Wetgeving in de zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2,3

Wetgeving in de zorg

Beroepen wet BIG

Beroepen

Sinds 2011 zijn er een aantal beroepen erbij gekomen (artikel 36a):

Verpleegkundig specialist

Physician Assistent.

Deskundig en bekwaam

Bij het verrichten van een medische handeling stelt de Wet BIG de voorwaarden van deskundigheid en bekwaamheid. 

Deskundig > voldoende scholing

Bekwaam > voldoende oefening

Bij de voorbehouden handelingen komen er nog twee voorwaarden bij: opdracht en mogelijkheid van tussenkomst van de arts:

Griepspuit en de venapunctie: bij deze handelingen hoeft de arts alleen telefonisch bereikbaar te zijn. (wel duidelijke afspraken als het mis gaat)

Strafmaatregelen

Ondeskundig handelen is in strijd met de (tucht-) recht. Hiervoor kan er een strafmaatregel worden opgelegd door de tuchtrechter.

BIG register

Je voldoet aan de voorwaarden van registratie van het register als je:

2400 uur stage en/of werkuren hebt.

een erkende diploma hebt ontvangen van een geaccrediteerde opleiding.

WvGGZ

Regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een GGZ-instelling kan plaats vinden.

Wie beslist dit? 

Als er geen vrijwillige zorg mogelijk is om dat ernstig nadeel weg te nemen, kan de rechter hen verplichte zorg opleggen.

Voorwaarden verplichte zorg

• de enige manier is om het ernstige nadeel weg te nemen;
  
• proportioneel is (in verhouding staat tot het op te lossen ernstig nadeel);
• effectief is (resultaat oplevert).

Verplichte zorg voorkomen!

De wet is er op gericht om verplichte zorg zo veel mogelijk te voorkomen. Als verplichte zorg echt noodzakelijk is, moeten de minst ingrijpende vorm worden ingezet en de dwang zo snel mogelijk worden afgebouwd.

Wet Zorg en Dwang 

Wetten in de gezondheidszorg

Vormen van verplichte zorg

• Ondergaan van medische behandeling
•  Beperking van vrijheid

Ondergaan van medische behandeling

• Het toedienen van vocht, voeding en medicijnen
• Medische controles of andere medische handelingen ter behandeling van zijn psychische stoornis
• Een therapeutische behandeling
• De behandeling van een lichamelijke aandoening die samenhangt met zijn psychische stoornis. Bijvoorbeeld: De patiënt weigert medicatie voor suikerziekte. Hij weigert dit, omdat hij door zijn psychose denkt dat hij die medicatie niet nodig heeft.

Beperking van vrijheid

• Beperking in de bewegingsvrijheid om te gaan en staan waar hij wil binnen een gebouw, of door lichamelijke fixatie. Bijvoorbeeld: patiënt mag wel in de woonkamer maar niet in de keuken, of dat hem tijdelijk vastpakken en vasthouden.
• De patiënt kan in een speciaal ingerichte, afgesloten kamer worden geplaatst of in zijn kamer worden ingesloten
• Er kan toezicht op de patiënt worden gehouden. Bijvoorbeeld: door middel van een camera.

• Beperking van bezoek
• Opname in een accommodatie. De patiënt kan verplicht opgenomen worden in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Hij wordt dan naar een instelling gebracht. Het is mogelijk dat hij de instelling of de behandelafdeling dan niet meer zelfstandig mag verlaten.

Zorgmachtiging of crisismaatregel

De rechter of burgemeester legt in de zorgmachtiging of crisismaatregel vast welke van de bovenstaande vormen van verplichte zorg aan de patiënt mogen worden opgelegd. Dit hoeft dus niet altijd om alle mogelijke maatregelen te gaan, en de vormen die zijn opgenomen hoeven ook niet altijd te worden uitgevoerd.

De WZD onderscheidt de volgende 9 categorieën onvrijwillige zorg:

1. Medische handelingen en therapeutische maatregelen; 
2. Beperken van de bewegingsvrijheid;
3. Insluiten;
4. Uitoefenen van toezicht op betrokkene;
5. Onderzoek aan kleding of lichaam;
6. Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen;
7. Controleren op de aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen;
8. Beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten;
9. Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek. 

Het toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn.

Bij verlenen van onvrijwillige zorg wordt  stappenplan in gezet ter beoordeling noodzaak.

Rood = Het stappenplan altijd van toepassing bij wilsonbekwame cliënten; ook als de vertegenwoordiger

instemt met deze zorg en de cliënt zich daartegen niet verzet.

Stel je voor dat ...

• je dagelijks je telefoon moet inleveren als je naar je slaapkamer gaat;
• je elke ochtend om 08.00 uur moet opstaan (ook in het weekend en in vakanties);
• elke dag om 21.00 uur de lichten uit moeten;
• je niet zelf hebt kunnen kiezen welk broodbeleg op tafel staat;
• je met mensen woont die je niet aardig vindt;
• er kleding voor je is klaargelegd voor de volgende dag;
• er voor je bepaald wordt of je onder de douche kan of niet;
• je de dag na een feestje een urinetest moet doen ter controle op middelengebruik.

Verzet en instemmen

Niet alle cliënten kunnen zeggen of ze iets wel of niet willen (wils(on)bekwaamheid). Daarom is het belangrijk dat je doorhebt wanneer iemand zich verzet tegen een maatregel.

Het is voor jullie als verpleegkundige belangrijk hoe je hiermee omgaat.

Wilsonbekwaam

In sommige situaties kan een patiënt zelf niet (meer) zijn wensen kenbaar maken. Iemand is dan wilsonbekwaam. 

Een patiënt is wilsonbekwaam als hij:

• De informatie over zijn ziekte niet kan begrijpen
  
• Zelf geen beslissing over zijn behandeling kan nemen
  
• Of de gevolgen van een beslissing niet kan overzien.
  
• Een persoon die niet voor zichzelf kan beslissen is wilsonbekwaam.

WLZ

De Wet langdurige zorg (Wlz) is bedoeld voor mensen die voortdurend (intensieve) zorg nodig hebben in de nabije omgeving, zoals chronisch zieken, kwetsbare ouderen en mensen met een ernstige geestelijke of lichamelijke beperking.

Concreet gezien komt iemand in aanmerking voor zorg uit de Wlz als:

Iemand zichzelf niet meer kan redden in de maatschappij

Er sprake is ernstige verwaarlozing

Er sprake is van lichamelijk letsel door een ziekte, aandoening of beperking

De ontwikkeling van iemand ernstig wordt geschaad, al dan niet onder invloed van een ander

De veiligheid van iemand ernstig wordt bedreigd

WLZ aanvragen

Bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) moet de aanvraag voor WLZ worden gedaan.

CIZ beoordeeld de aanvraag

Bij goedkeuring..

In principe wordt de zorg op één van de volgende twee manieren geleverd:

• Intramuraal: zorg in een zorginstelling, middels zorg in natura of een persoonsgebonden budget (pgb)
  
• Extramuraal: zorg thuis (als de situatie dit toelaat en de kosten niet hoger zijn dan bij verblijf in een instelling), middels een volledig pakket thuis (vpt), modulair pakket thuis (mpt) of een persoonsgebonden budget (pgb)