NLT koe hoofdstuk 9

• NLT
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Eerst even over de SE-toets

Donderdag 8 april, 8e uur met uitloop in het 9e (want 50 min)

Lokaal: aula of gymzaal, hoor je nog

Is 'gewoon' een repetitie, niet moeilijker

Maar telt wel mee voor je examen

En is niet herkansbaar

ET-mensen hebben ook echt ET (dus geen verkorte versie)

Stof voor SE

Moduleboekje hoofdstuk 2-3-5-7-8-9

Alle posters (komen dit weekend op de elo)

Maandag voorbeeldvragen (handig als je dan al een beetje geleerd hebt)

Over elke poster komt 1 (niet supermoeilijke) vraag.

Die vragen maken 10-15 % van de SE-toets uit

Alles Duidelijk?

Dan nu naar hoofdstuk 9

Westnijlvirus: Razendsnelle verspreiding in de VS: In 1999 werd WNV voor het eerst in de Verenigde Staten aangetroffen. De verspreiding over het gehele continent in de daaropvolgende jaren is een recent voorbeeld van de zeer snelle verspreiding na de eerste introductie in een nieuw gebied. De jaren erna bleek dat WNV zich definitief op dit continent heeft gevestigd. Het virus is waarschijnlijk via besmette vogels in New York binnengekomen.

WNV manifesteerde zich eerst door een grote sterfte in de kraaienpopulatie. Vervolgens werden ook mensen en paarden besmet en dat veroorzaakte veel ziekte en zelfs sterfte bij zowel mensen als paarden. Geïnfecteerde mensen en paarden ‘produceren’ onvoldoende WNV om door muggen opgenomen en verder verspreid te worden.

Westnijlvirus: oorsprong Uganda

Het westnijlvirus werd in 1937 ontdekt bij een vrouw in de Ugandese provincie West-Nijl. Daarna trok het virus steeds verder naar het noorden. In 1996 vond de eerste grote epidemie in Europa plaats in Roemenië en sindsdien is het virus in Italië en Oost-Europa terechtgekomen. Sinds 1999 komt het ook voor in de VS.

Volgens experts was het daarom een kwestie van tijd voordat ook Nederland werd bereikt, ook doordat door klimaatverandering de omstandigheden in ons land verbeterden voor verspreiding: in warmere gebieden kan het virus zich beter vermeerderen.

Klimaatverandering!

- Aantoonbaar steeds warmer (gisteren een weerrecord...!)

- Oorzaak: mens (verbranding fossiele brandstoffen, vee,..)

- Gevolg: o.a. zeespiegelstijging, oprukken van dierziektes

Voorbeelden: Blauwtong, ziekte van Lyme

(opdr. 26 o.a. heb je bepaalde atlas voor nodig. Heb je die niet, dan lees je het antwoord op de elo door. Jammer maar helaas)

Wat is waar over blauwtong?

1. Blauwtong komt vooral voor bij schapen en is overdraagbaar naar mensen
2. Blauwtong komt als virusziekte al sinds de jaren 80 voor in Nederland
3. Blauwtong is een virusziekte die overgebracht wordt door muggen
4. Blauwtong komt voor bij steekmugjes (knutjes) die in warme vochtige gebieden voorkomen

Blauwtong

- Virusziekte, komt vooral voor bij schapen

- Overgedragen door steekmugjes van dier op dier

- Leidt tot ontstoken slijmvliezen, blauwkleuring tong

- in 1999 in Spanje, vanaf 2006 in NL

- Oprukking is gevolg van klimaatverandering

1. Door de temperatuurstijging van de aarde komt de ziekte van Lyme vaker voor, omdat teken zich het meest verspreiden bij een warm en vochtig klimaat.
2. Lyme wordt veroorzaakt door een bacterie

1. 1 en 2 allebei juist
2. alleen 1 juist
3. alleen 2 juist
4. 1 en 2 allebei onjuist

Ziekte van Lyme

Veroorzaakt door Borrelia bacterie

Overgedragen via teek

Gevolgen: algehele malaise tot zenuw- en hartklachten

Teek rukt op door stijgende temperatuur (zie fig. 36)

Een echt koude winter zou goed helpen! (wel sneu voor de teken.....)

Bron 10: biologische oorlogvoering

Moet je wél bestuderen

Niet om vrolijk van te worden

(voor complotdenkers: zou Covid-19 ook een biologisch wapen zijn??)

Tenslotte: 

Tabel 10 niet uit je hoofd leren, wél bestuderen.

Vraag 27 belangrijk.

Toetsvoorbereiding: alles nog eens doorlezen, alle vragen maken én nakijken. Posters niet vergeten te bekijken.

Tot maandag!