H2 stoffen: dichtheid

• Natuur en techniek
• MBO
• Studiejaar 2

H2 stoffen:  dichtheid

periodiek systeem der elementen

dichtheid 

massa, volume en dichtheid berekenen

zinken, drijven en zweven

terugblik hoofdstuk 2 stoffen

Afgelopen weken hebben we de volgende onderwerpen behandeld:

• stoffen en veiligheid
• zuivere stoffen en mengsels
• fasen en faseovergangen
• krachten tussen moleculen
• ontmengen van mengsels
• ontleden van moleculen  

Atomen

Moleculen bestaan uit atomen.

Moleculen = bouwwerken

Atomen      = bouwstenen

Samenstelling van het atoom

Kern

Neutronen en protonen

Rond de kern

Elektronen

Het atoom (kern en schil)

Een atoom bestaat uit een kern en 

een schil.  In de kern vind je:

protonen (+ lading)

neutronen (neutraal)

In de schil van de atoom vind je:

elektronen (- lading)

De bouw van een atoom

Een atoom bestaat uit: 

• Kern met protonen en neutronen
• Rond de kern zitten elektronen 
• Een atoom is elektrisch neutraal

Moleculen & atomen

Moleculen bestaan uit atomen.

Er zijn ca. 110 verschillende atomen

Er zijn ongeveer 110 verschillende atomen. Periodiek systeem verdelen in 2 groepen: Metalen en Niet-metalen

In het periodiek systeem staan al de verschillende atomen die we hebben. (ieder hokje is dus een andere kleur bolletje)

Molecuul dat uit één soort atomen bestaat

Extra

Het periodiek systeem kan je in je BiNaS vinden. In elk vakje staat een element met zijn eigenschappen. Zo staat in de afbeeldingen hierboven het atoomgetal rechts bovenaan en het massagetal links bovenaan. Verder worden de elementen aangegeven met hun symbool/afkorting. 

Uitleg

Het periodiek systeem is een schema met rijen (perioden) en kolommen (groepen). Alle elementen staan hierin overzichtelijk geordend. 

De elemten staan in de rijen op volgorde van atoomnummer (aantal protonen in de kern.

Elementen met dezelfde eigenschappen staan onder elkaar. 

 Het periodiek systeem

Groep 1 = alkalimetalen (deze atomen reageren heftig met water en halogenen)

Groep 2 = aardalkalimetalen (deze atomen reageren makkelijk met zuurstof)

Groep 17 = halogenen (deze atomen reageren heftig met metalen)

Groep 18 = edelgassen (deze atomen reageren niet met andere stoffen)

Alkalimetalen 

• Natrium is een alkalimetaal;
• Het heeft 1 elektron in de buitenste schil (net als alle alkalimetalen)
• Hoe kan natrium een volle buitenste schil krijgen?

Groep 1: Alkalimetalen reageren heftig met water

zeer onedele metalen (alkalimetalen)

Litium

Natrium

Kalium

Rubidium

Cesium

Francium

zeer onedele metalen (alkalimetalen)

Demo-practicum Natrium

Francium in water

Halogenen en edelgassen 

• Groep 17 van het periodiek systeem zijn halogenen.
• Zijn één elektron verwijderd van een volle buitenste schil;
• Omdat een volle buitenste schil zo stabiel is, willen halogenen dit ook, net als edelgassen.
• Groep 18 zijn edelgassen en reageren vrijwel niet met andere stoffen, hun schillen zijn vol!

Een indeling van stoffen (verbindingen)

• Moleculaire stoffen zijn opgebouwd uit niet-metaal atomen.
• Metalen zijn opgebouwd uit metaal atomen. (geen verbinding, dus elementen)
• Zouten zijn opgebouwd uit een metaal en niet-metaal atoom.

Dichtheid

Dichtheid:

Dichtheid = Het aantal gram van 1 cm³ van een stof

                 

Dichtheid is massa in gram van 1 cm3

Grootheid is dichtheid

Eenheid is g/cm3

Massa

• Je meet de massa in gram (g) of in kilogram (kg)
  
• 1 kg = 1000 g
  

• Met een weegschaal kun je de massa bepalen. 

Berekenen volume rechthoekige voorwerpen

• Volume = lengte x breedte x hoogte
  
• V = l ∙ b ∙ h
  

Stappenplan berekenen volume rechthoekige voorwerpen

• 1) Meet de lengte van de verschillende zijden
  
• 2) Gebruik de formule: V= l ∙ b ∙ h
  
• 3) Afmetingen in cm ingevuld? --> volume in cm³                               Afmetingen in m ingevuld? --> volume in m³

Voorbeeld opdracht

Voorbeeld opdracht

volume van andere voorwerpen

• Het volume van onregelmatig gevormde voorwerpen kun je bepalen met de onderdompelmethode.
• 1 mL = 1 cm³
  

Volume

• Je meet de volume in liter (L) of in milliliter (mL)
  
• 1 L = 1000 mL
  

• 1 L = 1 dm³
• 1 mL = 1 cm³

Stappenplan onderdompelmethode

1. Vul een maatcilinder tot een bepaalde hoogte met water.
   
2. Lees de stand van het water af: beginstand.
   
3. Laat het voorwerp voorzichtig in het water zakken: helemaal onder water.
   
4. Lees opnieuw de stand van het water af: eindstand.
   
5. Reken uit: eindstand – beginstand. Dit is het volume van het voorwerp.
   
6.  Volume = volume eindstand – volume beginstand                                                                V = V_e – V_b

Voorbeeld opdracht

Voorbeeld opdracht

Massa = Volume * Dichtheid

Dichtheid = Massa / Volume

Volume = Massa / Dichtheid

Drijven, Zinken en Zweven

Drijven: dichtheid is kleiner dan dichtheid van water 

Zinken: dichtheid is groter dan dichtheid van water 

Zweven: dichtheid is gelijk aan dichtheid van water 

Drijven, zinken en zweven

Dichtheid van water is 1 g/cm³

Dichtheid van blokje groter 1 g/cm3 --> Zinken

Dichtheid van blokje kleiner 1 g/cm3 --> Drijven

Dichtheid van blokje gelijk 1 g/cm3 --> Zweven

Drijven, zinken of zweven?

Stoffen stapelen:

Lagere dichtheden drijven op hogere

dichtheden.

Wanneer zweeft iets dan in een

vloeistof/gas?

Drijven, Zinken en Zweven

oefenen

Maak de opdrachten over dichtheid op pag. 23