H4 - TH5 regeling - BS1

Thema 5: Regeling
hormonen en zenuwen
1 / 18
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 18 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Thema 5: Regeling
hormonen en zenuwen

Slide 1 - Slide

Thema 5: Regeling
Basisstof 1:
Regeling en homeostase

Slide 2 - Slide

Leerdoelen BS1
Na deze les kun je:
  • beschrijven hoe regelkringen een rol spelen bij het handhaven van de homeostase bij de mens.


Slide 3 - Slide

  • normwaarde
  • regelkring
  • dynamische evenwicht
  • homeostase
  • negatieve terugkoppeling
  • positieve terugkoppeling
  • uitwendig milieu 
  • inwendig milieu 
Begrippen uit BS1  

Slide 4 - Slide

Homeostase
In ons lichaam vinden veel processen plaats, die leiden tot de aanmaak of afgifte van stoffen aan het intern milieu (bloed en weefselvloeistof). 
Teveel of te weinig van een bepaalde stof kan leiden tot problemen voor het lichaam. Daarom is het belangrijk dat het lichaam een balans bewaart.
Homeostase
Biojuf - Intern mileu

Slide 5 - Slide

inwendig en uitwendig milieu
uitwendig milieu
  • direct contact met omgeving
  • eencelligen volledig in contact uitwendig milieu
  • o.a. inhoud darmen, longen en blaas
inwendig milieu
  • geen direct contact omgeving
  • meercellige organismen meeste cellen niet met uitwendig milieu in contact 
  • 1 cellaag tussen
  • o.a. bloed, weefselvloeistof, cellen

Slide 6 - Slide

Homeostase
Ons lichaam houdt het interne milieu (bloed en weefselvloeistof) zoveel mogelijk stabiel door stoffen af te geven en op te nemen. De regeling ligt bij het zenuw- en hormoonstelsel.

Slide 7 - Slide

Homeostase
Het behouden van deze balans noemt men homeostase.
Het lichaam meet en vergelijkt de concentraties van stoffen in het intern milieu en stuurt bij als dat nodig is.
Het evenwicht dat onstaat is een dynamisch evenwicht dat schommelt rondom een normwaarde, dankzij een regelkring.
Homeostase

Slide 8 - Slide

Voorbeelden van processen, gereguleerd door middel van homeostase

  • Lichaamstemperatuur
  • pH balans
  • Water balans
  • balans opgeloste zouten in bloed
  • Bloeddruk
  • Bloedsuikerspiegel
  • CO2 en O2 balans (gaswisseling)

Slide 9 - Slide

Regelkringen
Regelkringen berusten op een feedbackloop.
Deze feedbackloops maken gebruik van positieve- en negatieve terugkoppeling.

Denk maar aan de werking van de thermostaat thuis, in de woonkamer:
  1. Te warm > ketel slaat af
  2. Temperatuur zakt onder normwaarde
  3. Te koud > ketel slaat aan
  4. Temperatuur stijgt boven norwaarde
  5. Terug naar 1.

Slide 10 - Slide

termen 
effector
conductor
regelcentrum/controle centrum
receptor

Slide 11 - Slide

termen 
receptor -> zintuigen
conductor (geleider)-> zenuwen
regelcentrum/controle centrum
-> centrale zenuwstelsel
effector -> spieren en klieren

Slide 12 - Slide

Regelkringen
In het voorbeeld van de thermostaat is de kachel de effector.
De effector is in het menselijk lichaam vaak een hormoonklier. Het hormoon bindt zich aan een speciale receptor op een cel en activeert daarmee een bepaald celproces.

Slide 13 - Slide

Negatieve terugkoppeling
Negatieve terugkoppeling
Hormonen remmen hun eigen aanmaak, waardoor een effect niet steeds sterker wordt en uit de hand loopt.


Oftewel:
Hoe meer van het hormoon aanwezig is, hoe minder er zal worden aangemaakt (+/-). 
Hoe minder van het hormoon aanwezig is, hoe meer er zal worden aangemaakt (-/+).

Deze +/- en -/+ relatie noemt men negatieve terugkoppeling.

Slide 14 - Slide

regelkringen in de BINAS

Slide 15 - Slide

BINAS 87B

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Huiswerk bij BS1

Maak de opdrachten 1-3

Slide 18 - Slide