Ontdek de verbindingen in teksten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Ontdek de verbindingen in teksten

Leerdoel

Aan het einde van de les kun jij tekstverbanden herkennen.

Introduceer het leerdoel van de les en leg uit waarom het belangrijk is om tekstverbanden te herkennen.

Wat weet je al over tekstverbanden?

Wat zijn tekstverbanden?

Tekstverbanden zijn verbindingswoorden die de relatie tussen zinnen of alinea's aangeven.

Leg uit wat tekstverbanden zijn en geef voorbeelden. Vraag de studenten om zelf voorbeelden te geven.

Voorbeelden van tekstverbanden

Enkele voorbeelden van tekstverbanden zijn: daarom, omdat, bijvoorbeeld, ten eerste, ten tweede, etc.

Laat de studenten nadenken over voorbeelden van tekstverbanden en bespreek deze samen.

Soorten tekstverbanden

Er zijn verschillende soorten tekstverbanden, zoals oorzaak-gevolg, opsomming, tegenstelling en chronologie.

Leg uit welke soorten tekstverbanden er zijn en geef voorbeelden van elk.

Oefen met tekstverbanden

Lees de zin en noem het tekstverband:
'Ik hou van sporten. Het is goed voor mijn gezondheid. Bovendien geeft het me energie.'

Geef de studenten de opdracht om de tekst te lezen en de tekstverbanden te markeren. Bespreek de antwoorden samen.

Meer oefeningen

Laten we nog meer oefenen met tekstverbanden. 

Geef de studenten enkele oefeningen om te maken en bespreek de antwoorden samen.

Wat is een voorbeeld van een tekstverband?

1. De zon scheen fel en de lucht was blauw.
2. Omdat het regende, bleef ik binnen.
3. Ik hou van zwemmen en fietsen.
4. Vandaag is een mooie dag om naar het park te gaan.

Wat is de betekenis van het woord chronologie?

1. De gevolgen van een gebeurtenis.
2. De volgorde waarin gebeurtenissen plaatsvinden.
3. De oorzaak van een gebeurtenis.
4. De plaats waar een gebeurtenis plaatsvindt.

Wat is een voorbeeld van een opsommend verband?

1. Ik hou van sporten, zoals voetballen, tennis en hardlopen.
2. Hardlopen is een goede manier om fit te blijven.
3. Voetballen is een populaire sport in Nederland.
4. Tennis is een sport die je zowel buiten als binnen kunt spelen.

Wat is een signaalwoord voor een tegenstellend verband?

1. Omdat
2. Bijvoorbeeld
3. Daarom
4. Maar

Wat is een voorbeeld van een oorzakelijk verband?

1. Er zijn verschillende soorten hart- en vaatziekten.
2. Een gezonde levensstijl kan het risico op hart- en vaatziekten verlagen.
3. Hart- en vaatziekten komen vaak voor bij oudere mensen.
4. Een te hoog cholesterolgehalte kan leiden tot hart- en vaatziekten.

Waarom zijn tekstverbanden belangrijk?

Tekstverbanden helpen om de tekst beter te begrijpen en de samenhang tussen zinnen en alinea's te herkennen.

Leg uit waarom het belangrijk is om tekstverbanden te herkennen en hoe ze kunnen helpen bij het begrijpen van teksten.

Maak nu zelf een paar zinnen waarin je een doel-middel verband toepast. (tip: gebruik het theorieschema)

Samenvatting

We hebben geleerd wat tekstverbanden zijn, welke soorten er zijn, waarom ze belangrijk zijn en hoe we ze kunnen herkennen.

Vat de belangrijkste punten van de les samen en zorg ervoor dat de studenten het leerdoel hebben bereikt.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.