Tekstdoelen en tekstsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 1-4

Nederlands

Tekstdoelen en tekstsoorten

Doelen van de les

Aan het eind van de les:

• kun je verschillende tekstdoelen benoemen
• kun je verschillende tekstsoorten benoemen
  
• kun je aangeven welk tekstsoort bij welk doel hoort

www.differentiatieathetpallas.nl

Verschillende tekstdoelen

Hoe weet je wat een schrijver wil met een tekst?

Tekstdoel weten

=

tekst beter begrijpen 

(je weet hoe de tekst eruit zal zien, je kunt al een beetje bedenken wat de inhoud van de tekst zal zijn)

amuseren, informeren, overhalen/ activeren, overtuigen, instrueren

Tekstsoort weten

=

tekst beter begrijpen

krantenartikel, recept, stripverhaal, reclame, recensie, review, flyer, etc.

Tekst

Overhalen/

Evaluatie lesdoel: Ik weet wat

Ik kan het onderwerp en de hoofdgedachte uit een tekst halen

😒🙁😐🙂😃

Sleep de uitleg naar het juiste tekstdoel:

informeren

instrueren

overtuigen

overhalen

amuseren

De schrijver wil....

Tekstdoel

je iets leren

je uitleggen hoe je iets moet doen

je overtuigen van zijn mening

je iets laten doen

je vermaken

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Overtuigen

Informeren

Instructie

Sleepvraag: Sleep de juiste tekstsoort naar het juiste tekstdoel

amuseren

informeren

instructie geven

overhalen

Sleep de tekstsoorten naar het juiste tekstdoel

Informeren

Overhalen

Instrueren

Amuseren

Wat is GEEN tekstdoel?

1. verkennen
2. informeren
3. overtuigen
4. vermaken

Wat is het tekstdoel?

1. De schrijver wil informatie geven (informeren)
2. De schrijver wil je vermaken (amuseren)
3. De schrijver wil je iets laten doen (overhalen)
4. De schrijver wil zijn mening geven (overtuigen)

Tekstverbanden en  Signaalwoorden

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden 

•Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinsdelen, zinnen en alinea’s.

Tijdsvolgorde

Voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger, hierna, , vervolgens, later, ten eerste, ten slotte,  later,  oorspronkelijk, intussen 

Welk signaalwoord past in de zin:
.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Opsommend

en, ook, verder, daarbij, bovendien, daarnaast, een ander…, ten eerste, vervolgens, eveneens, noch… noch…, zowel… als…., niet alleen… maar ook…, tevens, voorts, ten slotte

Welk signaalwoord past in de zin: In een democratie zijn er behalve verkiezingen, ........... vrijheid van meningsuiting en vrije pers.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Tegenstellend

maar, echter, toch, doch, niettemin, daarentegen, juist (niet), al(hoewel), desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, daar staat tegenover dat, terwijl (in de betekenis van hoewel)

Welk signaalwoord past in de zin:
Een appel is ................................ tot een banaan rond en hard.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Uitleggend

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, ter illustratie, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Welk signaalwoord past in de zin:
Iedere partij heeft een eigen mening over het onderwijs, .... de leraren moeten meer salaris krijgen.
(voorbeeld - toelichting)

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

redengevend

(argument) omdat, want, immers, namelijk, vanwege, wegens, aangezien  
(standpunt) daarom, dus  

Welk signaalwoord past in de zin: Mensen stemmen alleen in een hokje, ... de privacy.
(redegevend)

1. omdat
2. vanwege
3. want
4. immers

Samenvatting / conclusie

kortom, samengevat, al met al, met andere woorden

dus, kortom, concluderend, 

Welk signaalwoord past in de zin:
..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.
Samenvatting / conclusie

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij

Voorbeeld of toelichting

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, ter illustratie, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Samenvatting / conclusie

Samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar dat

Wat heb je deze les geleerd?

Heb je nog een vraag over deze les?

Huiswerk