Geschiedenis km

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

H4 steden en staten

Gebruik de vier tijdvakken en acht kenmerkende aspecten.

Maak de juiste combinaties.

Tijd van

Jagers

en

Boeren

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Monniken en Ridders

Tijd van Steden en Staten

burgerschap en wetenschappelijk

denken in de Griekse stadstaat

de levenswijze van jager-verzamelaars

de opkomst van de stedelijke burgerij en

de toenemende zelfstandigheid van

steden

de verspreiding van de

Grieks-Romeinse cultuur en de

confrontatie met de Germaanse culturen

de verspreiding van het christendom in

Europa

het begin van staatsvorming en

centralisatie

het ontstaan en de verspreiding van de

islam

het ontstaan van de landbouw en de

landbouw-samenlevingen

Kenmerkende aspecten

4.1. De opkomst van handel en ambacht legde de basis voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving.

4.2. De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.

4.3. Het begin van staatsvorming en centralisatie.

4.4. Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben.

4.5. De expansie van de christelijke wereld, onder andere in de vorm van kruistochten.

Jagers en Boeren

Grieken en Romeinen

Monniken en Ridders

Steden en Staten

begrippen

ander woord voor provincie

 Een stad kon stadsrechten krijgen. 

Wat is GEEN stadsrecht?

1. De stad mocht zelf rechtszaken houden
2. De stad mocht zelf belasting ophalen
3. De stad mocht stadsmuren bouwen
4. De stad hoefde de landheer niks meer te betalen

Ambachtslieden

Hanze

Tijd van steden en staten

Markt

mensen die producten maken met hun handen en gereedschap

Duurde van 1000 tot 1500

een groep samenwerkende handelaren

plek waar mensen producten kopen en verkopen

Op deze afbeelding is Sint Maarten te zien. Hij heeft goede daden verricht. welk begrip past hierbij?

Wat zijn Kruistochten

1. Oorlog tegen de aanhangers van Islam
2. Tocht langs een kruispunt
3. Gelovigen die lopend kruisen gingen verspreiden
4. Een tocht naar een verboden gebied

1. Sleep naar het juiste vak:

Dit is een sleepvraag.

Tijd van Monniken en Ridders

Tijd van Steden en Staten

Landbouwsamenleving

Landbouw-stedelijke samenleving

Zelfvoorzienend

Handel over lange afstand

waarvan is sprake wanneer er steeds meer vanuit een plek wordt geregeerd?

Hoe heet de groep van aanzienlijke burgers die het stadsbestuur adviseerde en controleerde?

1. vroedschap
2. burgerij
3. gilde
4. hofhouding

toepassingsvragen

eerste stand

tweede stand

derde stand

edellieden

boeren

geestelijkheid

Hoe kon een middeleeuwse handelsnederzetting een echte stad worden?

1. Door de koning te vragen om een burgemeester te benoemen
2. Door stadsmuren te bouwen en zich onafhankelijk te verklaren
3. Door stadsrechten te kopen van de heer van het gebied
4. Door zich aan te sluiten bij een stedenbond, zoals de Hanze

Wat was een reden waarom er geldwisselaars waren?

Van wie kreeg een stad, stadsrechten?

1. Magistraat
2. Schout
3. Burgemeester
4. Heer

Welke zin over de Hanzesteden is niet waar?

1. Alle steden liggen aan de Ijssel
2. Alleen Kampen, Hattem, Elburg en Zutpen waren hanzesteden
3. er was internationale handel
4. burgers verdienden veel geld door de handel.

Waarom werden in de tijd van steden en staten zoveel grote kerken gebouwd.

Jeruzalem was voor moslims belangrijk omdat...

1. Jezus was daar gestorven en begraven.
2. Mohammed vandaar een reis naar de hemel heeft gemaakt.
3. Omdat de overgebleven muur van een oude tempel daar staat.
4. Jezus was daar geboren.

Gebruik de bron.
Past deze bron bij een landbouwsamenleving of bij een landbouwstedelijke samenleving? Leg je antwoord uit met een voorbeeld uit de bron

Waar ontstonden geen markten?

1. Kastelen, kerken
2. Lang open wateren & havens
3. Kruispunten, rivieren
4. Hoog in de bergen

JUIST of ONJUIST: Het onstaan van steden is een gevolg van het houden van markten om spullen te verkopen

1. Juist
2. Onjuist

welk begrip past bij de afbeelding?

In dit tijdvak ontstaan er weer steden. Hieronder staan 4 oorzaken, zet die in de juiste volgorde.
A: Er ontstaat een overschot aan voedsel
B: Mensen blijven wonen bij markten; zo ontstaan steden
C: Nieuwe uitvindingen en meer landbouwgrond
D: Rondreizende handelaren kopen voedsel van boeren.

1. C - A - D - B
2. A - D - C - B
3. C - B - A - D
4. D - C - B - A

Gebruik de vier uitspraken (1-4). Selecteer telkens of het om continuïteit (C) of verandering (V) gaat. (er is per rij maar één optie mogelijk).

1. 1. De koning heeft de meeste macht. 

2. Adel en leenheer kregen minder macht.

3. dorpen groeien uit tot steden.

4. Mensen waren zeer gelovig

V

V

V

V

C

C

C

C

Wat is de oorzaak van de bevolkingsgroei in de middeleeuwen

1. Ontstaan van steden
2. Ontstaan van ambachten
3. Overschotten
4. Specialiseren

Hoe kan het dat de Duitse vorst minder macht heeft vergeleken met Frankrijk of Engeland

1. De Duitse vorst heeft geen vrouw
2. De Duitse vorst heeft zijn macht niet geërfd, maar verdient.
3. de Duitse vorst is te lief en doet wat de rest wilt
4. Er is geen Duitse vorst. Dat gebied is van Frankrijk.