hoofdstuk 17

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

hoofdstuk 17

Vragen

hoofdstuk 13 t/m 16

Nu 2 paragraven en maandag de laatste 2

Consumenten-prijs-indexcijfer (CPI)

CBS berekent de inflatie met het CPI.

• Bepaling van het goederenmandje
• Bepaling van de wegingsfactoren
• Omzetting van prijzen in indexcijfers
• Berekening van het consumentenprijsindexcijfer (CPI)
• Berekening verandering CPI (% stijging => inflatie)

CPI... Hoe bereken je dat?

   weging x indexcijfer  

  totaal wegingsfactor

CPI = 

Gevolgen inflatie

• Geld wordt minder waard
• Minder koopkracht
• Verslechtering (internationale) concurrentiepositie
• Besparingen dalen

Gevolgen deflatie

Hogere koopkracht

Bestedingen worden uitgesteld

Deflatie --> Lagere winstmarges bedrijven --> Minder investeringen en meer faillissementen --> Lagere werkgelegenheid

Geldillusie

 Mensen kijken alleen naar het absolute bedrag op hun bankrekening in plaats van wat ze met dat geld echt kunnen kopen.

Geldillusie is de neiging van mensen om over geld in nominale en niet in reële (voor inflatie gecorrigeerde) termen te denken.

Bestedingsinflatie

Stel je voor dat de vraag naar producten stijgt. 

• Er is onvoldoende aanbod, er zijn niet genoeg producten
• Dan zal de prijs stijgen
• Er ontstaat bestedingsinflatie. 

Kosteninflatie

Nog meer oorzaken voor inflatie (prijsstijgingen)

• Bedrijfskosten stijgen 
• Loonkosten, energiekosten, grondstofkosten worden duurder
• De kosten worden doorgerekend naar de verkoopprijs. 
• Dit is kosteninflatie

• Soms willen bedrijven meer verdienen en verhogen ze de winstmarge
• Dit is ook kosteninflatie

Oorzaken inflatie

Nog meer oorzaken voor inflatie (prijsstijgingen)

• Door import uit het buitenland, als in het buitenland inflatie is worden die producten ook duurder. 
• Importeren wordt zo duurder. 

• Door de overheid; als belastingen / accijnzen hoger worden. 
• of als een ondernemer hogere kosten kwijt is voor zijn werknemers voor parkeren, afvalverwerking of aan een bouwvergunning wordt dit doorgerekend in de prijs. 
  

Samen maken

17.11

Maken in de les/huiswerk

17.7/17.8/17.9/17.10

Deel 2

Vragen?

De maatschappelijke geldhoeveelheid M1

Chartaal (munten en bb) en giraal (direct opeisbaar) geld in handen publiek (bedrijven en gezinnen).

De banken horen er niet bij.

Spaargeld hoort niet bij M1

Geldschepping/Geldvernietiging

Door: 

Krediet verlenen

Geld op spaarrekening/deposito

Liquiditeitspercentage banken

Het liquiditeitspercentage geeft de verhouding weer tussen de hoeveelheid liquide middelen (=cash) en de omvang van de rekening courant verplichtingen (wat staat er uit) bij een bank.

Wordt ook wel dekkingspercentage genoemd.

solvabiliteitsratio

Extra geld creeren door kredietverlening mag een bank niet ongelimiteerd doen. De centrale bank ziet hierop toe en eist van alle banken dat zij tegenover hun verstrekte kredieten voldoende eigen vermogen hebben.

Centrale bank

Banken en financieel toezicht

  

Een bankrun kan ontstaan doordat de langlopende bezittingen van een bank niet op korte termijn kunnen worden verkocht om aan de kortlopende verplichtingen te voldoen

Depositogarantiestelsel vermindert de kans op bankruns;

De ECB treedt op als lener-in-laatste-instantie aan banken.

Toezicht

De Nederlandse Bank (DNB) waarborgt hele markt en stabiliteit

Autoriteit Financiele Markten zorgt voor goede manier omgaan financiele instellingen met klanten en elkaar

Europese Centrale Bank (ECB)

• Centrale bank voor de Europese Unie voor de euro
• Taken van de ECB:
• Waarde van de euro bewaken
   - inflatie laag houden -> euro behoudt zijn koopkracht
• Hoogte van rente vaststellen
   - als banken geld willen lenen van de ECB
• Brengt eurobiljetten en euromunten in omloop 

Taak centrale bank

Centrale bank streeft doelen na van de overheid. 

ECB enkelvoudig mandaat --> één opdracht

• Prijsstabiliteit

Duaal mandaat --> twee opdrachten (FED, US)

• Prijsstabiliteit
• Werkgelegenheid (dus economische groei)

 Centrale bank en inflatiebestrijding

Samengevat werkt dit als volgt in een situatie van te hoge inflatie:

Refi-rente: 
Het rentepercentage dat de ECB in rekening brengt als de banken geld van de ECB lenen.

Dit is de refi-rente

4. Inclusieve didactiek

De docent past een inclusieve didactiek toe door de interactie, eventueel in de thuistalen, in de klas te stimuleren om tot beter begrip van de lesstof te komen. De docent creëert een contextrijke leeromgeving door actief de culturele achtergronden van leerlingen bij de lesinhoud te betrekken. Hierin is de docent zich bewust van de verschillen in de klas. Door flexibel of heterogeen te differentiëren blijft iedereen bij de les betrokken. Gedurende de les reageert de docent positief en proactief op gedrag en maakt het daarmee makkelijker voor leerlingen om gewenst gedrag te laten zien.

De Vermogensmarkt

Ondergrens nominale rente

• Tot een rente van -1% laat het publiek geld nog op de bank staan (=negatieve rente) 
• In 2020 refirente ECB was 0% en onderlinge bankdepositorente - 0,5%. Deze negatieve rente is niet door berekend aan het publiek (rente was ook 0%).
• Banken kunnen negatieve rente alleen ontlopen door overtollige liquiditeiten contant aan te houden.
• Bij negatieve rente is monetair beleid op geldmarkt niet zinvol

samen maken

17.26

in de les maken/huiswerk

17.7/17.8/17.9/17.10/17.11

17.23/17.24/17.25