§12.1 prikkels en signalen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat weten we nog over prikkels?

https:

Zenuwcellen

12.1 Prikkels en signalen

Gedrag

• alles wat mensen en dieren doen 
  
• Ontstaat doordat mensen / dieren reageren op inwendige en uitwendige prikkels 
  
• Komt tot stand door spieren / klieren 
  

Lichaamstaal zie je vaak op het gezicht en aan iemands houding

         Bij dieren zijn  de signalen geluid 

en lichaamstaal

Sleutelprikkel en supranormale prikkel

Prikkel dat herhaaldelijk leidt tot hetzelfde gedrag --> sleutelprikkel

Sleutelprikkel dat overdreven gedrag oproept --> supranormale prikkel

Wat is duidelijke lichaamstaal?

Dieren gebruiken voornamelijk lichaamstaal om elkaar iets duidelijk te maken. 

Voorbeeld: het boze uiterlijk van een boze poes is voor een andere poes een duidelijke prikkel en leidt tot een reactie. 

signaal > geuren, kleuren, gebaren, bewegingen, lichaamstaal en geluiden 

Lichaamstaal

Met je lichaam laten zien wat je bedoelt

• Ritueel gedrag, rangorde, territorium(gedrag), dreiggedrag
  
• Prikkels (inwendig en uitwendig) en signalen, sleutelprikkel en supranormale prikkel


• Aangeboren gedrag (instinct)
• overspronggedrag



• Ethogram (kwalificeren) en protocol (kwantificeren), antropomorfisme
• Reflexen, bewust gedrag, spelen
• Inprenten, trial and error, imitatie, gewenning

Prikkels (alweer!)

- Inwendige prikkels
- Uitwendige prikkels

- Sleutelprikkels (afbeeldingen)

Hoe beschrijf je gedrag?

Gedrag beschrijf je met een Ethogram, vervolgens kun je met een Protocol bijhouden welk gedrag (handelingen) een dier vertoond.

Hoe maak ik dit? 

Huiswerk:

Maak een ethogram en een protocol van jouw huisdier of het huisdier van een ander!

Oefenen:
http://biologiepagina.nl/Oefeningen/Begrippen/gedragbrugklas.htm