5.1 erfelijkheid (fenotype, genotype)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Thema 3 Erfelijkheid en evolutie

Genotype en fenotype

''Dat rode haar heb je van oma''

''zij heeft de ogen van haar vader'' 

''Wat lijk je toch op je moeder''

''Jij en je broer hebben dezelfde neus''

Leerdoelen voor deze les

Doel 1: Je kent de kenmerken van chromosomen

Doel 2:  Je kent de begrippen genotype, fenotype 

Chromosomen

- Dit zijn dunne draden die liggen in elke
   celkern

- Ze bestaan uit DNA + eiwit

DNA

DNA bevat de informatie voor
erfelijke eigenschappen (genen).
De bouwsteentjes van DNA vormen
een code.
Een stukje DNA wat codeert voor 
een eigenschap noem je een gen. 

A C G T T A G A

Welke stof in een celkern bevat de informatie voor erfelijke eigenschappen?

Genotype

De informatie voor de erfelijke eigenschappen van een organisme.

- De informatie ligt in de chromosomen (celkern) van elke lichaamscel

- Alle genen samen vormen het genotype

-Dit genotype komt tot stand op moment van bevruchting

DNA ligt in chromosomen

Chromosomenparen

De chromosomen van één cel van een vrouw 

46 chromosomen die paren vormen 

Het laatste paar zijn de
geslachtschromosen

Chromosomenparen

23 chromosomenparen

Hoeveel chromosomen bevat een levercel van een mens?

Fenotype 

Het fenotype kan altijd veranderen door invloeden uit de omgeving

Bijvoorbeeld;

*haren verven 

*bruin worden in de zomer 

*kleurlenzen dragen 

Chromosomen bij andere organismen

Hoe komt het fenotype tot stand?

Welke stelling is juist?

1. Fenotype = genotype + milieu
2. Milieu = genotype + fenotype
3. Genotype = fenotype + milieu

Welke van de twee kan je in je leven veranderen?

1. Genotype
2. Fenotype

Welk eigenschap heeft te maken met het fenotype?

1. Blond geverfd haar
2. Kort geknipt haar
3. Rossig haar
4. Zowel A, B als C

Wat ga je doen

- Lezen basisstof 1 en 2 (blz. 8)

- Maken opdracht  1 t/m 6 (blz. 6)