5V K3C Reihenfolge Verben in Haupt- und Nebensätzen + Wiederholung

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

V5 Kapitel 3

Lernziele

1. Je herhaalt de betekenis van signaalwoorden en het verband dat ze in de tekst aangeven.
   
   
2. Aan het einde van de les weet je wat de volgorde van Duitse werkwoorden in hoofd- en bijzinnen is. 
   

Grammatik 

Wat doet een nevenschikkend voegwoord?

1. het verbindt twee hoofdzinnen
2. het verbindt een hoofdzin met een bijzin
3. het verbindt twee bijzinnen

Ich gehe hinaus, denn es ist sehr schönes Wetter.

'denn' verbindt twee hoofdzinnen aan elkaar. 

Wat doet een onderschikkend voegwoord?

1. het verbindt twee hoofdzinnen
2. het verbindt een hoofdzin met een bijzin
3. het verbindt twee bijzinnen

Ich gehe hinaus, weil es sehr schönes Wetter ist.

'weil' verbindt hoofdzin met bijzin. 

Theorie

2 of meer hele werkwoorden in de hoofdzin:
wat is dan de Duitse werkwoordsvolgorde?

"Ik heb hem niet kunnen feliciteren"

"Hij heeft mij snel kunnen helpen"

"Jullie hebben het mij laten weten"

De positie van het werkwoord in de hoofdzin

"We - spelen -morgen - tegen -      de -  winnaar -   van -    afgelopen -   jaar."

"Wir- spielen - morgen - gegen -  den - Gewinner - vom -    letzten -       Jahr."

• Onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar.
• Dezelfde structuur als in het Nederlands.

De positie van het werkwoord in de bijzin

Ik     ga       naar buiten  , omdat het   mooi        weer    is.

Ich  gehe  hinaus          , weil        das  Wetter  schön  ist.

• De persoonsvorm staat achteraan in de zin.
• Onderwerp en persoonsvorm zijn gescheiden.
• In het Duits zijn hoofd en bijzin altijd gescheiden door een komma.

2 of meer hele werkwoorden in de hoofdzin:
wat is dan de Duitse werkwoordsvolgorde?

"Ik heb hem niet kunnen feliciteren"

"Hij heeft mij snel kunnen helpen"

"Jullie hebben het mij laten weten"

• In het Duits komen de Modalverben helemaal aan het eind.
• In het Duits komen de volgende werkwoorden helemaal aan het eind: sehen, lassen, helfen, hören. 

2 of meer hele werkwoorden in de bijzin:
wat is dan de Duitse werkwoordsvolgorde?

Ik    hoop    dat     hij    snel            zal         komen. (alternatief??)

Ich  hoffe, dass  er   schnell   kommen  wird.

Normaal staat in de Duitse bijzin de persoonsvorm achteraan. 

2 of meer hele werkwoorden in de bijzin:
wat is dan de Duitse werkwoordsvolgorde?

Ik     hoop   dat     je    op   het  feest    zult    kunnen    komen.

Ich  hoffe, dass  du   auf  das Fest    wirst  kommen  können.

• Alle werkwoorden (gezegde) naar het eind van de zin.
• De persoonsvorm komt als eerste in de rij, wanneer het tweede hele werkwoord een Modalverb is.
• De beide hele werkwoorden (kommen & können), draaien ten opzichte van het Nederlands om.

"Ich kann bei Mathe leider nicht mitmachen. Ich habe meine Schulbücher vergessen."
(gebruik voegwoord 'denn')

Die Lehrerin hilft mir. Sie hatte eigentlich keine Zeit.
(gebruik 'obwohl')

Ich finde. Du hättest mir helfen sollen.
(gebruik 'dass')

Das Kind sagt, das/dass es Bauchschmerzen hat.

1. dass
2. das

Das Kind, das/dass Bauchschmerzen hatte, kann jetzt wieder lachen.

1. dass
2. das

Ich habe das Auto nicht gekauft, aber/ sondern geleast.

1. aber
2. sondern

Ich beende unsere Freundschaft, wenn/wann/als du nicht die Wahrheit sagst.

1. wenn
2. wann
3. als

Ich weiß noch nicht, ob/oder ich mitkomme.

1. ob
2. oder