2.2 zuivere stoffen en mengsels

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2.2

Zuivere stoffen 

en mengsels

Leerdoelen

• Je kunt het verschil aangeven tussen zuivere stoffen en mengsels.
• Je kunt uitleggen wat een molecuul is en uitleggen uit welke soorten moleculen zuivere stoffen en mengsels bestaan.
  
• Je kunt oplossingen en suspensies onderscheiden.
  
• Je kunt beschrijven hoe je stoffen kunt scheiden door middel van extraheren of filtreren.
  

verschil tussen zuivere stof en mengsel

Een mengsel bestaat uit twee of meer soorten stoffen.

Voorbeeld: limonade.

Een zuivere stof bestaat uit één soort stof.

Voorbeeld: suiker.

kraanwater, is dat een zuivere stof of een mengsel?

1. een zuivere stof
2. een mengsel

Mengsels

Het plaatje hier naast is een mayonaise soort, bedenk maar  wat voor ingrediënten allemaal in zo een pot zit!

Ingrediënten in mayonaise

Oplossing

* Een oplossing is helder. 

* Blijft altijd gemengd. 

* Is een mengsel van een vaste stof in een vloeistof of een vloeistof in een vloeistof. 

Wat is kenmerkend aan een oplossing

1. De kleurloosheid
2. De dikte
3. Het blijft altijd gemengd

Suspensie

Een suspensie is troebel. Als je het laat staan ontmengd het zich weer. Het is een mengsel van een vaste stof in een vloeistof en de vaste stof blijf je zien. 

Bedenk zelf een voorbeeld van een suspensie

Extraheren

Bij extraheren gebruik je een oplosmiddel om stoffen uit een vaste stof op te lossen.

bv. bij koffie of thee zetten. Je gebruikt als oplosmiddel heet water om de geur, kleur en smaakstoffen op te lossen uit de gemalen koffiebonen of de theeblaadjes.

De koffie of thee noem je het extract.

Filtreren

Om een vaste stof uit een vloeistof te verwijderen kun je het filtreren. 

De vaste stof blijft achter in het filter (dit heet het residu)

De vloeistof gaat door het filter heen (dit heet filtraat)

Op deze manier kun je een suspensie scheiden. 

Emulsie is een mengsel van 2 vloeistoffen die niet in elkaar oplossen.

Een emulgator is een stof die ervoor zorgt dat een emulsie niet gaat ontmengen.

Welk mengsel kan je scheiden met filteren?

1. Suikerwater
2. Thee
3. Mayonaise
4. slootwater

Welke eigenschap is kenmerkend voor koper?

1. De geur
2. De kleur
3. De smaak
4. De brandbaarheid

Wat is het doel van suspensie scheiding?

1. Het doel van suspensie scheiding is om de gasvormige deeltjes van een mengsel te scheiden
2. Het doel van suspensie scheiding is om de opgeloste stoffen van een mengsel te scheiden
3. Het doel van suspensie scheiding is om de vloeistof van een mengsel te scheiden
4. Het doel van suspensie scheiding is om de vaste deeltjes van een mengsel te scheiden

Extraheren werkt door een verschil in ...

1. Deeltjesgrootte
2. Oplosbaarheid
3. Aanhechting
4. Kookpunt

welke kenmerken hoort bij deze mengsels:

Oplossing

suspsensie

vaste stof opgelost in water

Troebel

Helder 

Scheiden door filtreren

Scheiden door indampen

mengsel van vaste stof en vloeistof

Marjolein wil een mengsel van zout en suiker scheiden door met water te extraheren.
Leg uit waarom dat niet gaat lukken

Opgaven maken!

Maak vraag 1 t/m 11 uit je boek

paragraaf 2.2