AFP 2.2.13 medicatie bij Astma en COPD

Anatomie, Fysiologie en Pathologie



Periode 2
Leerjaar 2
1 / 28
next
Slide 1: Slide
Anatomie Fysiologie PathologieMBOStudiejaar 2

This lesson contains 28 slides, with interactive quiz, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Anatomie, Fysiologie en Pathologie



Periode 2
Leerjaar 2

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Vorige les
Bij welke aandoeningen wordt een longscintigrafie gebruikt?

Wat is het verschil tussen bactericide en bacteriostatische medicijnen?

Wat is er aan de hand in de longen bij pneumothorax?

Waarom is de prognose bij longkanker meestal slecht?





Slide 2 - Slide

- Vermoeden op longembolie
- Bacteriedodend of bacteriegroei remmend
- Lucht tussen het longvlies en borstvlies (het vacuüm is opgeheven waardoor vliezen niet 'aan elkaar plakken')
- Omdat de patiënt vaak pas laat klachten krijgt (meer dan de helft van de patiënten is na 5 jaar overleden) 
Lesindeling 
  1. Welkom + Osiris
  2. Lesindeling en lesdoelen 
  3. Terugblik laatste les december
  4. Medicatie bij Astma en COPD
  5. Zelf aan het werk
  6. Afsluiting 

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Lesdoelen
Aan het eind van de les kun je:
  1. Benoemen wat we de afgelopen weken voor de vakantie hebben gedaan (anatomie en pathologie luchtwegen)
  2. Benoemen waardoor Astma en COPD veroorzaakt worden, en welke geneesmiddelen kunnen worden ingezet bij de behandeling hiervan

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Herhaling anatomie longen
Lucht stroomt tijdens de ademhaling:

Hoofdbronchus (links/rechts) -> Bronchus/Bronchiën -> Bronchioli -> Alveoli

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Slide 6 - Slide

Ter illustratie: de bronchusboom

Hoe kleiner de vertakkingen, hoe minder kraakbeen zij bevatten en hoe meer spierweefsel -> nodig voor ademhaling
Astma 
COPD

Slide 7 - Slide

Wat zijn de kenmerken van Astma en COPD?
Wat zijn verschillen tussen astma en COPD?

Slide 8 - Mind map

(Overzicht op volgende dia)


Astma en COPD
Astma en COPD: Vernauwing (obstructie) van de luchtwegen

Astma:
  • Vaak normaal longfunctioneren tussen aanvallen door
  • Oorzaak: allergie
  • Begint op jonge leeftijd
  • Normale levensverwachting
COPD:
  • Verminderde longfunctie tussen aanvallen door
  • Oorzaak: roken
  • Begint na 40e
  • Vroeger overlijden

Slide 9 - Slide

Beide lijken veel op elkaar! Er is geen zwart-wit onderscheid, maar veel overlap
Voordat we aan de slag gaan medicijnen...

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Regeling van de ademhaling
Door ademhalingscentrum in hersenstam/verlengde merg

  • Autonoom systeem (niet/weinig beïnvloedbaar)


Autonoom zenuwstelsel: Reguleert de organen (dus ook de longen!)
  • Sympathisch deel: Zorgt voor actie (fight/flight/fright)
  • Parasympathisch deel: Zorgt voor ontspanning (rest and digest)

Slide 11 - Slide

Ademhaling: Het proces waarbij zuurstof wordt opgenomen in het lichaam en koolstofdioxide wordt afgegeven aan de buitenlucht.
Een voornamelijk onvrijwillig proces
Gestuurd door ademhalingscentra in verlengde merg en hersenstam

Slide 12 - Slide

Ademhaling: 12 tot 16 keer per minuut
Inspiratie: Inademing (aanspannen diafragma)
Gebruik van (hulp)ademhalingsspieren
Longen worden naar beneden gezogen
Door drukverschil adem je lucht naar binnen
Expiratie: Uitademing (ontspannen diafragma)
Borstholte wordt kleiner

Slide 13 - Video

This item has no instructions

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Luchtwegverwijders
Sympathicomimetica: Bootsen het effect van het sympathische deel na
  • Stimuleren de vecht/vlucht/schrik reactie
  • Verwijden de luchtwegen en verhogen de ademfrequentie
  • Bij acute astma-aanvallen en als onderhoudsdosering
  • Inhalatie (lagere dosis is voldoende: minder bijwerkingen)


Slide 15 - Slide

Lagere dosis zorgt voor minder bijwerkingen
Luchtwegverwijders (2)
Direct effectief, verwijden bronchiën en verbeteren hiermee de ademhaling

Bijwerkingen: Trillende handen, hartkloppingen, droge mond, heesheid, versnelde hartslag.


