H5.2 & 5.3 - (Kraak)beenweefsel & beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H5.2 & 5.3 - (Kraak)beenweefsel & beenverbindingen

Planning

• Uitleg
• Opdrachten maken
• Les afsluiten 

Bij Marlies zijn de schouders breder dan de heupen

De longen liggen in de borstkas

De romp wordt gedragen door de benen

Nathan heeft spierpijn na het sporten

Bescherming geven

Beweging mogelijk maken

Vorm geven

Stevigheid geven

Wat is een functie van het rode beenmerg in bijvoorbeeld het dijbeen?

Leerdoelen 5.2

Aan het einde van de les kan je:

•  Kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding;
• Beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Samenstelling van botten verandert tijdens het leven

Bij baby's vooral kraakbeenweefsel, dat is flexibel

Hoe ouder je wordt, hoe minder lijmstof tussen de cellen (dus meer kalkzouten)

Dat betekent dat de botten minder flexibel worden

Aantekeningen

• Kraakbeenweefsel: is stevig en buigzaam; komt bijvoorbeeld voor in de oorschelp.
• Beenweefsel: is heel stevig en een beetje buigzaam.
• Kalkzouten: geven stevigheid aan beenweefsel.
• Lijmstof: geeft buigzaamheid aan kraakbeenweefsel en beenweefsel.

Leerdoelen 5.3

Aan het einde van de les kan je:

• Vier beenverbindingen onderscheiden;
• Delen van een gewricht noemen met hun functies;
• De bouw en werking van drie typen gewrichten onderscheiden.

Beenverbindingen

De delen van een gewricht

Aantekeningen

• Gewrichtskogel: kogelvormig uiteinde van een bot in een gewricht.
• Gewrichtskom: komvormig uiteinde van een bot in een gewricht.
• Gewrichtskapsel: houdt de botten van een gewricht op hun plaats en geeft gewrichtssmeer af.
• Gewrichtssmeer: soort smeervet tussen de kraakbeenlaagjes wat zorgt voor een soepele beweging.
• Kapselbanden: stevige banden die helpen om de botten van een gewricht op hun plaats te houden.

Lichaamshouding

Welke delen komen voor in beenweefsel?

1. Botcellen
2. Kraakbeencellen
3. Tussenstof
4. Uitlopers

Welke delen komen voor in kraakbeenweefsel?

1. Botcellen
2. Kraakbeencellen
3. Tussencelstof
4. Uitlopers

Op welke manier zijn de schedelbeenderen met elkaar verbonden?

1. Vergroeid
2. Naad
3. Kraakbeen
4. Gewricht

Hoeveel beweging is mogelijk bij een vergroeid bot?

1. Geen
2. Een beetje
3. Veel

Welk onderdeel van het gewricht houdt de botten bij elkaar?

1. De gewrichtssmeer
2. Het kogelgewricht
3. Het gewrichtskapsel
4. Het kraakbeen

Opdrachten maken

Basisstof 5.2: 4 t/m 6 en 8

Basisstof 5.3: 2, 3, 5 t/m 8 en 10

Klaar? Teken schematisch het kraakbeenweefsel en het beenweefsel. Geef de volgende delen aan:

botcel - kanaaltje - kraakbeencel - tussencelstof (2x) - uitloper

Evalueren van de les

Opruimen