H5 Th 8 Stofwisseling BS 1 Chemie in cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

planning tot SE 1 - 3 lessen per week

thema 8 (H5 boek) - stofwisseling

herhaling voor SE (H4 boek thema 4 t/m 7)

SE1 = 21 t/m 25 oktober (evt. 17 & 18 okt)

SE = H4 boek thema 4 t/m 7

H5 - T8: Stofwisseling - BS 1 Chemie in cellen

Leerdoelen

Je kunt omschrijven wat stofwisseling, assimilatie en dissimilatie zijn en wat er bij deze reacties gebeurt. 

Wat weet je nog van verbranding en fotosynthese? BELANGRIJK!!

Wat weet je nog van verbranding en fotosynthese?

begrippen bs 1

stofwisseling 

metabolisme

chemische energie

assimilatie

dissimilatie

koolstofassimilatie 

fotosynthese 

voortgezette assimilatie

ATP 

adenosinetrifosfaat

ADP

adenosinedifosfaat

Oefen met deze woordenlijst in Study Go

metabolisme = stofwisseling

Het geheel van chemische omzettingsprocessen in een cel

welke chemische processen in de cel kennen we?

welke chemische processen in de cel kennen we?

bs1: assimilatie en dissimilatie

centraal staat het molecuul glucose

centraal staat het molecuul glucose

assimilatie = het aan elkaar koppelen van de atomen tot het molecuul

centraal staat het molecuul glucose

assimilatie = het aan elkaar koppelen van de atomen tot het molecuul -> kost energie: energie wordt opgeslagen --> vormen van organische stof

centraal staat het molecuul glucose

koolstofassimilatie = het aan elkaar koppelen van de koolstofdioxide en water atomen tot het molecuul glucose

6 CO2 + 6 H2O ->

C6H12O6 + 6 O2

centraal staat het molecuul glucose

dissimilatie = dys-assimilatie = het los koppelen van de atomen van het molecuul --> vormen van anorganische stoffen

centraal staat het molecuul glucose

dissimilatie = los koppelen van de atomen van het molecuul -> verbranding: energie komt vrij

assimilatie (= fotosynthese) en dissimilatie (= verbranding)

assimilatie = aan elkaar, kost energie

dissimilatie = distance = los van elkaar, levert energie

Assimilatie

Organische stoffen

Grote moleculen (gemaakt door organismen)

Energierijke verbindingen worden gemaakt (kost energie)

Complex van altijd C*, H, O en soms N: C₆H₁₂O₆

Dissimilatie

Anorganische stoffen

Kleine moleculen (levenloze natuur)

Energierijke verbinden worden verbroken (levert energie)

Simpel: H₂O, CO₂, CH₄, NH₃

*C = koolstof; H = waterstof, O = zuurstof want gemaakt van CO2 en H2O

Welke stoffen zijn anorganisch? en welke zijn anorganisch? Structuurformule staat in BiNaS!

Sleep de moleculen naar de juiste categorie.

anorganische moleculen

organische moleculen

water

glucose

zetmeel

zuurstof

aminozuur

eiwit

CO2

nitraat

DNA

stikstof (N2)

RNA

bladgroen

assimilatie kan nog een stap verder: 

voortgezette assimilatie

voortgezette assimilatie

zowel bij autotrofe (?!?) als heterotrofe organismen (?!?)

wordt het assimilatie product glucose verder verwerkt tot nog grotere moleculen: DNA, vetten, eiwitten, koolhydraten... 

hoe wordt de energie opgeslagen in de cel? 

ATP

ATP =

adenosinetrifosfaat

ATP 

adenosinetrifosfaat

adenosine -> kennen we van DNA

tri -> = drie

fosfaat -> is de gekoppelde groep met energie rijke verbinding

ATP

is onze

oplaadbare

batterij

als ATP verbruikt

is blijft ADP over

(1 fosfaat laat los, levert energie)

adenosine 

di = 2

fosfaat 

Chemische energie die ontstaat bij verbranding van glucose moet worden vastgelegd

ATP = energierijk

ADP = energiearm 

energie benodigd

energie komt vrij

groter organisch molecuul

kleiner anorganisch molecuul

Dit molecuul is...

1. een aminozuur
2. een vetzuur
3. glucose
4. zetmeel

Fotosynthese is een voorbeeld van ...

1. koolstofassimilatie
2. stikstofassimilatie
3. voortgezette assimilatie
4. dissimilatie

Welke organismen kunnen assimileren of aan assimilatie doen?

1. producenten
2. consumenten
3. afvaleters
4. reducenten

Welke organismen dissimileren?

1. producenten
2. consumenten
3. afvaleters
4. reducenten

Welke organismen doen aan voortgezette assimilatie?

1. producenten
2. consumenten
3. afvaleters
4. reducenten

De verbranding van glucose is een voorbeeld van...

1. koolstofassimilatie
2. stikstofassimilatie
3. voortgezette assimilatie
4. dissimilatie

In welk celorganel vindt de productie van ATP plaats? (BiNaS 79D)

1. ribosoom
2. ER
3. Golgi systeem
4. mitochondrium

Bij welke cel verwacht je de meeste mitochondriën?

1. Huidcel
2. Darmcel
3. Spiercel
4. Longcel

huiswerk thema 8 BS 1 Chemie in de cel

maak opdracht 1 t/m 13 (NIET opdracht 4, 5 en 9)

lees BS2

biologiepagina.nl