enkelvoudig onderwerp hoort een enkelvoudige persoonsvorm en bij een meervoudig onderwerp een meervoudige persoonsvorm. Dat heet congruentie.

Als het getal (= enkelvoud of meervoud) van onderwerp en persoonsvorm ongelijk is, heet dat incongruentie.

Slide 14 - Slide

incongruentie - oorzaken
Het onderwerp is meervoud, maar wordt voor enkelvoud aangezien:
*In Nederland wordt softdrugs (ow) al heel lang gedoogd.

Het onderwerp (ow) lijkt meervoud, maar is enkelvoud, omdat de kern enkelvoud is:
*Een aantal (kern v.h. ow; enkelvoud) bezoekers (meervoud) van het pretpark vonden (meervoud) het heel vervelend dat de wachtrijen zo lang waren.

Slide 15 - Slide

incongruentie - oorzaken
De persoonsvorm en het onderwerp staan ver uit elkaar en daartussen staan andere zinsdelen met een ander getal dan het onderwerp:
*Uit de gegevens van het waterleidingbedrijf bleek dat de heer (kern v.h. ow; enkelvoud) Jansen, net als zijn buren en veel andere inwoners van de stad, veel minder water hadden (pv; meervoud) verbruikt dan in de jaren ervoor.

Slide 16 - Slide

incongruentie - oorzaken
Het meewerkend voorwerp wordt ten onrechte voor het onderwerp aangezien:
*Omdat de hulpverleners nauwelijks ruimte kregen om hun werk te doen, werden de omstanders (meewerkend voorwerp) verzocht <allemaal een stapje achteruit te doen (onderwerp)>.

(Aan de omstanders (meewerkend voorwerp) wordt <dat> verzocht.)

Slide 17 - Slide

verbeter de zin:
Oudere mensen beweren vaak dat de jeugd van tegenwoordig geen enkel respect meer voor hen hebben.

Slide 18 - Open question

verbeter de zin:
Uit onderzoek blijkt dat dertien procent van de Nederlanders niet goed kunnen lezen en schrijven.

Slide 19 - Open question

Slide 20 - Slide

werkwoordspelling

Slide 21 - Slide

Waarom doen we dit?
1) Werkwoorden kun je alleen maar goed spellen, als je weet met welke vorm      van het werkwoord je te maken hebt:
    fout:  dat gebeurd nooit                   goed:  dat gebeurt nooit
    fout:  dat is nog nooit gebeurt      goed:  dat is nog nooit gebeurd

2) Het is verplichte stof 

Slide 22 - Slide

persoonsvorm tt en vt
Doelen:
-Ik kan de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd op de juiste      manier spellen.
-Ik kan de persoonsvorm in de verleden tijd op de juiste manier    spellen.

Slide 23 - Slide

pv-tt-ev           ik-vorm 
De stam van een werkwoord is het werkwoord zonder -en aan het eind. 
Soms zijn de ik-vorm en de stam hetzelfde, maar vaak moet je de stam aanpassen om de ik-vorm goed te spellen.

Slide 24 - Slide

werkwoord                 stam                   ik-vorm
lachen                           lach                     lach
lopen                             lop                        loop
zweven                         zwev                   zweef
reizen                            reiz                       reis

                        Let op bij s-z woorden en f-v woorden.


Slide 25 - Slide

Wanneer gebruik je de ik-vorm?
  • Als ik  het onderwerp is:                                                                                                                                  Ik loop door het bos.
                              Loop ik door het bos?
  • Als je of jij  achter de pv staat:
                             Loop jij door het bos?
                             Krijg jij een ijsje?
  • Bij de gebiedende wijs (bevel, let op uitroepteken)  
                             Kom hier!
                             Maak je huiswerk!


Slide 26 - Slide

pv-tt-ev         hij-vorm
  • De hij-vorm maak je door t achter de ik-vorm te schrijven:
                  Hij loopt
                  Hij fietst
                  Hij slaapt


Slide 27 - Slide

Wanneer gebruik je de hij-vorm?
  • Als hij of zij  het onderwerp is:                                                                                                                    Hij loopt door het bos.
  • Bij personen of dingen in het enkelvoud.
                              Het personeel ontvangt een bonus.
                              De stoel staat in de keuken.
  • Als je of jij onderwerp is en voor de pv staat:
                             Jij verft de deur.
                             Je helpt mij goed vandaag.


Slide 28 - Slide

werkwoorden op -d
Veel mensen maken fouten met werkwoorden met stam op -d.
  •  Probleem 1: je hoort een t, maar schrijft een d:  ik word
  • Probleem 2: de d blijft staan, ook als er t achter komt:  jij wordt

                  Bij twijfel, gebruik het werkwoord smurfen.

Slide 29 - Slide

persoonsvorm tegenwoordige tijd meervoud
(pv-tt-mv)
  • Heeft maar één vorm: de wij-vorm
  • De wij-vorm maak je door het hele werkwoord te schrijven:
                  Wij lopen
                  Jullie fietsen
                  Zij rennen


Slide 30 - Slide

Wanneer gebruik je de wij-vorm?
  • Als wij, jullie of zij  het onderwerp is:                                                                                                         Wij klimmen in een boom. 
                               Jullie lopen door de stad.
                               Zij zwemmen in de rivier.
  • Bij personen of dingen in het meervoud.
                              De leerlingen krijgen hun rapport.
                              De schoenen staan in de kast.


Slide 31 - Slide

onregelmatige vormen

Het Nederlands heeft ook een aantal onregelmatige vormen. 
De ik-vorm, jij-vorm of hij-vorm wordt dan anders gespeld dan bij gewone werkwoorden.

Slide 32 - Slide

oefenen
www.maxitaal.net/sh -> werkwoorden -> persoonsvorm tt

klaar? -> weektaak

Slide 33 - Slide

weektaak
Hoofdstuk 1 spelling ww-vormen: opdr. 10
Hoofdstuk 2 lastige ww-vormen: opdr. 13

Slide 34 - Slide