samengestelde zinnen

Taalverzorging

Formuleren blz. 30

Maak de "Startopdracht"

daarna verder met deze presentatie.

Antwoorden Startopdracht

Hoofdstuk 1

Samengestelde zinnen

1 Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Iedereen werd wakker van het onweer, terwijl Olaf niets in de gaten had.

2 Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Ik zet de muziek harder, zodra mijn moeder de deur uit is.

3 Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Als ze alleen thuis is, doet Emma de deur op slot.

 

SAMENGESTELDE ZIN?

samengestelde zin

Wat weten jullie nog over een enkelvoudige zin en een samengestelde zin?

Waar of niet waar:

Samengestelde zinnen zijn twee losse zinnen aan elkaar geplakt.

1. waar
2. niet waar

Samengestelde zinnen

• Twee persoonsvormen!
• Samengestelde zin heeft een voegwoord.

Samengestelde zinnen hebben twee of meer persoonsvormen

1. Juist
2. Onjuist

Samengestelde zinnen --> zijn zinnen met meer dan 1 persoonsvorm

Samengestelde zin

Samengestelde zin = Twee zinnen die samen een nieuwe zin vormen.

De twee zinnen in een samengestelde zin worden meestal verbonden met...

11

1. een werkwoord
2. een lidwoord
3. een voegwoord
4. een zelfstandig naamwoord

En, terwijl, omdat, zodat, nadat, als, toen, want, maar, of, dus
zijn:

1. samengestelde zinnen
2. voegwoorden

Geef aan of de volgende zinnen enkelvoudig of samengesteld zijn. Als de zin samengesteld is, geef dan aan of de zin onderschikkend of nevenschikkend is.

enkelvoudig

een enkelvoudige zin heeft maar één persoonsvorm. Er kunnen wel meer werkwoorden zijn. Deze werkwoorden zijn samen onderdeel van het gezegde (werkwoordelijk of naamwoordelijk)

EV

samengesteld

een samengestelde zin heeft twee (of meer) persoonsvormen.

Verander de zin van tijd om te zien wat de persoonsvormen zijn.

Een samengestelde zin is nevenschikkend of onderschikkend.

Nevenschikkend: twee hoofdzinnen (voegwoorden: en, maar, want, of)

Onderschikkend: hoofdzin en bijzin(nen) (HZ-BZ of BZ-HZ). Onderwerp en persoonsvorm staan in de bijzin uit elkaar of kunnen uit elkaar geplaatst worden door het woordje niet ertussen te plaatsen.

SG

enkelvoudige zin

samengestelde zin

nevenschikkend

samengestelde zin

onderschikkend

Tijdens de voetbalwedstrijd mogen de supporters niets drinken op de tribune.

Hoewel het kampioenschap de club niet meer kon ontgaan, bleef de trainer zenuwachtig voor de wedstrijd.

De uitblinkende middenvelder wilde nog niet zeggen of hij nog een jaar blijft.

De supporters hopen dat hij besluit nog een jaar bij hun club blijft.

Hij heeft het enorm naar zijn zin, maar een avontuur is ook interessant.

De trainer blijft nog een seizoen of hij gaat toch met pensioen.

Wat voor zin is dit?

Ik heb de bus gemist. Nu moet ik wachten.

1. twee losse zinnen
2. samengestelde zin

Wat voor zin is dit?

Lieke gaat naar de stad en Isis blijft thuis.

1. twee losse zinnen
2. samengestelde zin

Enkelvoudige of samengestelde zin?

'Ik ben moe en ik heb geen zin om te gaan trainen.'

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Verander tijd: 'Ik was moe en had geen zin om te gaan trainen'.

'Ben' en 'heb' veranderen, dus 2 persoonsvormen, dus samengestelde zin. 

Merk op dat in allebei de zinnen het onderwerp naast de persoonsvorm staat. Het zijn dus allebei hoofdzinnen. 

Welke zinnen zijn samengestelde zinnen?

1. Mijn buurjongen was zijn zusje weer eens vergeten
2. Banjer rent door het park en zijn baasje rent erachteraan
3. Toen het begon te waaien, deden we snel onze jas aan.
4. De dansjes van Tiktok zijn heel populair tegenwoordig.

Samengestelde zin

• Hoofdzin + hoofdzin
• Hoofdzin + bijzin
• Bijzin + hoofdzin

Opdrachten

Ga nu de opdrachten 1, 2, 3, 4 en 5 maken.

Succes!

DOEL

• Je weet wat een samengestelde zin is
• Je kunt de persoonsvormen in samengestelde zinnen vinden
• Je kunt voegwoorden gebruiken om een samengestelde zin te maken

samengestelde zinnen

Hoofdstuk 2

 

Maak nu de startopdracht van paragraaf formuleren op blz. 56.

Daarna de opdrachten 1, 2, 3, 4 en 5

Succes!!!

Antwoorden

Samengestelde zinnen maken  

Eigen antwoord, bijvoorbeeld:  

Een jongetje wil een ijsje bestellen, maar de ijscoman begrijpt hem verkeerd, dus krijgt hij de poster in plaats van een ijsje.