Kortwerkend: Salbutamol (Ventolin) en Terbutaline (Bricanyl)
Langwerkend: Salmeterol (Serevent)

Slide 16 - Slide

Lagere dosis zorgt voor minder bijwerkingen
Salbutamol
  • Salbutamol (merknaam: Ventolin®) is een zogenaamde luchtwegverwijder. 
  • Het stimuleert het sympatisch zenuwstelsel, het deel van het vegetatieve zenuwstelsel dat actief is bij bijvoorbeeld lichamelijke inspanning. Bij inspanning heb je meer zuurstof nodig om het hardwerkende lichaam van energie te voorzien. Wanneer de luchtwegen verwijd zijn, kun je meer zuurstof inademen. 
  • Daarnaast verhoogt het sympatisch zenuwstelsel de hartslag. Dit om de beschikbare hoeveelheid zuurstof zo snel mogelijk op de plaats van bestemming te brengen. Vandaar het effect van sulbutamol op de hartfrequentie.
  • Een bijwerking kan een versnelde hartslag zijn of hartkloppingen.

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Luchtwegverwijders (3)
Parasympathicolytica: Remt de werking van het parasympathische deel
Vooral bij COPD toegepast:
  • Remt de 'ontspanning'/ Remt de rem
  • Verwijden van luchtwegen en verhogen ademfrequentie
  • 'Gunstige' bijwerking: indroging van slijmvliezen (minder slijm)
  • Inhalatie
Kortwerkend: Ipratropium (Atrovent)
Langwerkend: Tiotropium (Spiriva)

Slide 18 - Slide

Helaas ook moeilijker slijm ophoesten
Andere bijwerkingen: droge mond en obstipatie

Remt de 'rem'
Tiotropium

  • Luchtwegverwijder ter onderhoudsbehandeling bij COPD (of astma)
  • Inhalatie via een inhalator (pufje)
  • Binnen 30 min neemt de benauwdheid af.
  • Werkt 24 uur.
  • Dagelijks gebruik.

Slide 19 - Slide

Met schema/tekening 
van AH uitleggen.

Bijwerking

  • Minder goed slijm ophoesten.
  • Obstipatie.
  • Droge  mond.

Slide 20 - Slide

Met schema/tekening 
van AH uitleggen.

Toelichting
m.b.v. het bord schema werking onwillekeurig zenuwstelsel uitleggen en de werking van de verschillende luchtwegverwijders. 

Slide 21 - Slide

Met schema/tekening 
van AH uitleggen.

Luchtwegbeschermers
Corticosteroïden: Werken ontstekingsremmend, geen direct effect, verminderen de gevoeligheid van de longen voor irriterende stoffen.

Bijwerkingen: heesheid, schimmelinfectie in de mond (spoelen na gebruik)

beclometason
budesonide
fluticason
mometason

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Luchtwegbeschermers (2)


1. Eerst luchtweg verwijder gebruiken daarna de luchtwegbeschermer of ontstekingsremmer.
Waarom? 
2. Wat moet de patiënt doen na de inhalaties?

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Antwoorden
Eerst luchtwegverwijder gebruiken daarna de luchtwegbeschermer of ontstekingsremmer. Waarom?  
Het advies is om eerst de luchtwegverwijder te gebruiken en vervolgens minimaal 5 tot 10 minuten te wachten, voordat je de luchtwegbeschermer of ontstekingsremmer inhaleert. In wijder openstaande luchtwegen kan de luchtwegbeschermer/ ontstekingsremmer alle bronchiën (luchtwegvertakkingen) beter bereiken. 

Wat moet de patiënt doen na de inhalaties?
Om te voorkomen dat er medicatieresten in de mond achterblijven die een schimmelinfectie kunnen veroorzaken, is het advies om de mond na afloop van het inhaleren te spoelen met water.

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Voorbereiden op volgende les
Neem je aantekeningen door of maak een samenvatting:
- begrijp je alles uit deze lessen? 
Volgende les gaan we bezig met het onderwerp allergie.
Vergeet de modules op Expert College (www.mboleren.nl) niet! Deadline 26 januari 2024 16.00 uur

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Huiswerk
Vergeet de deadline niet van MBO leren!

Morgen ben je voorbereid op de les (zie vorige slide).

Boek: Inleiding medische kennis mee

Slide 28 - Slide

This item has no instructions